Szalone Teorie: Kto zabił Yorena?

Yoren to postać, której trudno nie darzyć sympatią. Brat z Nocnej Straży, którego krótkie rozmowy z Nedem Starkiem i lojalność wobec Benjena skłoniły do zaryzykowania swego życia. Nie grzeszy higieną, ale jego honor jest nieskalany. Gdy dostrzegł Aryę Stark obserwującą egzekucję swego ojca, nie wahał się ani przez moment. Ukrył dziewczynę wśród rekrutów Nocnej Straży, wierząc, że uda mu się dostarczyć ją do Winterfell. Niestety po drodze na Północ napotkał komplikacje. Najpierw była nią grupa Złotych Płaszczy, potem zbrojni dowodzeni przez ser Amory’ego Lorcha.

Walcząc w nocy ze zbrojnymi Lannisterów, Yoren poniósł śmierć. A przynajmniej tak wydawałoby się na pierwszy rzut oka. Pewne detale wydają się jednak nie pasować do tego obrazu. Odsłaniają nam drugie dno nocnych wydarzeń.

Ciało i topór

Arya i jej towarzysze odnajdują ciało Yorena następnego dnia po starciu z Lannisterami. Leży martwy, z twarzą zmasakrowaną przez uderzenie topora.

Arya nie chciała jednak odejść, dopóki nie znaleźli Yorena. Powtarzała sobie, że nie mogli go zabić. Był przecież twardy i silny, a do tego był bratem z Nocnej Straży. Powiedziała to Gendry’emu, gdy szukali go wśród trupów.
Cios topora, który pozbawił go życia, rozpłatał mu czaszkę, lecz długa, splątana broda nie mogła należeć do nikogo innego, podobnie jak szata, pełna łat, nieprana i tak wyblakła, że była bardziej szara niż czarna. Zamiast zatroszczyć się choć o pogrzebanie własnych ludzi, ser Amory Lorch zostawił ich z ciałami tych, których zamordował, i obok Yorena leżały trupy czterech lannisterskich zbrojnych. Arya zastanawiała się, ilu ich było trzeba, by go powalić.
—Starcie królów—

Przekonanie Aryi, iż Yoren zginął z ręki ludzi ser Amory’ego jest w tym kontekście naturalne. Mamy tu tylko jeden problem. Dlaczego autor mówi nam, że głowę brata z Nocnej Straży rozpłatał topór?

Cóż, być może dlatego, iż chce, abyśmy zwrócili uwagę na prosty fakt. Kompania, z którą przyszło się zmierzyć Yorenowi i rekrutom, składała się z konnych.

– Tam – odezwał się Gendry, wyciągając rękę.
Kolumna jeźdźców mknęła między płonącymi budynkami, zmierzając ku warowni. Metalowe hełmy lśniły w blasku ognia, który odbijał się też w kolczugach i zbrojach, tworząc pomarańczowe albo żółte plamy. Jeden z mężczyzn niósł osadzoną na wysokiej pice chorągiew.
—Starcie królów—

Lord Tywin wysłał ser Amory’ego na czele konnicy, z poleceniem palenia wiosek Dorzecza. Mieli poruszać się szybko i siać jak największe zniszczenie.

– Spuść ze smyczy ser Gregora i poślij go przodem z jego zbójami. Niech jedzie z nimi też Vargo Hoat i jego wolni oraz ser Amory Lorch. Każdy ma mieć trzystu konnych.
—Gra o tron—

Powstaje więc pytanie – skąd u zbrojnych jeźdźców topory? Miecze, kopie, włócznie – jak najbardziej. Kusze i miecze – owszem. Do tego kawaleryjskie młoty bojowe. Ale topory? Topór jest bronią piechoty, wymagającą pracy dwóch rąk lub – przynajmniej – odpowiedniego balansu ciałem. Dla jeźdźca topór, nawet w charakterze broni zapasowej, byłby tylko zbędnym obciążeniem. Owszem, może i byłby przydatny w trakcie zdobywania umocnień, ale przecież ser Amory nie miał tego w planach i nie czynił ku temu żadnych przygotowań.

