Czytamy Starcie Królów #27: Sansa III

Ślepą brutalnością nie zdobędziesz miłości ludu… ani królowej.

Sansa III [32]

Miejsce akcji: Czerwona Twierdza, Królewska Przystań

Ogar prowadzi Sansę na zamkowy dziedziniec, gdzie wściekły Joffrey zabija z kuszy kota i celuje z broni w narzeczoną. Lancel Lannister opowiada o rozbiciu armii ser Stafforda przez zastęp Robba Starka pod Oxcross. Ser Dontos okłada Sansę melonem, ale to nie rozśmiesza króla. Rozkazuje ser Borosowi i ser Merynowi pobić narzeczoną za zwycięstwo jej brata. Dziewczyna zostaje uderzona w brzuch, następnie otrzymuje ciosy płazem miecza po udach. Królewski Gwardzista rozrywa suknię Sansy. Naga do pasa klęczy pośród dworzan, gdy na dziedziniec wkracza Tyrion z Bronnem i Timettem. Ogar daje Sansie swój płaszcz, dziewczyna zostaje zaprowadzona do wieży namiestnika. Tam służące myją ją, a maester smaruje jej uda maścią i podaje napój nasenny. Wieczorem Sansa próbuje opuścić komnatę, ale Chella nie pozwala jej na to. Tyrion odwiedza Starkównę i opowiada o zwycięstwie Robba. Dziewczyna zastanawia się, czy to nie podstęp mający sprawdzić jej wierność. Sansa prosi Tyriona, by pozwolił jej na powrót do komnat, bo nie będzie w stanie zasnąć w wieży namiestnika, w której zginęli ludzie jej ojca.

Postaci występujące w rozdziale:

• Sansa Stark
• dobry król Joffrey
• Sandor Clegane
• Tyrion Lannister
• Lancel Lannister
• Boros Blount
• Meryn Trant
• Dontos Hollard
• Gyles Rosby
• Hobber i Horas Redwyne
• Bronn
• Chella
• Timett
• maester Frenken
• dworzanie i służący

Kto zmarł w rozdziale?

• Stafford Lannister pod Oxcross
• ser Rubert Brax
• ser Lymond Vikary, Roland Crakehall i Antario Jast zostali uznani za poległych, ale w rzeczywistości odnieśli rany i przeżyli bitwę pod Oxcross
• tysiące zabitych w starciu z demonicznymi wargami z północy
• zabici pod bramą, którzy domagali się chleba od Joffreya

Bitwy i starcia:

• bitwa pod Oxcross, zwycięstwo Robba Starka
• głodujący z Królewskiej Przystani vs Joffrey + Gwardia Królewska + Złote Płaszcze

Czego się dowiedzieliśmy?

