Pomylone Analizy: Gra o Tron, sezon 8, odcinek 2, „Rycerz Siedmiu Królestw”

A nie mówiłem? Uprzedzałem Was, że następny odcinek będzie lepszy. Wystarczyło spojrzeć na nazwisko scenarzysty. Bryan Cogman ma solidny warsztat. Nie zrozumcie mnie źle – było w tym odcinku parę scen, przy których miałem ochotę wydrapać sobie oczy. Ale znalazłem jeszcze więcej humoru, a nawet pojedyncze wzruszenia. I stosunkowo mało głupot (albo inaczej – mało głupot za które odpowiada bezpośrednio Cogman). No dobrze, ale dość już tego wstępu, pora omówić wydarzenia z tego odcinka.

Epizod bez przydługiego set-upu przenosi nas wprost do sceny „sądu nad Jaimem Lannisterem”. Sprawę trzeba było odtrąbić, więc cieszę się, że nie zmarnowaliśmy na to zbyt wiele czasu. Dany chce jednorękiego Krolobójcę potorturować troszkę, ale wstawiają się za nim Tyrion i Brienne. Tyrion sam zresztą zostaje obsobaczony, co jakoś dziwnie pokrywa się z moimi przewidywaniami z ostatniej Szalonej Teorii. Ostatecznie za Brienne idzie Sansa, za nią Jon, Daenerys ustępuje. A Jaime nie musiał nawet użyć argumentum ad dzikiognium. Nawiasem mówiąc – Nikolaj Coster-Waldau naprawdę stanął w tej scenie na wysokości zadania. Reakcja na słowa Brana – świetna.

Tymczasem w kuźniach Arya prześladuje Gendry’ego i dopytuje, czy wykonał broń według jej projektu. Przypominam, że ów „projekt” to był bohomaz na jakimś świstku, bez wymiarów czy jakichkolwiek detali. No ale dobra, niech już będzie. Arya demonstruje najszybszemu człowiekowi świata swoją sprawność w grze w rzutki.

A my przenosimy się do bożego gaju. Fajny pomysł z tym wózkiem inwalidzkim dla Brana. Można przyoszczędzić na statystach, którzy musieliby go przenosić z miejsca na miejsce. Ale czy ja naprawdę mam uwierzyć, że w Winterfell wszędzie są rampy dla niepełnosprawnych? Ot, taka dygresja z okazji sceny, w której Jaime przeprasza Brana, a ten wyjawia mu, że nie jest już Branem Starkiem, ale Trójoką Wroną. Nie wiem czemu, ale przez każdą z tych scen (a było ich już kilka) pobrzmiewa fałsz. Ludzie nie reagują zazwyczaj w ten sposób na dziwne, niejasne deklaracje. Za każdym razem brakuje mi kontekstu. Gdyby Bran ujawniał wiedzę, której nie miał prawa znać, powoływał się na czardrzewa (w końcu bogowie są jakimś wyjaśnieniem), to miałoby to ręce i nogi. A z samych słów „jestem Trójoką Wroną” nie wynika nic. Poza tym zgrzytem – ładna i potrzebna scena. Chociaż można było sobie darować dramatyczne zakończenie.

Po pogaduchach z Branem, Jaime udaje się na rozmowę z Tyrionem. Oj, nie lubią Lannisterów w Winterfell. Pojawia się kwestia ciąży i szachrajstw Cersei. I w tym momencie zgubiłem na chwilę wątek, zobaczywszy machikuły obłożone obsydianem. Zważywszy na fakt, że machikuły są zasłoną dla łuczników, a nie przeszkodą dla zdobywających zamek, było to dość dziwaczne.

W końcu moją konfuzję przerywa Jaime, który wypatruje Brienne i pędzi do niej smalić cholewki. Dowiadujemy się, że Pod jest już całkiem niezłym szermierzem, oraz że Brienne będzie dowodzić lewą flanką. Chciałem skomentować kwestię powierzenia dowództwa Brienne, która – jeśli mnie pamięć nie myli – nie brała jeszcze udziału w jakiejkolwiek bitwie, ale coś innego wydało mi się ważniejsze. Motyla noga, jaka znowuż flanka? Przecież mogą się bronić za murami zamku. Wiecie, tego fajnego wynalazku, który był mnożnikiem siły w średniowiecznych wojnach, bo pozwalał bezpiecznie pruć strzałami do wroga, zrzucać go z drabin, oblewać różnymi gorącymi cieczami, itd… Ja rozumiem, że jak już pojawiły się działa i miny, to powstał sens robienia fortyfikacji przed murami zamku (z czego się z czasem zrodziły forty), no ale tu mamy trochę inną sytuację. No i nawet w przypadku budowy tych dodatkowych fortyfikacji, nie może być mowy o żadnych flankach. O co tutaj chodzi? Czy w następnym odcinku siły dobra i głupoty będą chciały wydać Nocnemu Królowi bitwę w otwartym polu? Ale to się też kłóci z późniejszym planem zwabienia go do bożego gaju… Znowu jestem skonfundowany.