Ser Amory nie miał drabin, lecz po zbudowanym z nieociosanych kamieni murze warowni łatwo się było wspinać, a wrogom nie było końca.
—Starcie królów—

Siekiera od słodkiego chłopca

W trakcie walki pomiędzy rekrutami Yorena i żołnierzami ser Amory’ego słyszymy chrzęst mieczy, widzimy ludzi ciskających włóczniami, ale jako żywo topór widzimy tylko raz. Polskie tłumaczenie używa tu słowa siekiera, ale w oryginale, narzędzie jest określone tym samym słowem, co topór – axe. I nie jest on w rękach zbrojnych Lannisterów.

– Gdzie zostawiłeś tę siekierę, którą rąbałeś drewno? – przypomniała sobie Arya.
– Obok azylu. – Spojrzał przelotnie na skutych mężczyzn. – Wolałbym uratować osły. Nie mamy czasu.
– Bierz ją! – wrzasnęła. – Wyprowadź ją sam! Dasz sobie radę!
Gdy wypadła ze stajni, za jej plecami łopotały gorące, czerwone skrzydła ognia. Na zewnątrz spotkała cudowny chłód, lecz wszędzie vvokół ginęli ludzie. Zobaczyła, jak Koss odrzucił miecz, by się poddać, lecz zabito go na miejscu. Wszędzie było pełno dymu. Po Yorenie ślad zaginął, ale siekiera tkwiła tam, gdzie zostawił ją Gendry – obok stosu drewna pod azylem. Gdy wyszarpnęła ją z pniaka, na jej ramię opadła zakuta w stalową rękawicę dłoń. Arya odwróciła się błyskawicznie i wbiła siekierę między nogi napastnika. Nie zdążyła zobaczyć jego twarzy, a jedynie ciemną krew, wypływającą między ogniwami kolczugi. Powrót do stajni był najtrudniejszą rzeczą, jakiej w życiu dokonała. Dym buchał z otwartych drzwi niczym wijący się, czarny wąż. Słyszała głosy nieszczęsnych osłów, koni i ludzi. Przygryzła wargę, pochyliła się nisko i wbiegła do środka, wybierając miejsce, gdzie dym był trochę mniej gęsty.
Otoczony kręgiem ognia osioł kwiczał z bólu i przerażenia. Jej nozdrza wypełnił smród palącej się sierści. Dach również już płonął. Sypały się z niego kawałki płonącego drewna, a także słoma i siano. Arya zasłoniła dłonią usta i nos. Nie widziała wozu, który przesłoniły kłęby dymu, słyszała jednak krzyki Kąsacza. Poczołgała się w tamtą stronę.
I nagle ujrzała nad sobą koło. Cały wóz podskoczył w górę i przesunął się o pół stopy, gdy Kąsacz znowu szarpnął łańcuchy. Jaqen ją zauważył, lecz było zbyt gorąco, żeby oddychać, a co dopiero mówić. Cisnęła siekierę do środka. Rorge złapał ją i uniósł nad głowę. Po jego beznosej twarzy spływały strużki brudnego od sadzy potu. Arya kaszląc, rzuciła się do ucieczki. Usłyszała, jak stalowe ostrze przecina stare drewno, najpierw raz, a potem drugi i trzeci. Po chwili rozległ się łoskot głośny jak uderzenie pioruna. Dno wozu odpadło. W powietrze posypały się drzazgi.
—Starcie królów—

To czy za śmierć Yorena odpowiada Rorge, czy jego tajemniczy towarzysz przedstawiający się jako Jaqen H’ghar, pozostanie pewnie zagadką nierozwiązaną. Pierwszy miał zarówno siłę, jak i morderczą naturę, która pchnęłaby go do zemsty na Yorenie. Drugi mógł mieć motywację zupełnie inną. Żywy i schwytany przez Lannisterów jeniec mógł stanowić dla Jaqena H’ghara problem w realizacji jego planów.

Bez względu na to, czy mordu dokonał jeden czy drugi, rezultat był oczywisty. W tym konkretnym przypadku zbrodnia nie obciąża sumienia ser Amory’ego. A narzędzia mordu dostarczyła – nieświadomie – sama Arya Stark.