Pomylone Analizy: Gra o Tron, sezon 8, odcinek 4, „Ostatni ze Starków”

Zastanawiam się, czy to poprzedni odcinek wyrządził Grze o Tron szkody tak nieodwracalne, czy może jednak scenariusz tego epizodu był tak fatalny. Dość powiedzieć, że chwilami oglądanie go było niezłą mordęgą.

Nudy w Winterfell

Choć nie od samego początku. Odcinek zaczyna się od ceremonii pogrzebowej, podczas której żegnamy poległych w apokaliptycznej bitwie. Nie mam tu większych zastrzeżeń, choć nawet przez chwilę nie odczuwałem tego bagażu emocjonalnego, na który liczyli twórcy.

Po chwili przenosimy się na ucztę/stypę. Daenerys legitymizuje Gendry’ego w scenie, która ubawiła mnie setnie nieporadnością dialogów. Tak się składa, że oglądałem właśnie film „The Lost Skeleton of Cadavra” będący parodią produkcji science-fiction z lat 50. I zaręczam, że sposób, w jaki komunikują się postaci w tymże pastiszu, jest identyczny z wypowiedzią Daenerys. Powtarzanie oczywistości i podkreślanie sensowności swych planów. Normalni ludzie tak nie mówią.

Kilka scen w trakcie uczty ma w sobie odrobinę ciepła (głównie za sprawą Tormunda – wcielający się w tę rolę aktor potrafi mnie rozbroić nawet, gdy scenariusz jest nieporadny). Ale jest też kilka zgrzytów. Ot, weźmy na przykład wypowiedź Davosa. Byłem pewien, że w ostatniej scenie poprzedniego odcinka przebaczył lady Melisandre i wraz z jej śmiercią osiągnął pewien spokój ducha. Ale jednak nie. Nawet Davosowi nie dano satysfakcjonującego zakończenia tego wątku.

Kompletnie rozbroiła mnie kwestia dziewictwa Brienne. Ja rozumiem, że fantasy to nie kronika historyczna i musi się opierać na współczesnej wrażliwości, ale bez przesady. W feudalnym społeczeństwie dziewictwo niezamężnej kobiety miałoby być powodem do wstydu? Wprost przeciwnie. Już prędzej „kupię” to zainteresowanie, jakim atrakcyjne kobiety obdarzają Tormunda, a nawet Ogara. Bądź co bądź na wojnie musiało zginąć więcej mężczyzn niż kobiet. Inna sprawa, że w normalnych warunkach połowa uczestników bitwy leżałaby poraniona w łóżkach.

Ładnie zrealizowane – pod kątem czysto reżyserskim – jest pogłębiające się odizolowanie Dany. I to by było na tyle, jeśli idzie o pochlebstwa. Cała reszta scen rozgrywających się w Winterfell woła o pomstę do czardrzewa. Zwłaszcza jeśli zestawimy je z fenomenalnymi, pełnymi ciepła chwilami z odcinka drugiego. Oto jaką różnicę robi dobry scenarzysta!

Pozbawiony chemii romans Aryi i Gendry’ego kończy się, dziewczyna okazuje się nieuleczalną psychopatką. Nie mówię, że taki obrót sprawy jest niemożliwy, ale kiedy dwa lata temu formułowałem Szaloną Teorię dotyczącą związku Aryi z Gendrym, to wydawało mi się, iż Martin sugeruje miłość jako drogę odkupienia dla dziewczyny. Jakoś płasko wyszła także rozmowa Sandora z Sansą. Miło, że scenarzyści przypomnieli sobie o tym, co łączy te dwie postaci. Szkoda, że nic fajnego z tym nie zrobili.

Co potem? Jaime idzie do łóżka z Brienne. Spodziewałem się tego raczej przed bitwą. A Daenerys nalega, aby Jon zachował tajemnicę swej tożsamości dla siebie. Emilia Clarke zagrała nawet nieźle i – według pokrętnej logiki serialu – miała rację. Rzeczywiście samo istnienie roszczenia Jona prowadzi do kłopotliwej sytuacji.

Następnego dnia zaczyna się narada wojenna. Daenerys jest w gorącej wodzie kąpana, ale ostatecznie podjęty zostaje plan oblężenia Królewskiej Przystani. Wreszcie jakaś sensowna strategia! Przy okazji dowiadujemy się że:

1. W bitwie o Winterfell zginęła połowa obrońców.
2. Yara Greyjoy zajęła Żelazne Wyspy.
3. Dorne ma nowego księcia.

W trakcie tej sceny zacząłem przypominać wargującego Brana. Tak mocno wywracały mi się oczy. Aha, Sansa oczywiście marudzi. Piszę, że marudzi, bo niestety po części z winy scenariusza, po części aktorki, nawet rozsądne argumenty wydają się dziwnie irytujące. Jon staje po stronie Dany.

Chwilę później jest za to ochrzaniany w bożym gaju. Broniąc siebie i Daenerys, sięga po argument swojego pochodzenia. Cała scena mogła zostać rozegrana na dwa dobre sposoby. Jon mógł zachować wiedzę dla siebie (tak jak zrobił to Ned) – aczkolwiek to byłoby małą przeszkodą w rozgrzaniu późniejszego konfliktu. Ewentualnie mógł wszystko wyjawić, tak aby widz czerpał radość z reakcji Aryi i Sansy. Twórcy odcinka wybrali wariant trzeci, najgorszy. Jon (a raczej Bran) powiedział, ale nie wiemy jak.

W którejś ze scen (wybaczcie, zapomniałem, gdzie miała ona miejsce chronologicznie) Tyrion rozmawia z Branem. Możemy wysnuć z tej dyskusji dwa wnioski. Po pierwsze – w odcinku drugim Bran nie zdradził Tyrionowi żadnego sekretu (do którego teraz by nawiązano). Po drugie – Dedeki wolą zmyślać historię Westeros, niż sięgać po „historyczne” książki Martina.