1. Sansa próbuje ubrać się, podczas gdy Sandor Clegane ostrzega ją przed zwlekaniem – dobry król Joffrey jest równie niecierpliwy jak jego kuzyn Lancel i pani matka, królowa regentka Cersei.
2. Choć Królewski Gwardzista nigdy nie sili się na uprzejmości, tego dnia to spojrzenie, a nie słowa Ogara napełniły Starkównę lękiem.
3. Sansa boi się, że Joffrey dowiedział się o jej spotkaniach z Dontosem Hollardem. Dziewczyna ma nadzieję, że jej piękny wygląd, odpowiedni dobór fryzury oraz sukni złagodzi gniew narzeczonego.
4. Aby nie spoglądać na poparzoną twarz Sandora, należy poruszać się u prawego boku mężczyzny. Odwrotnie niż w serialu, Clegane ma poparzoną lewą połowę twarzy. W tym rozdziale GRRM pomylił się i napisał, że Sansa idzie po lewej stronie Sandora, by nie spoglądać na jego blizny.
5. Starkówna próbuje wybadać, czym podpadła umiłowanemu monarsze. Okazuje się, że to jej królewski brat zdenerwował dobrego króla Joffreya.
6. Sansa powtarza wyuczone formułki, starając się zachować pozór lojalnej narzeczonej. Dziewczyna w myślach modli się do bogów o zmiłowanie.
7. Jeśli Jaime Lannister zginąłby przed uwolnieniem, Sansa najprawdopodobniej straciłaby życie przed poślubieniem Lannistera.
8. Ilyn Payne ze swoimi jasnymi, strzaszliwymi oczami, przeraża córkę Neda. W przyszłości będzie nawiedzał jej sny, podobnie jak Sandor.
9. Słysząc gorące deklaracje Sansy o zdradzieckim bracie, Ogar prycha pogardliwie.
10. Na dziedzińcu przy torze łuczniczym dobry król Joffrey testuje kuszę. Jego ofiarą padł żółty kot.
11. Niektórzy dworzanie, np. bracia Redwyne, odwracają wzrok od Sansy bądź udają, że jej nie widzą.
12. Dontos w roli trefnisia dosiada kija od miotły. Zbliża się do narzeczonej króla i próbuje dodać jej otuchy.
13. Ulubionymi Gwardzistami Joffreya służącymi do bicia Sansy są ser Boros i ser Meryn. Na widok brutali i miny króla córka Neda pada na kolana.
14. Joffrey uważa, że jego przyszła żona powinna odpowiadać za czyny popełnione przez brata. Jest głuchy na jej prośby i błagania.
15. Sandor podnosi delikatnie Sansę z klęczek, podczas gdy ser Lancel opowiada dziewczynie o zbrodniach Robba Starka.
16. Lancel, postrzegany przez Sansę jako ucieleśnienie poematów rycerskich (przystojny i uprzejmy, a w dodatku młody), nie okazuje współczucia.
17. Armia Robba Starka minęła niezauważona Złoty Ząb i zaatakowała ser Stafforda Lannistera, który szkolił rekrutów trzy dni drogi od Lannisportu. Podobno po rzezi demoniczni wargowie żywili się mięsem poległych.
18. Dobry król Joffrey uważa Starków za równie nienaturalne stworzenia jak wilkory. Wspomina bestię, która prawie rozszarpała go nad Tridentem – myli Nymerię z Damą.
19. Narzeczony Sansy żałuje, że nie pozbawił głowy Eddarda Starka własnymi rękami – chwali się, że podczas zamieszek pod bramą zabił ludzi strzałami z kuszy.
20. Joffrey chętnie zastrzeliłby córkę Neda, ale Cersei wyjaśniła mu, że wówczas zginie Jaime przebywający w niewoli w Riverrun. Król rozkazuje Ogarowi uderzyć Sansę.
21. Dontos zbiera się na odwagę i próbuje bronić oskarżoną: najpierw słowami, a później okładając ją melonem. Sansa ma ochotę go pocałować, nie przejmując się nieatrakcyjnym wyglądem zapijaczonego Hollarda.
