Tenet (2020)

Fajnie jest wrócić do kina, wiecie? Tak po prostu. Wiem, że przybytki dla filmolubów otwarto u nas już w czerwcu, ale zobaczyć można było głównie powtórki klasyków, ewentualnie kilka filmów, które grano w marcu, zaraz przed “lockdownem”. Trudny czas (przynajmniej częściowo) za nami, czas na prawdziwą premierę na wielkim ekranie i idącą za tym ciekawość, ekscytację i niepewność. Zaczynamy z wysokiego C: oto przed wami najnowsza produkcja jednego z najgorętszych reżyserskich nazwisk Hollywood – “Tenet” Christophera Nolana.

Aby nie psuć niespodzianki, napiszę o fabule tak ogólnikowo, jak tylko potrafię. Agent specjalny (w tej roli John David Washington), uzbrojony w tajemnicze słowo “tenet”, ma uratować świat. Nie będzie to proste. Po pierwsze musi rozwikłać wiele zagadek. Po drugie musi wejść w świat szpiegów, handlarzy bronią, mafiozów i wszelkiego rodzaju szumowin. Po trzecie – i chyba najważniejsze – musi zrozumieć i w pewnym sensie opanować sztukę inwersji. Okazuje się bowiem, że istnieją na świecie przedmioty o ujemnej entropii, czyli takie, które poruszają się “do tyłu” z naszej perspektywy. Innymi słowy: dla nas one cofają się w czasie.

Kadr z filmu "Tenet"
Sceny akcji robią ogromne wrażenie, techniczna i choreograficzna maestria.

Odpowiedź na pytanie, które od razu się nasuwa, brzmi: tak. Patent z obiektami z odwrotnym upływem czasu to taki sam bajer jak zabawy ze snem w “Incepcji” albo niesynchroniczna chronologia w “Dunkierce”. Ciekawy, oryginalny motyw, który Nolan sobie wymyślił i obudował scenami tak, żeby powstał z tego film.

“Tenet” jest niemal dziełem kompletnym, jeśli chodzi o stronę techniczną. Sceny akcji to zrobione z dużą maestrią małe arcydzieła, które można podziwiać zapewne więcej niż raz. Zaplanowane w najdrobniejszych szczegółach i nakręcone tak, że dech zapiera. Fantastyczne tempo, genialne ujęcia, odpowiednia dynamika, ale też przejrzystość. Nie ma tu miejsca na epileptyczny montaż i zero orientacji u widza. Chociaż po jednym obejrzeniu nie sposób docenić każdej sekwencji.

Kadr z filmu "Tenet"
Bohaterowie Nolanowi są nie tyle zbędni co potrzebni jedynie do tłumaczenia widzowi co się dzieje. Poza tym reżyser kompletnie nie dba o “ludzką stronę” swojej opowieści.

Często na ekranie widzimy obiekty “normalne” i “odwrócone” działające obok siebie lub wręcz wchodzące w interakcję i brakuje czasu, żeby uważnie prześledzić wszystkie detale. Na ekranie widać też wielkie przywiązanie Nolana do praktycznych efektów specjalnych. Wszystko jest prawdziwe, namacalne i nie ma wątpliwości, że koziołkujące auto nie powstało na ekranie komputera. Jedyny minus powraca jak bumerang przy ostatnich produkcjach znanego reżysera: po raz kolejny mam wrażenie, że ścieżka dialogowa jest cichsza i od muzyki w tle, i od efektów dźwiękowych, przez co czasem, gdyby nie napisy, nie miałbym pojęcia co mówią bohaterowie.

Jeśli do tego momentu czujecie się zachęceni, jeśli chcecie zobaczyć kino akcji a’la Bond (to jest dosłownie Bond pod innym tytułem) z oryginalnym patentem i spektakularnymi scenami akcji – idźcie do kina i nie czytajcie dalej…

…dalej bowiem muszę wyjaśnić, skąd ocena jest taka, jaka jest. Od dłuższego czasu mam wrażenie, że Christopher Nolan idzie w bardzo konkretnym kierunku. Coraz mniej liczą się: bohaterowie, ich emocje, przeżycia i motywacje, a coraz bardziej ów oryginalny patent i jego egzekucja. Wiecie, jak się nazywa główny bohater? Protagonista. Nie żartuję. Jego imię nie pada ani razu, nazwisko też, a sam o sobie mówi, że jest protagonistą tej opowieści.

