Szalone Teorie: Sekrety Littlefingera (część 5 – upadek tytana)

Niemal całe życie Petyra Baelisha wypełniają kłamstwa. Dzięki nim Littlefinger mistrzowsko manipuluje innymi ludźmi. Dzięki nim sprawia wrażenie niegroźnego. Dzięki nim żyje. Kłamstwa są tak integralną częścią tej postaci, iż zastanawiamy się czasami, czy Petyr kiedykolwiek mówi prawdę. Ba, zadajemy sobie pytanie czy cokolwiek w jego życiu – jakiekolwiek pragnienie albo uczucie – było prawdziwe. Ale choć fasada kłamstw zbudowana przez Baelisha jest trudna do spenetrowania, wydaje mi się, że możemy dostrzec przynajmniej jeden moment w jego życiu, kiedy był zupełnie szczery.

Cierpienia młodego Baelisha

W Grze o tron słyszymy o tym jak Littlefinger rozpuszcza plotki szargające reputację żony lorda Eddarda. Potwierdzenie tego nikczemnego zachowania znajdujemy też w Starciu królów.

– To musiała być wyjątkowo powolna sztuka – odrzekł Tyrion. – Panie, wychowywałeś się w Riverrun. Słyszałem, że byłeś blisko z Tully’ami.
– Można by tak powiedzieć. Zwłaszcza z córkami.
– Jak blisko?
– Zabrałem im dziewictwo. Czy to wystarczy?
Baelish wypowiedział to kłamstwo – Tyrion był niemal pewien, że to kłamstwo – z taką nonszalancją, że niemal można mu było uwierzyć. Czy to możliwe, że to Catelyn Stark kłamała, mówiąc o swym dziewictwie, a również o sztylecie? Im dłużej żył, tym lepiej zdawał sobie sprawę, że nic nie jest proste, a prawie nic nie jest prawdą.
—Starcie królów—

Dochodzimy zatem do przekonania, że jeśli Littlefinger darzył kiedyś Catelyn uczuciem, to musiało ono już dawno wygasnąć, i przeobrazić się w nienawiść i pragnienie zemsty. Ale rzeczywistość bywa dużo bardziej skomplikowana. Nienawiść nie raz towarzyszy miłości, a poczucie odrzucenia czyni człowieka okrutnym. Nie znaczy to jednak, że uczucie wygasa. I nie powinniśmy przyjmować za pewnik tego, że Littlefinger chciał kłamstwem skalać cześć Catelyn. Więcej – mamy poszlaki wskazujące na to, że Petyr Baelish był przekonany, iż mówi prawdę.

Aby to zrozumieć, wróćmy na moment do dnia, w którym lordowie Bracken i Blackwood przybyli do Riverrun, szukając arbitrażu Hostera Tully’ego. Lysa, zdradzając swą obsesję na punkcie Petyra, tak opowiada o wydarzeniach tego wieczora:

Grał dla nas minstrel lorda Brackena. Catelyn tańczyła z Petyrem sześć razy. Sześć, wiem, bo liczyłam. Kiedy lordowie wszczęli kłótnię, ojciec zabrał ich na górę, do swej komnaty audiencyjnej i nie było nikogo, kto mógłby nas powstrzymać przed piciem. Edmure się schlał, chociaż był jeszcze chłopcem… a Petyr spróbował pocałować twoją matkę, ale ona go odepchnęła. Wyśmiała go. Miał taką zrozpaczoną minę, że myślałam, iż serce mi pęknie ze współczucia. Potem upił się tak, że aż wpadł pod stół. Stryj Brynden zaniósł go do łóżka, żeby ojciec nie widział go w takim stanie.
—Nawałnica mieczy—

Tej nocy odrzucony i pijany w sztok Petyr wylądował w swoim łóżku. Po chwili nie był już jednak sam. Odwiedziła go jedna z sióstr Tully. Siostra, której – jak wynika z opowieści którą słyszy Sansa – młody Baelish nie rozpoznał.