Zostawmy już na chwilę kwestie militarne, bo nie to jest sercem odcinka. Toż cały epizod sprawia wrażenie emocjonalnego przygotowania do tego, by nas za tydzień zdruzgotać. Weźmy na przykład postać Joraha Mormonta. Naprawdę za nim nie przepadam, uważam, iż od dłuższego czasu jest w serialu zbędny. A dziś, jakoś mnie wyjątkowo ujął. Uprasza u Dany zmiłowania dla bezużytecznego od dwóch sezonów Tyriona. A potem – jak sądzę – sugeruje pogaduchy i zjednanie Sansy. Zresztą będzie miał jeszcze jedną, bardzo ładną scenę później. Taaaaak… mam wrażenie, że Jorah następnego odcinka nie przeżyje.

Wróćmy do głównego wątku. Czy pisałem już coś na temat stroju Sansy? Ja rozumiem, trudne dzieciństwo, narzeczeni i małżonkowie nie do pozazdroszczenia, została jakaś skaza na psychice. Ja nie osądzam. Ale chyba obowiązuje jakieś decorum. Takie stroje BDSM to można zakładać w sypialni, a nie do przyjmowania gości. Nie wiem, co chodziło po głowie twórcom kostiumów. Mam nadzieję, że nie sugerowali się uwagami aktorów.

Oderwawszy na chwilę wzrok od garderoby Sansy, przyjrzyjmy się dyskusji dwóch młodych kobiet. Pada tam parę sformułowań kuriozalnych. No bo gdy Daenerys wspomina o zemście na ludziach, którzy chcieli zniszczyć jej rodzinę, to aż pobrzmiewa w nich echo książkowych gróźb pod adresem Neda Starka. Ale rozmowa odnosi pewien pozytywny skutek, panie prawie dochodzą do porozumienia, choć różni je kwestia niezależności Północy. Szczerze mówiąc, za bardzo tego wątku z ust Sansy nie kupuję. Rozumiem potrzebę podkreślania konfliktów, ale znów – ze względu na okoliczności, akurat ten spór ma w tej chwili mało sensu. Aha, domagam się przeprosin od wszystkich, którzy krytykowali mnie za żarty ze wzrostu Jona! Pisemnych przeprosin!

Chwilę później przeproszę ja. Theon przybywa do Winterfell (theonportacja), już zdążyłem w kajeciku zanotować, że będzie nuda, a potem, niespodziewanie, coś mnie chwyciło za moje czarne serce. Ależ ta muzyka Ramina Djawadiego potrafi człowieka potargać emocjonalnie. Ależ ta Sansa potrafi ściskać. Pięknie wyszła scena powrotu Theona.

Tymczasem na dziedzińcu szef garkuchni Davos rozlewa żołnierzom grochówkę i pociesza ich opowieściami o swoich bojach. Wspomina między innymi o Bitwie Bękartów™. Na serio, kto w świecie serialu wymyślił tę nazwę? Czy niebawem postaci zaczną spekulować na temat Cleganebowl™? Ale jeśli przymknąć na tę głupotę ucho, to scena jest bardzo ładnie zrobiona, a późniejsza interakcja dziewczynki, która chce walczyć tak jak jej bracia, oraz Goździk – wręcz urocza. Przy okazji – aktor odtwarzający rolę Sama schudł, a aktorka wcielająca się w Goździk przytyła. To tak zwane prawo zachowania masy w układzie zamkniętym.

Po chwili powracają nasi dzielni bracia Nocnej Straży, a ja zaliczam pierwsze parsknięcie ze śmiechu. Ach ten Tormund! Perfekcyjny komediowy timing. Ale wieści nie są dobre. Armia Białych Wędrowców nadciąga. Od tego momentu odcinek zaczyna być coraz bardziej wciągający. A ja przebaczam mu nawet te dziwne opowieści o obchodzeniu Nocnego Króla na około.

No i siup, wszyscy są na miejscu, więc zaczyna się narada wojenna. I tu pan Cogman odsłania pełny kunszt scenarzysty, a pan Nutter – warsztat reżyserski. Widzicie, w trakcie tej narady pada masa głupstw. Ale jednocześnie słowa Sama na temat pamięci, są tak przejmujące, i tak prawdziwe, że nadają całej scenie głębię, jakiej od wielu sezonów mi brakowało. Dostajemy też – wreszcie – odpowiedź na temat motywacji Nocnego Króla. Wygląda na to, że jest nią… zemsta. Zemsta na całym świecie, na wszystkim co żyje i pamięta. Nie wiem, na ile będzie to miało przełożenie na książki, ale w realiach serialowych rzecz była przekonująca.

