Pomylone Analizy: Gra o Tron, sezon 8, odcinek 1, „Winterfell”

Gra o Tron wróciła. Juhu! Ale jednocześnie stoję dziś przed trudnym zadaniem. Opublikowane przez nas dwa tygodnie temu przecieki potwierdziły się w 95%. Brakło w nich wprawdzie odniesienia do dwóch scen, a jedna została mylnie zinterpretowana (scena z Tormundem i Dondarrionem miała miejsce w Ostatnim Domostwie, nie Czarnym Zamku). Tym niemniej większa część odcinka pokrywa się z tym o czym pisałem w stu procentach. A to znaczy iż – o zgrozo – pozbyłem się już większości swoich żartów na temat fabuły. No cóż, będziemy sobie musieli jakoś poradzić. Zacznijmy od streszczenia (robimy to wątkami, bo akcja toczyła się tylko w trzech miejscach).

Królewska Przystań i okolice

Qyburn musi mieć jakieś magiczne moce, bo informuje Cersei o upadku Muru mniej więcej w tym samym czasie, gdy Bran przekazuje tę informację w Winterfell. Tak, tak, wiem, że teoretycznie te sceny nie muszą toczyć się w tym samym czasie. Tyle że wątki z KP i Winterfell połączy podróż na Północ Theona, więc o ile nie zakładamy, iż dotrze on na miejsce wiele tygodni po pokonaniu Białych Wędrowców… no to musimy przyjąć równoległość tych scen.

Czyżbym zaczął od narzekania? Jak najbardziej. Ale wróćmy do streszczenia. Cersei przyjmuje wiadomość z uśmiechem na twarzy, ku lekkiemu zmieszaniu Qyburna (ciekawe skąd to zmieszanie, przecież w poprzednim sezonie dowiedział się jaki jest plan). A tymczasem Euron Greyjoy przybywa do miasta ze Złotą Kompanią. Odbywa też nieistotne pogaduchy z Yarą – trochę trąci to próbą przypomnienia widzom o motywacjach (i istnieniu) drugorzędnych postaci.

Cersei przyjmuje odmłodzonego na potrzeby serialu Harry’ego Stricklanda w komnacie tronowej. Swoją drogą, to cała Królewska Przystań wygląda na bardziej wyludnioną niż kiedykolwiek. Jeszcze w poprzednich sezonach mieliśmy od czasu do czasu jakąś panoramkę z pospólstwem, a teraz to nawet dworzan w sali tronowej nie uświadczymy.

Poznajemy siłę wojsk Złotej Kompanii, a Cersei jest niepocieszona, gdy słyszy, że słonie źle znoszą ograniczony budżet CGI… pardon… podróże morskie. Przyznam, że ten mały smuteczek Cersei nawet mnie rozbawił. A design Złotej Kompanii – wyraźnie inspirowany wschodnimi wzorcami – nawet mi przypadł do gustu. Jeśli nie trzymamy się realiów książkowych, to taka zmiana nie jest głupia.

Euron dosłownie wpycha się Cersei do łóżka, królowa zresztą nie jest potem jakoś szczególnie oszołomiona spędzoną razem nocą. A ja – pomimo moich zachwytów nad Euronem z poprzedniego sezonu – żałuję jednak, że nigdy nie zobaczymy w serialu książkowego Wroniego Oka. A! Zapomniałbym. Należy pochwalić serial za to, że dał Euronowi własny herb (symbol Greyjoyów jest ozdobiony czerwonym okiem).

Ponieważ liczba gołych cycków w sezonie musi się zgadzać, chwilę potem obserwujemy Bronna, który próbuje zabawiać się z trzema prostytutkami. Ale te paplają tylko o smokach. Baraszkowanie przerywa Qyburn, który rzuca jednym z nielicznych trafionych żartów w serialu (na temat choroby wenerycznej), a następnie zleca Bronnowi zabicie dwóch Lannisterów. OK, postawmy sprawę jasno. Gdyby serialowy Bronn był Bronnem książkowym, to rzeczywiście ta perspektywa trzymałaby nas w napięciu. Ale w sytuacji, gdy dowcipnego socjopatę Bronna zastąpił najemnik o złotym sercu, rezultat jest i tak dobrze znany.

Na koniec Theon wdziera się na pokład Ciszy, uwalnia Yarę, ta – mimo wycieńczenia miesiącami niewoli – strzela go w pysk, ale wszystko kończy się dobrze. Yara płynie na Żelazne Wyspy, Theon na Północ. Nuda.

Winterfell i okolice

Odcinek zaczyna się piękna i malowniczą sceną armii i królewskiego orszaku maszerujących w stronę Winterfell. Skojarzenia z pierwszym odcinkiem Gry o Tron są jak najbardziej na miejscu, również ze względu na motyw muzyczny, który towarzyszył Robertowi Baratheonowi. Ach, tak sobie teraz pomyślałem, że gdyby serial zechciał użyczyć tej muzyki Stannisowi (chociaż w chwilach jego triumfu), to odbiór tej postaci byłby zupełnie inny.