Skusiłaś go, tak samo jak twoja matka owej nocy w Riverrun, swoimi uśmiechami i swoim tańcem. Wydaje ci się, że mogłabym o tym zapomnieć? Tej nocy zakradłam się do jego łoża, by go pocieszyć. Akurat krwawiłam, lecz ból był słodki. Zapewnił, że mnie kocha, ale tuż przed zaśnięciem szepnął do mnie „Cat”. Mimo to zostałam z nim aż do chwili, gdy niebo zaczęło jaśnieć. Twoja matka nie zasługiwała na niego. Nie chciała mu nawet ofiarować wstążki, kiedy pojedynkował się z Brandonem Starkiem. Ja bym mu dała wstążkę. Oddałam mu wszystko. Należy do mnie. Nie do Catelyn i nie do ciebie.
—Nawałnica mieczy—

To właśnie ta fatalna pomyłka była przyczyną, dla której Petyr wyzwał Brandona Starka na pojedynek. Samobójczy akt świadczył nie tylko o jego miłości, ale też o błędnym przekonaniu, że Catelyn darzy go uczuciem. To dlatego z taką naiwnością poprosił Cat o to, by mógł walczyć w jej kolorach.

Petyr błagał o jej kokardę, lecz ona odmówiła. Pan ojciec obiecał już jej rękę Brandonowi Siarkowi, dlatego jemu ofiarowała jasnoniebieską chustę z wyhaftowanym na niej skaczącym pstrągiem Riverrun. Podała mu ją, prosząc:
– To jeszcze głupi chłopak, ale kocham go jak brata. Nie chciałabym widzieć, jak umiera. – Jej narzeczony spojrzał na nią swoimi chłodnymi, szarymi oczyma Starków i obiecał, że oszczędzi chłopca, który ją kocha.
Walka skończyła się prawie tak szybko, jak się zaczęła. Doświadczony Brandon zapędził Littlefingera przez cały mur aż do schodów prowadzących do rzeki, nie dając mu wytchnienia ani na chwilę. Chłopak chwiał się, krwawiąc od licznych ran.
– Poddaj się! – zawołał wtedy Brandon, lecz Petyr potrząsnął tylko głową i walczył dalej.
Kiedy stanęli już po kostki w wodzie, Brandon uznał, że czas zakończyć pojedynek. Okrutnym cięciem na odlew przebił się przez kolczugę i skórę Petyra poniżej żeber; rana wydawała się tak głęboka, że Catelyn spodziewała się najgorszego. Upadając, zdążył wyszeptać tylko:
– Cat. – Krew popłynęła między jego palcami. Wydawało jej się, że zapomniała o wszystkim.
—Gra o tron—

Oczywiście Littlefinger nawiązał romans z Lysą. W swoim przekonaniu zrobił to jednak dopiero po pojedynku z Brandonem i po tym bolesnym odrzuceniu. W rzeczywistości poszedł w tego do łóżka z Lysą po raz drugi.

Upłynęły dwa tygodnie, zanim Littlefinger nabrał tyle sił, by mógł opuścić Riverrun, lecz ojciec zabronił jej odwiedzać go w wieży, gdzie leżał. Lysa pomagała maesterowi opiekować się nim; wtedy była łagodniejsza i bardziej nieśmiała.
—Gra o tron—

Uczucie Littlefingera do Catelyn było skomplikowane, podszyte cierpieniem i kosztowną dla ich obojga omyłką. Jeden wieczór, kilka tańców, zbyt dużo alkoholu – to wszystko pchnęło Littlefingera na ścieżkę, na której znajduje się dzisiaj. Mistrz manipulowania innymi ludźmi nigdy nie zrozumiał punktu widzenia Cat, i nigdy nie dowiedział się co naprawdę stało się w dniu, który odmienił jego życie.

Uczucie do Catelyn pozostawało prawdziwym. Ale prawdziwe uczucia, w grze jaką prowadzi Baelish, są słabością. Zwłaszcza teraz, kiedy przeniósł je na córkę Cat.

Sansa kontra Petyr

W jednym z poprzednich odcinków Szalonych Teorii opisałem wszystkie intrygi Littlefingera, które miał na celu zdobycie Sansy. Petyr Baelish proponował królowej, iż ożeni się z młodą Starkówną jeszcze przed egzekucją lorda Eddarda. To właśnie Littlefinger – wydając tajemnicę jaką Sansa powierzyła Dontosowi Hollardowi – wysadził w powietrze plany wywiezienia dziewczyny do Reach. Zaryzykował jej cierpienie, byle tylko małżeństwo z Willasem Tyrellem nie odebrało mu jej na zawsze. No i w końcu to Littlefinger, podejmując niemałe ryzyko, wydostał Sansę z Królewskiej Przystani.