Ostateczny plan bitwy wygląda następująco: wypad armii przed bramy „zwiąże siły wroga, wszędzie ruchawka, zniszczenia i pożoga”. A w bożym gaju, Bran, wspierany przez Theona i Aryę, spróbuje zwabić Nocnego Króla w zasadzkę. Narada kończy się kolejnym dissem Dany na Tyriona, oraz opuszczeniem sali przez Jona… bez buziaka.

Po naradzie Tyrion prosi Brana o opowieść. Spodobało mi się to, i sądzę, że z jakiegoś powodu rzeczy, które – poza ekranem – Brandroid przekaże Tyrionowi, odegrają istotną rolę. Gdybym miał spekulować, to rzuciłbym sugestią następującą… A co, jeśli Bran powie Tyrionowi, iż ród Lannisterów wyginie? Czy nie zmieniłoby to karła? Wybaczcie, mam tę teorię, iż ostatecznie Tyrion stanie przeciw Daenerys, i teraz dopatruję się jej śladów na każdym kroku. Za tydzień mi przejdzie.

W trakcie ckliwej scenki pomiędzy Szarym Robakiem i Missandei (z gościnnym udziałem rasistowskich dzieci) mentalnie się wyłączyłem. Ale wiem jedno – jeśli tuż przed walną bitwą robisz romantyczne plany na przyszłość, to umrzesz.

Zaraz potem serial wrócił do formy. Jon, Sam i Edd znów są na murach. Dialogi znów nabierają autentyczności, a my wierzymy, że to starzy przyjaciele z wojska… to znaczy z Nocnej Straży. Każda sekunda tej wymiany zdań jest przezabawna. A fakt, że Sam lekko koloryzuje swoje dokonania (pokonanie Thennów), pokazuje jak długą ewolucję przeszła ta postać. Od pogrążonego w apatii gościa, który otwarcie przyznawał, iż jest tchórzem, po sprytnego i zadziornego grubaska.

Ale oto przed nami najlepsza sekwencja całego odcinka. W jednej sali zbierają się kolejni bohaterowie, by wspólnie wyczekiwać nadciągającego kataklizmu. Do Jaime’a i Tyriona dołącza Brienne i Podrick. Później przychodzą również Davos i Tormund. Każde ujęcie kamery i każda linijka dialogu z ust Tormunda to komediowe złoto. Muszę przy tym podkreślić, że ani przez moment nie miałem poczucia, jakoby scenarzysta przeszarżował z ilością żartów, rozbrajając budowane starannie napięcie. Przeciwnie, mimo błazenady Tormunda, widmo nieuchronnej śmierci wciąż tam wisi nad głowami postaci. Perfekcyjnie utrzymana atmosfera i wyraźnie odczuwalne martinowskie piętno. Zresztą Cogman – w opowieści o wykarmieniu Tormunda przez olbrzymkę – sięgnął po oryginalny tekst GRRM-a. Dawno tego nie było w Grze o Tron, nieprawdaż?

A na koniec, rzecz cudowna, Jaime pasuje Brienne na rycerza. To kolejny aspekt tego odcinka, który pasował do stworzonych przez Martina postaci tak bardzo, że zastanawiam się, czy nie był jedną z rzeczy ujawnionych przez pisarza. Brienne jest postacią, której miłość wobec ideałów rycerskich jest tak wielka, iż zgodziłaby się przyjąć pasowanie, nawet gdyby naraziło ją na śmieszność. Z kolei Jaime ma w sobie tyle tupetu, że mógłby pasować kobietę, uznając, że zasługuje na tytuł rycerza. Tylko to klaskanie było niepotrzebne…

Aha, w międzyczasie Arya zagaduje pijącego na murze Sandora. Coż za różnica pomiędzy sposobem, w jaki został ukazany w pierwszym i drugim odcinku. Teraz czujemy pełen tragizm jego sytuacji i wraz z Aryą zastanawiamy się, co mu jeszcze pozostało? Dlaczego dotarł tak daleko? Dla kogo walczy? A potem pojawia się Beric i… chyba dostajemy choć cząstkową odpowiedź. Być może Ogar po raz pierwszy znalazł przyjaciela.