22. Joffrey rozkazuje Borosowi i Merynowi, by pobili jego narzeczoną. “Twarz zostawcie. Chcę, żeby była ładna.” Blount wymierza cios pięścią w brzuch dziewczynki, po czym wielokrotnie uderza ją płazem miecza po udach. W pewnej chwili Sandor mówi, że wystarczy bicia. Król sprzeciwia się i rozkazuje Borosowi, by rozerwał suknię Sansy. Półnaga dziewczyna klęczy pośród dworzan, rycerzy i służby.
23. Tyrion przerywa katowanie Starkówny. Bronn nie obawia się Meryna Tranta ani Borosa Blounta. Ciekawe, czy czuł respekt przed Sandorem Clegane?
24. Ogar daje Sansie swój biały płaszcz. Dziewczyna okrywa się nim i słucha połajanki Tyriona, który beszta Joffreya za brak szacunku wobec narzeczonej.
25. Król chciał ukarać Sansę za “wilczą krew”. Karzeł pyta siostrzeńca, czy ten wie, co się stało z dobrym królem Aerysem II Targaryenem, który lubił spełniać swoje zachcianki.
26. Cersei powtarza Joffreyowi, że strach jest lepszy od miłości. Tyrion wzdycha słuchając, jakie nauki jego siostra wpaja władcy Siedmiu Królestw.
27. Timett i Bronn prowadzą Sansę do Wieży Namiestnika. Służące ściągają z pobitej reszki sukni, kąpią ją zmywając sok z melona.
28. Tłusty, rudy maester Frenken ze Stokeworth ogląda obrażenia Sansy. Smaruje balsamem pręgi na udach i przygotowuje miksturę złożoną z sennego wina z domieszką miodu.
29. Po przebudzeniu Sansa znajduje szatę i próbuje opuścić komnatę. Chella, która strzeże drzwi, nosi na szyi aż trzy naszyjniki: ze złota, srebra i z ludzkich uszu. Dzika z Gór Księżycowych nie wypuszcza dziewczynki do bożego gaju.
30. Służąca podaje Sansie posiłek złożony z chleba, sera i oliwek. Obolała Starkówna wypija dwa kubki wody, gdy odwiedza ją Tyrion.
31. Namiestnik założył swój łańcuch złożony z połączonych złotych dłoni. Pyta gościa o samopoczucie. Sansa dziękuje za uprzejmość i opiekę oraz pomoc.
32. Brzydka twarz karła budzi w dziewczynie dziwaczną fascynację. Starkówna wysłuchuje opowieści o bitwie pod Oxcross.
33. Tyrion pyta Sansę, co czuje do dobrego króla Joffreya. Córka Neda zapewnia o swoim gorącym uczuciu wobec narzeczonego. Krasnal stwierdza, że ktoś nauczył Sansę dobrze kłamać i pewnego dnia będzie za to wdzięczna.
34. Tyrion nie chce dopuścić do ślubu Sansy i Joffreya – po wybuchu wojny pięciu królów i śmierci Neda Starka ten mariaż stracił sens. Dziewczyna zastanawia się, co odpowiedzieć.
35. Krasnal pyta Sansę, o co się modli, gdy odwiedza boży gaj. “O zwycięstwo Robba i śmierć Joffreya… i o dom. O Winterfell.”
36. Namiestnik sugeruje, że kolejna bitwa pomiędzy siłami Starków a Lannisterów będzie decydująca i przyniesie rozstrzygnięcie. Jeśli Robb ugnie kolano i na północy zapanuje królewski pokój, Tyrion odeśle Sansę do domu.
37. Starkówna odmawia noclegu w Wieży Namiestnika, wymawiając się strachem przed dzikusami. Krasnal mówi, że jego górali obawia się “Joffrey i ta banda chytrych żmij i lizusowskich psów, którą zwie Gwardią Królewską.”
38. Sansa chwyta się argumentu o snach, duchach i krwi. Tyrion, któremu koszmary nie są obce, odprowadza dziewczynę do Warowni Maegora.