Scena urzekła mnie nie tylko ogólną malowniczością ujęć i zdjęciami smoków, ale również świetnie odegraną sceną, w której Arya chce zawołać Jona, ale za bardzo się peszy. To jeden z powodów dla których bardzo cenię Maisie Williams jako aktorkę. Niewiele ma w serialu do grania, jej rola jest od jakiegoś czasu bardzo monotonna i wyprana z emocji… ale kiedy ma okazję, to staje na wysokości zadania. Śliczne odwołanie do małej Aryi. Żart Tyriona nadaje się do Pomylonych Analiz, nie do scenariusza.

Przejeżdżając przez miasteczko pod murami Winterfell słyszymy od Jona, że ludzie z Północy są wyjątkowo nieufni (i brodaci). Chwilę potem smok wtłaczają trwogę w serca pospólstwa, ku uciesze Daenerys. Na serio, gdyby tego typu scenki były ilustracją arogancji Targaryenów, czymś pokazanym jako ciemna strona charakteru Dany, to sam bym przyklasnął. Ale wydaje mi się, że nie o to chodziło scenarzyście.

Następne w kolejce są oczywiście powitania. I teraz trudno nie pochwalić Kita Harringtona, który też zdołał uczynić scenę z Branem pełną wzruszeń.

-Jesteś już mężczyzną – stwierdza Jon.
-Pół-mężczyzną, pół-drzewem – odpowiada Brandroid – Jak Arkadiusz Milik.

Powitania idą jako-tako, Sansa strzela tradycyjne fochy, a Brandroid przebudza się, by w twin-peaksowym stylu poinformować wszystkich o zdarzeniach ostatnich dni.

Potem zaczyna się narada, która generuje nam główny konflikt odcinka. Niestety jest to konflikt strasznie wydumany, a do tego wyjątkowo nieefektywnie odegrany. Sansa ma pretensje, że Jon – sprowadzając zgodnie z planem sojuszników – zapomniał, iż Sansie chodziło o sojuszników, którzy nie jedzą. Lyanna Mormont, z zabawnej dziewczynki dwa sezony temu, stała się najbardziej nieznośnym dzieckiem po tej stronie Wąskiego Morza. Do tego Tyrion praktycznie ręczy głową za Cersei. Oj… Cała narada jest w moim przekonaniu źle odegrana, jeszcze gorzej napisana, ale pozwala nam przyjrzeć się młodemu Nedowi Umberowi. Ciekawe czy go jeszcze zobaczymy?

Rozmowa Sansy z Tyrionem się za bardzo nie klei, w ogóle mam wrażenie, że Sophie Turner chyba najgorzej z wszystkich młodych aktorów radzi sobie ze swoją rolą (i z innymi rolami też).

Jako że cały odcinek stoi pod znakiem spotkań po latach, to Arya w końcu wita się z Jonem. Wypowiadane słowa są dość nienaturalne, ale aktorom udaje się uczynić tę sceną ciepła i nawet lekko wzruszającą. Do momentu, kiedy Arya stwierdza, że Sansa jest najmądrzejszą osobą, jaką spotkała. OK, rozumiem, że Arya nie otaczała się szczególnie bystrymi ludźmi, ale bądźmy poważni…

W międzyczasie Davos, Varys i Tyrion kombinują jak by tu spiknąć Jona i Daenerys. W końcu wydają się taką naturalną parą. Już teraz zachowują się, jakby byli rodziną.

Ale Dany ma inne sprawy na głowie. Smoki są w złym stanie i mało jedzą. Królowa i Jon natychmiast wyruszają je zobaczyć. I rzeczywiście, coś tu nie gra. Smoki wyglądają, jakby brakowało im głębi i zostały wyrenderowane przy użyciu oświetlenia niepasującego do światła otoczenia – przynajmniej w ujęciach, gdy są na ziemi. Tym niemniej Jon i Dany udają się na smoczą przejażdżkę.

Zawsze myślałem, że fakt iż Tyrion zaprojektował siodło dla Brana będzie miało jakiś związek z siodłami smoków. Byłem też przekonany, że ujarzmienie smoka stanie się dowodem pochodzenia Jona. Myliłem się. Aczkolwiek przejażdżka była fajna. Tylko te spojrzenia smoków na Jona przy wodospadzie. Jak gdyby chciały powiedzieć: „Gościu! To twoja ciotka!”.

Zostawmy jednak smocze bara-bara, bo w kuźniach Winterfell dochodzi do jeszcze większej obrazy dla widza. Kowale… przetapiają… obsydian. Ten sam obsydian, którego nawet współcześnie nie potrafimy przetopić, nie tracąc jego właściwości. Ech… Czy naprawdę oczekiwanie, że obsydian będzie użyty w sposób historyczny, to znaczy do konstruowania nadziewanych minerałem maczug, to zbyt wiele? Aha, Arya spotyka też Ogara (niezbyt ciepłe powitanie) i Gendry’ego (no dobrze, tu powitanie jest dość ciepłe, choć spodziewałem się więcej „chemii”). Dziewczyna zamawia też u Gendry’ego włócznię. W tym fragmencie przecieki zawiodły – z rysunku wynika, że grotem włóczni ma być jednak obsydian. Temat valyriańskiej stali był poruszony na boku.