Sansa Stark jest dla Baelisha przedmiotem jego planów i intryg politycznych. Plan zjednoczenia Doliny, Dorzecza i Północy jest jak najbardziej realny. Ale Sansa jest też dla niego kimś więcej. Kocha ją. A przez to staje się nieostrożny.

– Kiedyś twoja matka była moją królową piękności – powiedział mężczyzna. Jego oddech pachniał miętą. – Masz jej włosy. – Musnął palcami jej policzek i dotknął jednego z jej kasztanowych loków. Potem odwrócił się niespodziewanie i odszedł.
—Gra o tron—

Od momentu przybycia do Doliny, w relacjach Littlefingera i Sansy zaczyna się coś zmieniać. Coś, z czego Baelish wydaje się nie dostrzegać. Sansa zdaje sobie sprawę z rozmiarów i zakresu jego kłamstw.

Mnie również poi kłamstwami — uświadomiła sobie Sansa.
—Nawałnica mieczy—

Co więcej, uczucia Sansy wobec Littlefingera stają się bardzo niejednoznaczne. Dziewczyna uważa, że Baelish jest jej potrzebny, ale obce jest jej pożądanie. Cień sympatii, jaki wydaje się mieć wobec swojego „protektora” wynika li tylko z wdzięczności za uratowanie życia. Ale nawet ta wdzięczność podszyta jest świadomością, iż Littlefinger nigdy nie był bezinteresowny.

Był Petyrem, jej obrońcą, ciepłym, wesołym i miłym… ale był również Littlefingerem, lordem znanym jej z Królewskiej Przystani, który uśmiechał się chytrze i głaskał brodę, szepcząc coś do ucha królowej Cersei. A Littlefinger nie był przyjacielem Sansy. Kiedy Joff kazał ją pobić, to Krasnal ją bronił, nie Littlefinger. Kiedy tłum próbował ją zgwałcić, to Ogar zaniósł ją w bezpieczne miejsce, nie Littlefinger. Kiedy Lannisterowie wbrew jej woli wydali ją za Tyriona, to ser Garlan Dzielny ją pocieszał, nie Littlefinger. Littlefinger nigdy nie ruszył dla niej choć małym palcem.
—Nawałnica mieczy—

Sansa zaczyna więc grać Baelishem, odczytywać jego oczekiwania i dostosowywać się do nich, świadomie mamiąc Petyra.

Jesteś Alayne i musisz nią być przez cały czas. — Dotknął dwoma palcami jej lewej piersi. — Nawet tutaj. W sercu. Potrafisz tego dokonać? Stać się moją córką również w sercu?
— Nie… — Omal nie powiedziała: „nie wiem, panie”, ale nie to pragnął usłyszeć. Kłamstwa i złote arborskie. — Jestem Alayne, ojcze. Kim innym mogłabym być?
Lord Littlefinger pocałował ją w policzek.
— Masz bystrość po mnie i urodę po Cat, słodziutka. Cały świat będzie należał do ciebie. A teraz kładź się już spać.
—Nawałnica mieczy—

Jeśli zatem przyjmiemy, iż przepowiednia Ducha z Wysokiego Serca, mówiąca o dziewczynie zabijającej olbrzyma (herbem Baelishów – przed Littlefingerem – był Tytan z Braavos) dotyczy właśnie Sansy i Petyra Baelisha, to możemy śmiało powiedzieć, że młoda Starkówna znajduje się w doskonałym położeniu. Może sięgnąć po „sztylet”, którego Littlefinger nie będzie się spodziewał.

Śniła mi się dziewczyna na uczcie. We włosach miała fioletowe węże, z których kłów skapywał jad. Potem przyśniła mi się znowu. Widziałam, jak zabija straszliwego olbrzyma w śnieżnym zamku.
—Nawałnica mieczy—

Pytanie brzmi tylko – co mogłoby pchnąć Sansę do otwartego wystąpienia przeciw swemu opiekunowi?