Cytat/foreshadowing

• Sansa musi odpowiadać za zbrodnie swojego brata. A Sandor nadal uważa ją za głupią dziewczynę powtarzającą wyuczone formułki.

– Powiedz mi, co zrobiłam.
– Nie ty. Twój królewski brat.
– Robb jest zdrajcą – powtórzyła wyuczone na pamięć słowa. – Cokolwiek uczynił, nie miałam z tym nic wspólnego.
Bogowie, bądźcie łaskawi. Tylko niech to nie będzie Królobójca.
Jeśli Robb skrzywdził Jaime’a Lannistera, będzie ją to kosztowało życie. Pomyślała o ser Ilynie, jego straszliwych jasnych oczach, które jarzyły się bezlitosnym blaskiem w wychudłej, pokrytej dziobami twarzy.
Ogar prychnął pogardliwie.
– Dobrze cię wytresowali, ptaszyno.

• Dwór dobrego króla Joffreya oraz obyczaje żywo przypominają czasy dobrego króla Aerysa II, który również spełniał swoje sadystyczne marzenia i eksperymentował z dzikim ogniem.

Sprowadził ją na dolny dziedziniec, gdzie wokół toru łuczniczego zebrał się spory tłum. Ludzie rozstępowali się na boki, by ich przepuścić. Słyszała kaszel lorda Gylesa. Wałęsający się w pobliżu stajenni gapili się na nią bezczelnie, lecz ser Horas Redwyne odwrócił wzrok, gdy przechodziła, a jego brat Hobber udawał, że jej nie widzi. Na ziemi konał żółty kot, który miauczał przeraźliwie. Spomiędzy żeber sterczał mu bełt. Sansa ominęła go, dręczona nagłymi mdłościami.
Zbliżył się do nich ser Dontos, który dosiadał zastępującego mu konia kija od miotły. Ponieważ podczas turnieju był zbyt pijany, by wspiąć się na swego rumaka, król zarządził, że od tej pory wszędzie musi jeździć konno.

• Ohydne czary północnych królów – to wymyślone przez Lancela poetyckie określenie czy też zaczerpnął je z dawnych opowieści, które usłyszał od swojej niańki?

– Posiłkując się jakimiś ohydnymi czarami, twój brat rzucił na ser Stafforda Lannistera armię demonicznych wargów. Stało się to niespełna trzy dni drogi od Lannisportu. Tysiące dzielnych ludzi pomordowano podczas snu. Nie mieli nawet szansy wydobyć mieczy. Po rzezi ludzie z północy raczyli się mięsem poległych.
Sansa poczuła w gardle zimny uścisk grozy.
– Nie masz nic do powiedzenia? – zapytał Joffrey.
– Wasza Miłość, szok odebrał biednemu dziecku mowę – wyszeptał ser Dontos.
– Cisza, błaźnie. – Joffrey uniósł kuszę i wycelował w jej twarz. – Wy, Starkowie, jesteście tak samo nienaturalni, jak wasze wilki. Nie zapomniałem, jak twój potwór omal mnie nie pożarł.

• Choć Cersei i mieszkańcy Czerwonej Twierdzy uważają Sansę za głupią, ta uczy się kłamać i dostrzegać prawdziwe oblicze otaczających ją ludzi. Niestety, te lekcje bywają bolesne.

Truchtał wokół niej na kiju od miotły i walił ją w głowę melonem, krzycząc: – Zdrada, zdrada.
Sansa osłoniła się dłońmi, chwiejąc się na nogach po każdym uderzeniu. Już po drugim ciosie włosy miała lepkie od soku. Ludzie parsknęli śmiechem. Melon rozleciał się na kawałki. Śmiej się, Joffrey – modliła się, gdy sok spływał jej po twarzy i niebieskiej jedwabnej sukni. Śmiej się i daj mi już spokój.

• Prawdziwych rycerzy nie ma – choć Gwardziści Królewscy powinni stanowić wzór i świecić przykładem, jak ich legendarni poprzednicy, o których można przeczytać w Białej Księdze.

– Co to ma znaczyć?
Sansa odzyskała nagle swobodę. Padła na kolana z rękami skrzyżowanymi na piersiach. Dyszała ciężko.
– Czy tak pojmujesz rycerskość, ser Borosie? – zapytał gniewnie Tyrion Lannister.
Towarzyszył mu jego ulubiony najemnik i jeden z dzikich, ten z wypalonym okiem. – Jakiż to rycerz bije bezbronne dziewczęta?

• Symbolika płaszcza – w rozdziałach Jona Snow i Samwella Tarly’ego mamy do czynienia z czarnymi płaszczami dla wronich żon: Goździk i Ygritte. Bronn nosi czerwony płaszcz, który dostał od Tyriona i być może pozostanie lojalny wobec Krasnala, gdy ten wróci do Siedmiu Królestw z Meereen. Natomiast Sansa w tym rozdziale okrywa się białym płaszczem Sandora i wkrótce dostanie od niego kolejny po bitwie nad Czarnym Nurtem. Co ciekawe, prawdopodobnie zachowała go i ma ze sobą w Dolinie.