Kadr z filmu "Tenet"
Jedyny reżyser, któremu studio pozwala wysadzić w powietrze prawdziwy samolot. Efektowne? Owszem. Szkoda, że dla samej historii niewiele z tego wynika.

Detal, ale doskonale obrazuje podejście reżysera do bohaterów. Są oni tylko nośnikami informacji dla widza. Dialogi już niemal tradycyjnie u Nolana składają się w 50% z ekspozycji, a w 50% są nadętymi deklamacjami o miłości, poświęceniu, przeznaczeniu, życiu, śmierci i w ogóle. Tak było już w “Dark Knight Rises” i “Interstellar”, ale “Tenet” wnosi ewolucję na nowy poziom. I nie chcę tu broń boże krytykować aktorów, o nie. John David Washington, Robert Pattinson, Elizabeth Debicki czy Kenneth Branagh robią co mogą z materiałem, który dostali. Problem w tym, że nie ma tu z czego grać. Gdyby zamiast najgorętszych nazwisk Hollywood wstawić mniej znane twarze albo wręcz manekiny – film wiele by nie stracił.

Wspomniany Branagh gra tu żywcem wyjętego z Bondów antagonistę (rosyjski handlarz bronią, oryginalne jak cholera) i jest tak groteskowy, że zęby bolą. Tylko Nolan zdaje się tego nie widzieć, bo najważniejsze jest widowisko. Gdyby chociaż było tu znane z wielu Bondów mrugnięcie okiem, nie do końca poważne podejście… nie. Nic z tych rzeczy. Tradycyjnie u Nolana wszystko jest śmiertelnie poważne, zagrożenie ogromne, plany ambitne, a bohaterowie nadęci jak balony. Sam plan antagonisty okazuje się opierać o taką sztampę, że zajęło mi chwilę przetrawienie go, kiedy już wyszedł na światło dzienne.

Kadr z planu filmu "Tenet"
Christopher Nolan jest wizjonerem i sprawnym, uznanym reżyserem, ale mam wrażenie, że z każdym kolejnym filmem rośnie potrzeba dokooptowania mu solidnego scenarzysty.

“Tenet” jest niemal doskonały technicznie, posiada ciekawy pomysł i wiele oryginalnie nakręconych, efektownych scen. Jest jednocześnie też męczący, przytłaczający, pretensjonalny, nie wskrzesił we mnie ani trochę emocjonalnego zaangażowania, przez co wydał mi się po prostu… nudny. W teorii ostatnie sceny i pewne zwroty fabularne miały wywołać efekt “wow” i wiele wyjaśnić. W praktyce byłem tak zmęczony, znudzony i niezaangażowany, że nie zrobiły na mnie żadnego wrażenia. Mało tego, nie były nawet zaskakujące. Ostatnie produkcje Nolana porywają mnie coraz mniej. Szanuję go za wizjonerstwo i oryginalne pomysły, ale mam wrażenie, że powinien swoje koncepty oddawać dobrym scenarzystom, a dopiero potem zabierać się za kręcenie filmu. Sam “Tenet” można obejrzeć, ale nie jest to pozycja obowiązkowa.

-->

Kilka komentarzy do "Tenet (2020)"

  • 1 września 2020 at 13:15
    Permalink

    Ciekawe czy film rozbije bank z tegorocznymi Oscarami. Niby zawsze najlepsze produkcje wychodzą pod koniec roku, ale przy takiej posusze w branży, każdy film ma szansę na garść statuetek 😉

    Reply
    • SithFrog
      1 września 2020 at 13:24
      Permalink

      W kategoriach technicznych na pewno będzie absolutnym faworytem. W pozostałych: nie widzę specjalnie powodu. Ani aktorstwo, ani scenariusz, moooooże reżyseria jak ktoś ceni spektakl, a nie dba o emocje. I tyle.

      Reply
      • 4 września 2020 at 12:09
        Permalink

        Muzyka, Panie SithFrogu.

        Reply
        • SithFrog
          4 września 2020 at 12:13
          Permalink

          W “Tenet”? Nie urzekła mnie kompletnie. Brzmi jakby ktoś chciał naśladować Zimmera, ale nie był Zimmerem.

