Uwaga, spoiler! Dlaczego kochamy seriale (Konrad Chwast)

Uwaga, spoiler! Dlaczego kochamy seriale to książka – a jakże – o serialach, próbująca przybliżyć czytelnikowi ich świat. Przeczytamy o tym, czemu odcinki są zawsze ucinane w najlepszych momentach, o ludziach, którzy stali za omawianymi serialami, o przyczynach ich fenomenu, a także przyjrzymy się bliżej historii amerykańskiej kultury i przemysłowi telewizyjnemu.

Autor książki w największym stopniu skupia się na serialach takich jak: „Buffy postrach wampirów”, „Breaking Bad”, „Twin Peaks”, „Sukcesja” oraz „X-Files”. Próbuje prześledzić historię i ewolucję seriali telewizyjnych, zajrzeć za ich kulisy i przybliżyć proces ich tworzenia. Wyjaśnia, jaką rolę pełnią showrunnerzy, z jakimi przeciwnościami musieli się zmierzyć, żeby ostatecznie serial trafił do telewizji po tym, jak któraś ze stacji w końcu łaskawie dała zielone światło na realizację. Pokazuje też, jak zmieniały się tematyka, formaty, nawyki telewidzów, a także przybliża zjawisko binge-watchingu.

Największą część książki stanowią opisy poszczególnych seriali, co moim zdaniem jest akurat najmniej ciekawe. Autor często omawia całe fabuły, przedstawia, które z odcinków były przełomowe i dlaczego. Co w ogóle stało za tym, że omawiane serie nadal, pomimo upływu wielu lat od premiery, mają oddaną rzeszę widzów wracających do ich oglądania. Niestety streszczenia fabuł i próba przybliżenia czytelnikom seriali, których mogą wcale nie znać, nie wypadła zbyt dobrze. Konrad Chwast jest szefem działu Rozrywka w Spider’s Web, a więc z założenia dziennikarzem z doświadczeniem, ale nie zachwyca poziomem warsztatu. Momentami pisze po prostu mało ciekawie i bez polotu, a książce zdecydowanie brakuje luzu.

Mnie dość ciężko było przebrnąć przez te części książki, w których autor przebija się przez kolejne fabuły, opowiadając o ich kluczowych momentach. Są one podane w mało przystępny i interesujący sposób, szczególnie w końcowych rozdziałach książki. Początek jest najlepszy, a im dalej, tym bardziej styl i formuła się rozmywają, jakby autorowi zabrakło zapału i pary w klawiaturze. Do tego stopnia, że pod koniec książki, przy finałowych rozdziałach zaliczyłem kilka drzemek. Wpływ może mieć na to również rozplanowanie rozdziałów, gdzie najciekawsze i najbardziej u nas znane seriale występują na samym początku, a w końcówce mamy takie mniej interesujące. Pewnie to kwestia indywidualna, zależna od osobistych preferencji i znajomości konkretnych tytułów. Dodając jedno do drugiego (umiarkowanie angażujący styl autora plus mało ciekawe z mojego punktu widzenia seriale) otrzymujemy senno-genną mieszankę.

Nie znaczy to bynajmniej, że książka w ogólnym rozrachunku jest słaba. Ma znakomite momenty. Szczególnie kiedy autor rozpisuje się nie o samych serialach, a o kwestiach historycznych i ewolucji telewizji. O tym, jak to w USA zaczęły powstawać kablówki, w jaki sposób działały, jaką stosowały politykę, w jaki sposób walczyły o klientów i jakimi sztuczkami próbowały wykosić konkurencję. O tym, jak doszło do powstania VOD i jak Netflix wyprzedził epokę o lata. To były zdecydowanie najciekawsze momenty i najlepiej napisane zarówno z merytorycznego punktu widzenia, jak i samej stylistyki. Szkoda, że nie było tego więcej.

Po książkę sięgnąłem za względu na poruszany temat moich ulubionych seriali jak „Miasteczko Twin Peaks” czy „X-Files”. Liczyłem na masę ciekawostek, z jakimi do tej pory się nie spotkałem, trochę materiałów zza kulis, ciekawych anegdot. I chociaż są tu i takie elementy, to troszkę zabrakło moim zdaniem analizy i luźnych przemyśleń, których miejsce zajmują kompleksowe omówienia, o czym jest dany serial wraz ze streszczeniem fabuł. Po prostu chciałbym więcej anegdot i ciekawostek z planu. Za to na pewno na plus zaliczam części traktujące o historii amerykańskiej kultury i przemysłu telewizyjnego.

Trochę się zawiodłem, ale może to głównie kwestia oczekiwań? Bo Uwaga, spoiler! to w sumie dobre kompendium opowiadajace w pigułce o wybranych popularnych serialach na tle historii amerykańskiej telewizji. Warto pamiętać, że skierowane raczej do casualowego zjadacza seriali niż do najzagorzlaszych fanów. Ci drudzy po prostu nie znajdą w książce zbyt wielu nowych treści, których by nie znali z innych źródeł. Przez to jednoznacznie nie mogę wszystkim polecić tej książki. Jest skierowana do tych, którzy chcieliby bardziej  zrozumieć, co ukształtowało współczesną telewizję, a przy okazji poznać nieco bliżej kilka najpopularniejszych seriali, jeśli nie mieli do tego okazji – oczywiście uważając na nisko latające spoilery.

PS. W książce omawiane są następujące seriale:

• Twin Peaks
• X-Files
• Rodzina Soprano
• Więzienie Oz
• Breaking Bad
• Mad Men
• House of Cards
• Lilyhammer
• Sukcesja

Wśród tych znakomitych tytułów zabrakło mi zdecydowanie Przyjaciół oraz Big Bang Theory. Co prawda w ofercie wydawnictwa SQN są osobne książki poświęcone każdemu z tych seriali, ale jednak niedosyt pozostał.

Egzemplarz do recenzji otrzymaliśmy dzięki uprzejmości Wydawnictwa SQN, za co serdecznie dziękujemy.

2

0