W swoich komnatach Sansa czyta najnowsze tweety, by po chwili znów pokłócić się z Jonem. Litości!

No i przechodzimy do prawdziwego Eldorado komedii, jakim jest spotkanie Daenerys z Samem. Królowa dziękuje Samowi za pomoc w wyleczeniu ser Joraha. Daenerys zapowiada też likwidację autonomii szkolnictwa wyższego i narzucone przez monarchę nowe porządki w Cytadeli. Kiedy mówiła o złamaniu koła feudalizmu, planowała zastąpić go totalitaryzmem.

Z kolei Samwell prosi o ułaskawienie. W końcu ukradł parę książek oraz miecz ojca.

– Ojcem się nie przejmuj – stwierdza Daenerys – Przeminęło z wiatrem, że się tak wyrażę – dodaje uśmiechnięta.

Sam źle znosi wiadomość o śmierci ojca, jeszcze gorzej o zamordowaniu brata. Dobrze, że Dany nie dodała, iż wysłała do Horn Hill oddział Dothraków, żeby sobie poużywał na matce i siostrze Sama. Jak sprawiedliwość, to pełną gębą.

Na Sama czeka przyczajony Bran, który sugeruje, że trzeba powiedzieć Jonowi prawdę o jego rodzicach. Niedoszły maester próbuje oponować, ale Brandroid nalega.

-Ty właśnie zostałeś zdruzgotany emocjonalnie. Jon przed chwilą przespał się z ciotką… To najlepszy moment na poruszenie tego delikatnego tematu.
Może się w końcu wszyscy pozabijacie – dodaje w myślach Brandroid.

I rzeczywiście, w Kryptach Winterfell, Sam wyjawia Jonowi prawdę. Najpierw o egzekucji swojego ojca i brata. Swoją drogą szkoda, że nie padło porównanie do egzekucji Rickarda i Brandona Starków – aż się o to sytuacja prosiła. Potem nazywa go Aegonem Targaryenem, synem Rhaegara i Lyanny. I zaczyna mieszać w głowie Jona, podkreślając mentalne problemy Dany. Spodziewałem się nieco innego rozegrania momentu, w którym Jon poznaje prawdę, ale i tak było ciekawie.

Na samym końcu odcinka Jaime przybywa do Winterfell, a Bran odgrywa moją ulubioną scenę z Inwazji Porywaczy Ciał.

Ostatnie Domostwo

Przeciek dotyczący Czarnego Zamku okazał się częściowo fałszywy. Osoba, która oglądała odcinek dwa tygodnie temu, prawdopodobnie po prostu nie zrozumiała, gdzie toczy się akcja. I poniekąd – ze względu na spotkanie Edda z grupą Berica można rozumieć zamieszanie.

Otóż w rzeczywistości obserwujemy Ostatnie Domostwo – siedzibę rodową Umberów, a zarazem najdalej wysunięty na północ zamek, nie będący twierdzą Nocnej Straży. Mimo całkiem zabawne żartu na temat oczu Tormunda, scena jest nakręcona w bardzo horrorowym stylu, a wiadomość od Nocnego Króla (którą zapewne rozszyfrować mogłaby tylko Lai – gdyby oglądała ósmy sezon) bardzo mnie zaintrygowała. To dobry prognostyk na przyszłość.

Reasumując

Mam mieszane odczucia, ale jednocześnie nieco nadziei na przyszłość. Zacznijmy od plusów odcinka – wszystkie sceny „bez gadania” wypadły bardzo dobrze. Reżyseria i praca kamery stały na najwyższym poziomie. Początek oraz koniec odcinka były wręcz doskonałe.

Gorzej, że postaci muszą też czasem gadać. A scenariusz zawodził na kilku płaszczyznach. Przynajmniej połowa kwestii dialogowych pobrzmiewała jakimś fałszem. To zresztą bolączka kilku ostatnich sezonów – nierealistyczne, niezgodne z charakterem postaci deklamacje. Co gorsza, do luftu był cały centralny konflikt odcinka skupiony wokół Winterfell i rezygnacji przez Jona z korony. Natomiast sądzę, że to szczęśliwie za nami i już wkrótce dręczyć będą nas zupełnie inne pytania.

Plansza przed następnymi odcinkami jest ustawiona dość ciekawie. Mamy więc z jednej strony ponownie podkreśloną tajemnicę spirali, mamy armię umarłych, mamy Jona, który wie już o swoim pochodzeniu, do tego dochodzi jeszcze Złota Kompania. Rzeczy z którymi Gra o Tron miewała ostatnio problemy – intrygi, subtelne wyrażanie emocji, etc… – są już za nami. A co najlepsze Dave Hill nie napisze już żadnego scenariusza, podczas gdy David Nutter jeszcze wróci do reżyserii. Jestem więc ostrożnie optymistyczny. Ode mnie odcinek dostaje (trochę na kredyt) siedem cytrynowych ciasteczek. A od Was?