          Reply
  • 1 września 2020 at 15:10
    Permalink

    Zgadzam się z tym werdyktem, choć w moim przypadku ostateczna ocena jest znacznie niższa 🙂
    Zapewne to kwestia upodobań, ale ja w kinie cenię sobie dobrze napisane postacie, dialogi i historię ,która nie jest tylko tłem dla efektów specjalnych, czy “pomysłu” na film. Te nieszczęsne dialogi są tak drewniane i jak słuszne zauważył szanowny Sithfrog, potwornie nadęte. Aż zęby mnie bolały od słuchania tych, napisanych chyba na kolanie, kwestii. Podobnie, film nie wzbudził u mnie żadnego zaangażowania emocjonalnego, ani ciekawości jak rozwinie się historia. Przyznam się, że nie dotrwałem do końca i wyszedłem z kina, tak niestrawne to było dla mnie danie. Nie spodziewałem się, że stanie się to na Nolanie, ale chyba lekceważyłem sygnały ostrzegawcze z jego wcześniejszych filmów. Naprawdę dziękuję za tą recenzję i popieram w 100%, zwłaszcza na fali zachwytów i wszelkich “ochów i achów” na innych portalach.

    Reply
    • SithFrog
      1 września 2020 at 15:24
      Permalink

      A to ciekawe – w sensie – jest fala zachwytów? Bo czytałem/oglądałem raczej umiarkowane opinie. Takie w przedziale 5-7/10.

      W temacie oczekiwań: mam podobnie. Lubię spektakl i akcję, ale jeśli nie ma dobrze napisanych bohaterów, sensownych dialogów to fajerwerków – jak doskonałe by nie były – starcza na 30 minut, potem po prostu tracę zainteresowanie.

      Reply
      • 1 września 2020 at 15:48
        Permalink

        Może nie recenzji, ale ocen użytkowników i widzów, z których większość jest powyżej 7.

        Reply
        • SithFrog
          1 września 2020 at 15:57
          Permalink

          Aaaaa, to standard. U wielu ludzi Nolan może dostać oceny od 7 wzwyż i nie dopuszczają do siebie innej możliwości. Przerabiałem to przy Interstellar, który mnie okrutnie zawiódł i dałem bodajże 3. Zostałem odsądzony od czci i wiary 🙂

          Reply
  • 1 września 2020 at 16:35
    Permalink

    “Coraz mniej liczą się: bohaterowie, ich emocje, przeżycia i motywacje”
    Czyli dalej mogę nie czytać. Dla mnie liczą się w filmie właściwie tylko bohaterowie. Jestem zwolennikiem starej greckiej szkoły. Jak mam ciekawych bohaterów to za całą resztę starczy mi maska i koturny. 🙂

    Reply
    • SithFrog
      1 września 2020 at 17:07
      Permalink

      Och, to wyszedłbyś z kina po 30 minutach maks. Mogliby stado worków z piaskiem wsadzić i ponaklejać znane twarze i film niewiele by stracił 🙂

      Reply
  • 2 września 2020 at 23:20
    Permalink

    A dla mnie solidne 9/10, nie nudziłem się ani przez moment.

    Reply
    • SithFrog
      3 września 2020 at 23:45
      Permalink

      Z ciekawości: za co aż 9?

      Reply
  • 4 września 2020 at 16:23
    Permalink

    To był szit straszny. Forum padu wiec tu.

    Kurw….. cała relacja tego typa z żoną tamtego typa. WTF? Kiedy? Co? Dlaczego?

    TERAZ JESTESMY W INDIACH
    A TERAZ WE LWOWIE
    A TERAZ W OSLO
    A TERAZ W LONDYNIE O JEZU ALE BEDZIEMY MIELI FREQUENT FLYERS MILES

    Caly koncept tego podrozowania w czasie mi sie nie podobał. To jakby wziąc idee z Primera i zrobić ją niewykonalną ale bardziej widowiskową. Wszystko byłoby okej jeżeli oni by po prostu siedzieli w tych drzwiach obrotowych przez tydzien i swiat posunał się o tydzien a oni nie. A tak o co chodzi? Jak ta walka miała wyglądać która dla jednego sie niby skonczyla a dla drugiego zaczęła. I jeszcze po co nowybatmanwampir zdejmowal protagoniscie (THE PROTAGONISCIE) kask w Oslo? On juz wiedział kto i co…nie?

    MUZYKA ACH MUZYKA https://www.youtube.com/watch?v=rc7-HbYvD9I&ab&ab_channel=AndreDoll south park podsumował swietnie muzyke u Nolana. I w ogóle cały koncept filmów Nolana.

    To serio on zrobił Memento? i Following?

    IF. I. CANNOT. HAVE. YOU. NOONE. CAN. Na głos sie zasmialem w tym momencie. W ogole jak pisałes, motywacje wszystkich bohaterów to jest jakis absurd.