Trzy zdrady Baelisha

Littlefinger zataił przed Sansą prawdę w wielu kwestiach, ale trzy z nich wydają się być kluczowe. To trzy przypadki, kiedy jego zdrada była potworna, a jej wyjście na jaw musiałoby diametralnie zmienić stosunek dziewczyny do naszego Przedrzeźniacza.

Pierwszą zdradę już tu omówiliśmy. Nie zostawiła ona wprawdzie świadków, ale Sansa wie już wystarczająco dużo, by samodzielnie powiązać ze sobą fakty. Mowa o sabotażu planu ucieczki z Królewskiej Przystani do Reach. Dontos Hollard nie żyje i nie może potwierdzić, iż przekazał tę informację Littlefingerowi, ale Sansa byłaby naiwna, gdyby zakładała, że było inaczej.

Druga zdrada, to wystąpienie Baelisha oraz Złotych Płaszczy przeciwko Nedowi Starkowi, podczas konfrontacji z Cersei i Joffreyem. Littlefinger starannie tworzył w głowie Sansy obraz jej ojca jako człowieka naiwnego, którego zgubiła niechęć do przyjęcia dobrych rad, od jak najbardziej przyjaznego mu starszego nad monetą. Tę część, w której to on sam staje się przyczyną aresztowania, a być może nawet ścięcia lorda Eddarda, Petyr oczywiście pominął.

Wielu świadków tamtego wydarzenia już nie żyje. Inni nie mają żadnego interesu, ani sposobności, by wyjawić prawdę. Ale jest przynajmniej jeden człowiek, który był tamtego dnia obecny w sali tronowej. Człowiek, który – na swój sposób – przejmował się losem Sansy. Człowiek, któremu Sansa mogłaby zaufać. Sandor Clegane. Ogar. I jestem przekonany, że jeszcze go na kartach powieści zobaczymy.

Trzecia zdrada też ma żyjącego świadka, a zarazem ofiarę. Jeyne Poole, najlepsza przyjaciółka Sansy, musi pamiętać. Czy wie, że Littlefinger zdradził Neda? Niekoniecznie, choć to możliwe. Ale jednego możemy być pewni – Jeyne Poole mogłaby opowiedzieć Sansie bardzo wiele, na temat tego jakim człowiekiem jest Baelish. Od „przygotowania” Jeyne w burdelu, aż po dostarczenie jej Boltonom – to historia, która musiałaby wstrząsnąć Sansą. A zważywszy na kierunek, w jakim uda się Sansa po ślubie z Harroldem Hardyngiem, spotkanie z Jeyne jest dość prawdopodobne.

Sztylet

Jednego nie sposób Littlefingerowi odmówić. Jest doprawdy doskonałym nauczycielem. Ale dwie z jego lekcji, mogą się już wkrótce obrócić przeciw niemu.

– Powiedz mi, Alayne, co jest bardziej niebezpieczne, sztylet w ręku nieprzyjaciela czy ukryty sztylet, przyciśnięty ci do pleców przez kogoś, kogo nawet nie widzisz?
– Ukryty sztylet.
– Bystra dziewczyna. – Rozciągnął w uśmiechu wąskie wargi, jasnoczerwone od soku granatu. – Gdy Krasnal odesłał jej strażników, królowa kazała Lancelowi wynająć najemników. Lancel znalazł Kettleblacków, co zachwyciło twego małego pana męża, gdyż sam płacił chłopakom za pośrednictwem swego człowieka Bronna. – Zachichotał. – Ale to ja nakazałem Oswellowi wysłać synów do Królewskiej Przystani, gdy tylko się dowiedziałem, że Bronn chce wynająć zbrojnych. Trzy ukryte sztylety, Alayne, które teraz są idealnie ulokowane.
—Nawałnica mieczy—

Taki ukryty sztylet być może już wkrótce zostanie idealnie ulokowany. Petyr dał bowiem Sansie jeszcze jedną radę. Radę tyczącą się postępowania z innymi ludźmi. Radę, którą stosuje wobec samego Petyra, zdając sobie sprawę z tego iż jej pożąda. Ale radę tę może zastosować również wobec kogoś innego…

Każdy czegoś pragnie, Alayne. A kiedy odkryjesz, czego człowiek pragnie, będziesz wiedziała, kim jest i jak nim pokierować.
—Nawałnica mieczy—

Nauka nie poszła w las, bo przynajmniej w jednym wypadku Sansa odkryła czego pragnie człowiek, którym warto byłoby pokierować. Pytanie brzmi tylko – czy zdaje sobie sprawę z tego jak tę wiedzę wykorzystać?