– Niech ktoś da jej jakieś okrycie – rozkazał Krasnal. Sandor Clegane zdjął płaszcz i rzucił go jej. Sansa przycisnęła go sobie do piersi, zaciskając mocno dłonie na białej wełnie. Szorstka tkanina drażniła jej skórę, lecz jej dotyk sprawił dziewczynie więcej radości niż jakikolwiek aksamit.

• Dobry król Aerys zapewne cieszy się w siedmiu piekłach, że nadal jest ciepło wspominany przez mieszkańców Westeros.

– Aerys Targaryen robił, co tylko chciał. Czy matka ci kiedyś opowiadała, co się z nim stało?
Ser Boros Blount odchrząknął głośno.
– Nikt nie będzie groził Jego Miłości w obecności Gwardii Królewskiej.
Tyrion Lannister uniósł brwi.
– Nie grożę królowi, ser. Wychowuję siostrzeńca. Bronn, Timett, jeśli ser Boros powie jeszcze choć słowo, zabijcie go. – Karzeł uśmiechnął się. – To była groźba, ser. Dostrzegasz różnicę?
Twarz ser Borosa nabrała ciemnoczerwonego odcienia.
– Królowa o tym usłyszy!

• Upadek rycerskich ideałów to jeden z motywów przewodnich cyklu George’a R. R. Martina, o czym możemy przeczytać w „Kulturowych grach w Grze o Tron”.

Kiedy szorowały ją mydłem i polewały jej głowę ciepłą wodą, miała przed oczyma tylko twarze z dziedzińca. Rycerze przysięgają bronić słabych, opiekować się kobietami i walczyć o słuszne sprawy, a żaden z nich nawet nie kiwnął palcem. Tylko ser Dontos próbował jej pomóc, ale on nie był już rycerzem, tak samo jak Krasnal i Ogar… Ogar nienawidził rycerzy…
Ja też ich nienawidzę – pomyślała. Żaden z nich nie jest prawdziwym rycerzem.

• To Szary Wicher wytropił ścieżkę dla kóz, która pozwoliła siłom Robba Starka przemknąć niezauważenie obok twierdzy pod Złotym Zębem.

– Masz prawo wiedzieć, dlaczego Joffrey był taki wściekły. Przed sześcioma nocami twój brat uderzył na mojego wujka Stafforda, który obozował ze swą armią w pobliżu wioski zwanej Oxcross, niespełna trzy dni jazdy od Casterly Rock. Ludzie z północy odnieśli druzgocące zwycięstwo. Wieści dotarły do nas dopiero dziś rano.
Robb zabije was wszystkich – pomyślała uradowana.
– To… straszne, panie. Mój brat to ohydny zdrajca.

• Pierwsze raporty z pola walk były błędne: Lymond Vikary, lord Crakehall i lord Jast przeżyli bitwę. Tyrion i Sansa rozmawiają o czarach, starych bogach północy i zachowaniu ludzi, którzy ponieśli klęskę.

– Ser Lancel to bukłakowy wojownik, który nie potrafi odróżnić warga od wargi. Twój brat miał ze sobą swojego wilkora i podejrzewam, że na tym koniec. Jego ludzie zakradli się do obozu mojego wujka i poprzecinali liny do przywiązywania koni, a lord Stark wpuścił między nie wilka. Nawet szkolone do boju rumaki wpadły w szał. Stratowały na śmierć śpiących w namiotach rycerzy, a hołota obudziła się przerażona i uciekła, porzucając broń, żeby szybciej biec. Ser Stafforda zabito, gdy ścigał własnego konia. Lord Rickard Karstark wbił mu w pierś kopię. Zginęli też ser Rubert Brax, ser Lymond Vikary, lord Crakehall i lord Jast. Pół setki innych wzięto do
niewoli, w tym również synów Jasta i mojego kuzyna Martyna Lannistera. Ci, którzy ocaleli, wygadują bzdury, przysięgając, że u boku twego brata maszerują starzy bogowie północy.
– To znaczy… że nie było w tym czarów?
Lannister żachnął się.
– Czary to sos, którym głupcy polewają klęskę, chcąc ukryć smak własnej nieudolności. Wygląda na to, że mojemu głupkowatemu wujkowi nie chciało się nawet wystawić straży. Jego armia była zupełnie surowa. Czeladnicy, górnicy, parobkowie, rybacy, hołota z Lannisportu.Tajemnicą jest tylko, w jaki sposób twój brat do niego dotarł. Twierdza w Złotym Zębie pozostaje w naszych rękach i jej załoga przysięga, że tamtędy nie przechodził. – Karzeł wzruszył z irytacją ramionami. – Ale Robb Stark to przekleństwo mego ojca. Moim jest Joffrey.