    Dobra jak działają te wsteczne naboje? Że co?

    ODWROTNE PŁUCA! ciekawe czy maja tez odwrotne cewki moczowe i jelita… So, so many questions

    A TERAZ JESTESMY NA W WIETNAMIE

    Ja nie jestem jakims radykałem nie kazdy film musi przechodzic test bechdel, ale tu były chyba 3 postaci kobiece wszystkie razem, nie? Ta smutna ruda miała ze 4 kwestie, ta hinduska z 9 bo była na dwóch scenach no i ta żona-damsel-in-distress co nie wiadomo o co biega, czemu ona tak wszystkich interesuje szczególnie THE PROTAGONISTE.

    Czy tam jakikolwiek element fabuły nie był wtórny? Ja nie mówie, że dialogi były beznadziejne. Ale fabuła w ogole.

    algorytm stworzyła naukowiec z przyszłosci i podzieliła go na 10 czesci. 3 dla królów Elfów pod otwartym niebem… Nie czekaj, musisz zebrac wszystkie kamienie i umiescic je w rękawicy zeby zakończyć swiat…nie czekaj… Jezuuu

    W ogóle sama idea ze jakis mafiozo chce sobie zakonczyc swiat bo sam umiera. Handlarz bronią…

    No i zaraz mi sie literki koncza a tego było ponad dwie godziny

    chociaz wydawało sie jakby dużo dłuzej

    Fajnie by zrobili gdyby pod koniec puscili cały film wstecz 😉

    Reply
    • SithFrog
      4 września 2020 at 16:39
      Permalink

      “Kurw….. cała relacja tego typa z żoną tamtego typa. WTF? Kiedy? Co? Dlaczego?”

      Noooo, to jego nagłe zainteresowanie i ratowanie jej. Też miałem takie “ale zaraz, a co mu w ogóle zależy”? Bo widział ją jak czeka na syna przed szkołą? Zagranie błyskotliwe na poziomie George’a Lucasa.

      “algorytm stworzyła naukowiec z przyszłosci i podzieliła go na 10 czesci. 3 dla królów Elfów pod otwartym niebem… Nie czekaj, musisz zebrac wszystkie kamienie i umiescic je w rękawicy zeby zakończyć swiat…nie czekaj… Jezuuu”

      Na tym nie wytrzymałem bez śmiania się. Chociaż ja miałem skojarzenie z Harrym Potterem i horkruksami czy jak to się zwało. W ogóle świetny pomysł walnąć taki algorytm i zamiast zniszczyć to podzielić. I w ogóle algorytm to zazwyczaj jakaś forma kodu, a tu była zabawka przestrzenna typu “dopasuj jak chcesz”. Śmiałem się na głos.

      “Fajnie by zrobili gdyby pod koniec puscili cały film wstecz 😉”

      Hahaha, tak, i 5 h w kinie zamiast 2,5. Profit? 🙂

      Reply
  • 5 września 2020 at 12:57
    Permalink

    Czerwony pasek z oceną z jednej strony jest do połowy pełny, a z drugiej – od połowy pusty.

    Reply
    • SithFrog
      6 września 2020 at 11:39
      Permalink

      Tak jest, do dowolnej interpretacji, jak słynna szklanka 😉

      Reply
  • 6 września 2020 at 10:13
    Permalink

    Byłem wczoraj w kinie. Wypad podwójnie drastyczny: raz że aby zjeść popcorn i wypić cole z butelki kazali mi dokupić bzdurna przyłbice ograniczająca widoczność.

    Dwa, że ten film to DRAMAT TRAGERIA FARSA KPINA ZENADA I BARACHŁO w jednym.
    Matko Kochana, jak mogłeś Żaba dać 5 punktów? Ja bym się zastanawiał nad zerem…
    Nolan już nic nie umie, tylko wymyśla pseudoambitne koncepcje i realizuje za grube miliony. Pomysł na Temat jest ciekawy na papierze, ale w praktyce beznadziejny : odwrócone sceny ogląda tak samo kiepsko, jak oglądaliby się chaotycznie wyreYserowane kino akcji. To nie gra w ogóle, nie wkręca widzą, nie dane przyjemności.