– To był Mychel Redfort. Był kiedyś giermkiem Lyna Corbraya. Prawdziwym giermkiem, nie takim, jak ten gburowaty chłopak, który służy teraz ser Lynowi. Ponoć zgodził się go przyjąć wyłącznie dlatego, że mu za to zapłacono. Mychel był najlepszym z młodych szermierzy w Dolinie, i był też bardzo rycerski… tak przynajmniej myślała biedna Mya do chwili, gdy poślubił jedną z córek Spiżowego Yohna. Jestem pewna, że lord Horton nie dał mu wyboru, ale i tak okrutnie potraktował biedną Myę.
– Ser Lothor ją lubi. – Alayne zerknęła na jadącą dwadzieścia kroków niżej dziewczynę od mułów. – A nawet więcej niż lubi.
– Lothor Brune? – Myranda uniosła brwi. – A czy ona o tym wie? – Nie czekała na odpowiedź. – Biedaczysko nie ma u niej szans. Mój ojciec próbował znaleźć męża dla Myi, ale ona odrzuciła wszystkich kandydatów. Ta dziewczyna sama jest w połowie mułem.
Alayne mimo woli polubiła starszą dziewczynę. Od czasu biednej Jeyne Poole nie miała przyjaciółki, z którą mogłaby poplotkować.
– Myślisz, że ona podoba mu się w tych skórach i kolczudze? – zapytała Myrandę, która wydawała się taka światowa. – Czy raczej śni mu się spowita w jedwabie i aksamity?
– Jest mężczyzną. Śni mu się nago.
—Uczta dla wron—

Ser Lothor Brune, zubożały rycerz dowodzący strażą przyboczną Littlefingera, pragnie czegoś, co może zdobyć tylko z pomocą Sansy. Trudno wyobrazić sobie potencjalnie większy konflikt lojalności.

Oczywiście Dolina skrywa więcej sekretów i dzikich kart, które – wprowadzona w sekrety gry – Starkówna może wykorzystać. Ale o tym, a także o tożsamości tajemniczego ser Shadricka, zwanego Szaloną Myszą, przeczytacie w jednej z kolejnych Szalonych Teorii.

Królestwo kłamstw

Życie Petrya Baelisha przepełniają kłamstwa. Kłamstwa jakie opowiada innym, ale także kłamstwa, jakimi łudzi sam siebie. Kłamstwem, w które uwierzył, była noc spędzona z Catelyn. To kłamstwo ukształtowało jego losy, pchnęło go na drogę intryg i zdrad. Kłamstwem, które pozwoliło mu rozwinąć skrzydła pod patronatem Jona Arryna, było rzekome uczucie wobec Lysy. Kłamstwem były wyniki finansowe, jakie Littlefinger przedstawiał koronie. Petyr Baelish poił kłamstwami wszystkich – Starków i Lannisterów, Tullych i Tyrellów. Kłamstwem wynosił do zaszczytów i kłamstwem zabijał. W całym jego życiu, tylko jedna rzecz była prawdziwa. Miłość młodego Petyra do Cat. I właśnie z tego powodu umrze. Bo okłamał sam siebie. Wmówił sobie, że czas można cofnąć, a Sansa jest tą samą osobą, co Catelyn.

A co najgorsze, sam nauczył Sansę kłamać.

Ufff… na dziś to tyle. Pentalogia poświęcona Littlefingerowi zakończona. Tak jak zapowiadałem dawno temu – próba dotknięcia tak złożonego tematu jak Petyr Baelish nie może zakończyć się na jednym odcinku. Mam nadzieję, że teksty się Wam podobały, i że znaleźliście w nich przynajmniej kilka nowych informacji. Ja przez pewien czas pozwolę nieco odpocząć palcom zmęczonym kartkowaniem książek Martina, ale nie martwcie się – następne Szalone Teorie są już w opracowaniu. I być może zrobimy już wkrótce nową ankietę, która pozwoli nam ustalić kolejność ich publikacji.

A w międzyczasie zapraszam Was do zapoznania się z Indeksem Szalonych Teorii. Być może któryś z tekstów przeoczyliście?

0

0