• Sansa ma nadzieję, że Robb pokona Tywina. Niestety, do bitwy pomiędzy siłami Lannisterów a Starków nie doszło, gdyż armia dorzecza pod dowództwem Edmure’a Tully uniemożliwiła siłom Tywina przebicie się na zachód. Lord Casterly Rock otrzymał meldunek z południa i ruszył połączyć się z wojskami Tyrellów, by uderzyć na Królewską Przystań.

Robb go pokona – pomyślała Sansa. Pobił twojego wuja i twojego brata Jaime’a. Z twoim ojcem też sobie poradzi.
Karzeł natychmiast dostrzegł nadzieje Sansy, zupełnie jakby jej twarz była otwartą księgą.
– Nie bierz sobie zbytnio do serca Oxcross, pani – rzekł jej bez złości. – Bitwa to nie wojna, a mój pan ojciec to z całą pewnością nie mój wujek Stafford. Kiedy następnym razem odwiedzisz boży gaj, módl się o to, by twój brat okazał mądrość i ugiął kolano. Gdy tylko na północ wróci królewski pokój, zamierzam odesłać cię do domu.

Szalone Teorie i inne teksty:

• Los Sandora Clegane’a
• Cleganebowl
• Baelish, władca marionetek: Dontos i Bronn
• Pięć małżeństw Sansy Stark
• Język Tyriona

Błędy w tłumaczeniu:

• Oryginał: Horror coiled cold hands around Sansa’s throat.
  Tłumaczenie: Sansa poczuła w gardle zimny uścisk grozy.
  Poprawne tłumaczenie: Groza zacisnęła zimne dłonie dookoła szyi Sansy.
• Oryginał: I’ve not forgotten how your monster savaged me.
  Tłumaczenie: Nie zapomniałem, jak twój potwór omal mnie nie pożarł.
  Poprawne tłumaczenie: Nie zapomniałem, jak twój potwór zaatakował mnie z dziką furią.
• Oryginał: He trotted his broomstick around her, shouting “Traitor, traitor” and whacking her over the head with the melon.
  Tłumaczenie: Truchtał wokół niej na kiju od miotły i walił ją w głowę melonem, krzycząc: – Zdrada, zdrada.
  Poprawne tłumaczenie: Kłusował wokół niej na na kiju od miotły i walił ją w głowę melonem, krzycząc: – Zdrajca, zdrajca.
• Oryginał: Half a hundred more have been taken captive, including Jast’s sons and my nephew Martyn Lannister.
  Tłumaczenie: Pół setki innych wzięto do niewoli, w tym również synów Jasta i mojego kuzyna Martyna Lannistera.
  Na czym polega błąd? W polskiej wersji Martyn określony jest poprawnie, natomiast w mojej angielskiej wersji (“A Clash of Kings” Harper Voyager paperback edition 2011) występuje błąd – Tyrion określa Martyna mianem siostrzeńca/bratanka. Co najzabawniejsze, w rolę Martyna Lannistera w serialu „Gra o Tron” w 3 serii wcielił się Dean-Charles Chapman, czyli król Tommen z sezonów 4-6.

0

0