    No i scenariusz, w którym ilość głupot przekracza przeciętny dzień w gorących ma Wykopie. Gdyby ktoś z ulicy przyszedł z tym do producenta w Hollywood, zostałby z miejsca wyśmiany. Teoria miłości w Interstellar to był jak widać tylko taki disclaimer do czego Nolan jest zdolny.
    Facet jest bezczelny. Nawet nie próbuje udawać, że wypowiadana przez bohaterów ekspozycja ma ręce i nogi – przykrywa wszystko tanimi sloganów z podręcznika dla harcerzy. Jeju, jakie to jest biedne.
    Odwrócone płuca wciągające tlen zaseczki (SERIO, CO TEN TEKST MIAL W OGOLE WYJAŚNIAĆ???) to tylko wierzchołek góry lodowej.

    Ach, szkoda strzępić ryja. Największy regres reżyserski naszych czasów staje się faktem. Shyamalam wita w klubie.

    Reply
    • SithFrog
      6 września 2020 at 11:42
      Permalink

      Hahaha, jakbym czytał siebie po seansie Interstellar! Jak widać Nolan poza kręceniem filmów potrafi spektakularnie zawodzić kinomaniaków.

      A 5 dałem, bo aktorzy mimo braku materiału ewidentnie starali się cokolwiek wyciągnąć, Pattinson jest bardzo dobry, poza tym technicznie ciężko cokolwiek zarzucić, muzyka nie jest przesadnie męcząca. Za samą nędze fabularną i dramatycznie kiepski scenariusz ciężko dać 1 czy 2 nie biorąc pod uwagę całej reszty.

      Reply
    • 6 września 2020 at 13:39
      Permalink

      Ja dałem 1, chyba tylko dlatego, że nie wiem czy można dać 0. Tolkien, zostałeś ostrzeżony w recenzji i komentarzach, a jednak zaryzykowałeś i jak rozumiem dotrwałeś do końca, szacun 🙂 Cieszy fakt, że jest kilka osób podobnie oceniających ten badziew .

      Reply
      • SithFrog
        7 września 2020 at 09:16
        Permalink

        Tak. Myślałem, że przy Dunkierce opinie było podzielone, ale tym razem Nolan chyba w końcu przesadził.

        Reply
  • 7 września 2020 at 00:37
    Permalink

    Czuje się ostrzeżony. Powoli miałem zamiar pójść do kina, lecz dzięki recenzji wiem, że srogo bym się zawiódł. Pamiętam jakbym wczoraj był na seansie żenadę wywoływaną przez dialogi w Mroczny Rycerz: Powstaje. Już wtedy to był kłopot. Szkoda, że Nolan nie tylko się nie rozwija, lecz także zalicza regres.

    “Tenet” obejrze kiedyś na jakimś netflixie jak nie będę miał niczego innego do oglądania.

    Reply
    • SithFrog
      7 września 2020 at 09:15
      Permalink

      Wiesz co jest najgorsze? Myślę, że jeśli jest sens w ogóle oglądać Tenet to tylko w kinie. Bo tam chociaż docenisz skalę widowiska i sposób w jaki utkano wszystkie sceny akcji dbając o najmniejsze detale. W domu na TV główna, jeśli nie jedyna, zaleta filmu zblednie i można się jeszcze bardziej rozczarować. Chyba, że masz TV/projektor 90 cali i wypasiony zestaw 7.1 dolby atmos. Ja nie mam 😛

      Reply
  • 10 września 2020 at 17:38
    Permalink

    człowiek po obejrzeniu tego filmu ma nieodparte wrażenie, że wszystko jest poprowadzone tak żeby na końcu mniej więcej wszystkie sceny się zgadzały. Niemniej jednak jak człowiek się zastanowi to cała fabuła jest bez sensu.
    Druga sprawa to postacie które są totalnie nijakie i miałkie. Motywacji antagonisty nie jestem w stanie zrozumieć.

    Reply
    • SithFrog
      10 września 2020 at 20:22
      Permalink

      Całkiem niezła teza. Może faktycznie najpierw wymyślili szmery, bajery i dzikie węże z akcją z czasem, a dopiero potem dopisywali dot ego fabułę na mniej-więcej? 😉

      Motywacja antagonisty jest prosta jak budowa cepa:

      Spoiler! Pokaż

      Głupie to okrutnie, ale co zrobisz, taki mieli… “pomysł”.

      Reply
  • 29 września 2020 at 07:23
    Permalink

    Omijam każdy film przy którym czarnoskórzy robią jakieś rasistowskie zamieszanie – a więc tego nie obejrze

    Reply
    • SithFrog
      7 października 2020 at 12:19
      Permalink

      Było jakieś zamieszanie?

      Reply

Skomentuj popis Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

 pozostało znaków