Bardzo chciałbym opowiedzieć Wam, co działo się potem, ale zacząłem sobie wydrapywać oczy. Jestem na 99% przekonany, że scena miłosna pomiędzy Gendrym a Aryą jest echem tego, o czym przeczytamy w książkach. Ba, napisałem nawet kiedyś o tym Szaloną Teorię. To powiedziawszy – całość wydała mi się wyjątkowo nie na miejscu. Zawsze sądziłem też, że uczucie Aryi dla Gendry’ego będzie pewnym łącznikiem z jej człowieczeństwem, a nie kolejną kliszą w stylu „nadchodzi koniec świata, chodźmy do łóżka”.

Kontynuując wątek rzeczy, które w scenariuszach Cogmana wypadają lepiej niż u towarzystwa – czy zwróciliście uwagę, że Lyanna Mormont owszem jest uparta, ale w granicach rozsądku i z pewnym urokiem? Widzimy jej sprzeczkę z ser Jorah Mormontem, przez którą przebija troska niedźwiedzia o niedźwiedziątko. A potem Sam Zabójca wręcza ser Jorahowi Jad Serca.

Podrick śpiewa „Jenny ze Starych Kamieni”, a my obserwujemy ostatnie przygotowania do apokaliptycznej bitwy. A także rozmowę Jona ze swoją ciotką. Snow opowiada historię miłości Rhaegara i Lyanny, oraz tego, jak ich dziecko zostało ukryte na Północy jako bękart Eddarda Starka. Aegon Targaryen stał się Jonem Snowem. Daenerys reaguje dziwnie, kwestionując prawdziwość tych słów i rozważając kolejność sukcesji.

A na horyzoncie majaczą sylwetki Białych Wędrowców. Choć – co znamienne – nie ma wśród nich Nocnego Króla.

Szybkie podsumowanie

Chciałbym serdecznie podziękować HBO, które uniemożliwiło mi skorzystanie z HBO Go. Cóż, najwyraźniej udostępnienie serialu w streamingu w ramach promocji jest ważniejsze od troski o to, aby usługa działała u wieloletnich abonentów. Miałem więc sposobność po raz pierwszy obejrzeć Grę o Tron ze źródła… wątpliwego. No, ale Pomylona Analiza musiała powstać na czas. Czego ja nie robię dla miłości?

Wnioski po odcinku? Wszyscy umrą. No dobrze, może nie wszyscy, ale znaczna część naszych bohaterów umrze. Odcinek był wolny, spokojny, pogłębiał charakteryzację postaci, a jednocześnie dręczył podskórnym niepokojem. Przypuszczam, że za tydzień pożegnamy się z Jorahem Mormontem, Szarym Robakiem, być może również z Berikiem i Sandorem.

Podoba mi się tytuł odcinka, który pasuje tu na wielu płaszczyznach. Licznym postaciom przysługuje miano rycerza Siedmiu Królestw – chociażby stanowiącemu zwornik całego odcinka Jaimemu. Prawdziwym rycerzem był Rhaegar – o czym w końcówce dowiaduje się Dany. Tytuł wiąże się też z pasowaniem Brienne. I jest kolejną wskazówką potwierdzającą teorię, iż przodkiem Brienne był ser Duncan Wysoki. W kwestii Aryi i Gendry’ego – tak jak pisałem – mam mieszane odczucia. Z jednej strony cieszy mnie potwierdzenie teorii. Z drugiej – nie odpowiada mi sposób, w jaki całość zrealizowano.

Ale – co chyba najważniejsze – odcinek naprawdę mi się podobał. Od wielu sezonów nie było epizodu, który będąc pozbawionym widowiska, potrafiłby dostarczyć mi tyle emocji. Daję mocne 8 cytrynowych ciasteczek. Więcej nie mogę dać, bo jednak parę scen mnie irytowało. A gdy usłyszałem Tyriona mówiącego, że ludzie Północy „pamiętają co się stało ostatnim razem, gdy Targaryenowie sprowadzili tu smoki”, to aż włos mi się zjeżył na głowie. Toż właśnie nic się nie stało! Północ nigdy od smoków nie ucierpiała. Z drugiej strony odcinek jest na tyle lepszy od poprzedniego, że aż mnie korci, by retroaktywnie obniżyć nieco ocenę „Winterfell”.

A na koniec mała refleksja. Wiecie, kto się jeszcze nie pojawił? Duch. Serio, chyba twórcy o nim zapomnieli. A może szykują nam niespodziankę i wilkor jest wielkości konia? Może bawi się ze smokami (bo one też zniknęły)? Ale jeśli sprowadzą go tylko po to, by umarł w bitwie, to będę zły. Poprawka. Duch przewinął się w tle na murach przez kilka sekund. Musiałem mrugnąć okiem akurat w tym momencie 😀