Na Północy pojawia się też Bronn. Z kuszą. Chyba nikt nie liczył tu na jakiś dramatyczny konflikt sumienia, ale Bronn i Lannisterowie mogliby przynajmniej dostarczyć nam trochę śmiechów. I rzeczywiście tak jest, do momentu, w którym Bronn żąda Wysogrodu. I go dostaje. Ech… Na dodatek otrzymujemy wyjątkowo tępą interpretację stosunków feudalnych, w myśl której każda wysoko urodzona rodzina była kiedyś bandziorami. Nie chcę Was nawet zachęcać do konfrontowania wymowy tej sceny z rozważaniami na temat istoty władzy z pierwszych sezonów.

Arya i Sandor jadą na południe. Sandor chce zabić Górę, Arya pewnie planuje ukatrupić Cersei. Oczywiście nikomu o swoich planach nie wspomniała. To byłoby zbyt proste. Przecież muszą umrzeć tysiące. Z kolei Sansa utrzymała tajemnicę Jona przez pół kwadransa. Papla wszystko w rozmowie z Tyrionem. Czemu? Jaki ma w tym cel? Ludzie, tu nie o cel chodzi. Do końca sezonu dwa odcinki, musi być KONFLIKT. Choćby sztuczny.

45 minuta serialu. Jestem już fizycznie zmęczony. Zaczynam oglądać poszczególne sceny na raty. Przypominam sobie opowieści o tym, jak to Benioff i Weiss poprawiali scenariusze Cogmana, wykreślając połowę ich zawartości. Dociera do mnie powoli świadomość – oparta na tym, co widzę w odcinku stworzonym od zera przez Dedeków – że prawdopodobnie wypatroszyli połowę najlepszych scen z serialu. Ech…

Jon żegna się z Tormundem. I znów – nie ma to większego sensu, ale dzięki grze aktorskiej scena ma w sobie dużo emocji. Opowieść o wymarszu za Mur mocno mnie dziwi. Cóż, prawdziwa zima nie nadeszła, może Zabójcy Olbrzymów na serio jest za gorąco. A potem Jon Snow każe Tormundowi zabrać Ducha na daleką północ. I odjeżdża, nie mierzwiąc ani razu sierści zwierzaka, który był z nim od początku. Z nieludzkim rykiem wywracam wszystkie okoliczne stoły. Ludzie patrzą na mnie podejrzliwie… Czy wspomniałem, że oglądam odcinek na telefonie, siedząc w kawiarence na lotnisku? Jest smutno.

No, ale przynajmniej wyjaśniają się dodatkowe kilogramy Goździk. Dziewczyna jest w ciąży. To w sumie jedyna zagadka, którą Benioff i Weiss doprowadzili do satysfakcjonującego zakończenia.

Cuda na wojnie

Tyrion i Varys knują pod pokładem statku. Varys chce zastąpić Dany Jonem. Tyrion sugeruje raczej małżeństwo.

Tymczasem pociski samonaprowadzające wystrzelone z półautomatycznych skorpionów Żelaznej Floty zabijają Rhaegala. Cóż ja mam o tej scenie powiedzieć? Że aby bełt dosięgnął celu musi istnieć linia wzroku pomiędzy skorpionem a smokiem? Że żadna broń neurobalistyczna nie mogłaby mieć takiej mocy i zasięgu? Że to wszystko nie ma sensu? Ano nie ma. I pomyśleć, że w Dorne musieli celować smokowi w oko. Dany pikuje w stronę Eurona, ale zmienia zdanie. Statki Nieskalanych dostają cios prosto w trąbę. A Missandei zostaje porwana.

Chwilę potem Cersei sprzedaje Euronowi historyjkę, jakoby dziecko Jaime’a było jej. A wściekłość Daenerys narasta. Varys i Tyrion cudem powstrzymują smoczą królową przed natychmiastowym szturmem na miasto. W komnacie tronowej Varys i Tyrion dyskutują na głos o zdradzie. Varys daje do zrozumienia, że zabije Dany.

Hipersoniczny kruk dociera też do Winterfell, przynosząc wiadomość o wydarzeniach ze Smoczej Skały. Jaime opuszcza w nocy Brienne. Jego postać jeszcze nigdy nie była tak odległa od książkowego pierwowzoru, jak w tej scenie. Ale z drugiej strony – to zachowanie nie trąci fałszem. Żal mi Brienne, ale wierzę, że serialowy Jaime tak właśnie by postąpił.

Przed murami Zbaraża żenującą grafiką komputerową udającą mury Królewskiej Przystani rozmawiają ze sobą posłowie. Aragorn i Głos Saurona Tyrion i Qyburn. Urocza scenka – jak każda, którą zaszczycił swoją obecnością Qyburn. A potem ginie Missandei. Zdaje się, że miałem coś w tej scenie czuć. Ale chyba nie wyszło. Stęskniliście się za rozpierduchą? To będzie w następnym odcinku.

Reasumując

Jeśli ktoś liczył, że serial wybrnie jakoś z problemów, w jakie wpadł kończąc wątek Białych Wędrowców, no to pora porzucić złudzenia. Odcinek nie był jednoznacznie zły – zdarzały się epizody gorsze. Pojedyncze sceny miały nawet pewien urok. Ale chyba po raz pierwszy oglądało mi się Grę o Tron naprawdę ciężko. „Ostatni ze Starków” zafundował nam przede wszystkim przeciętną grę aktorską, sztywne dialogi, błędy logiczne i bitewne absurdy.

Wybaczcie, że było bez żartów, ale jakoś nie jest mi do śmiechu.