Szalone Teorie: Kim jest Szalona Mysz?

Tego, że ser Shadrich, zwany Szaloną Myszą, to człowiek podejrzany, czytelnik może domyślić się już w momencie, gdy wędrowny rycerz po raz pierwszy przedstawia swe miano.

— Jestem ser Shadrich z Cienistego Wąwozu. Niektórzy zwą mnie Szaloną Myszą.
—Uczta dla wron—

I mowa tu nie o przydomku czy imieniu, ale o miejscu pochodzenia. W książce nigdy wcześniej, ani później nie słyszymy o Cienistym Wąwozie. Ale oryginalne, anglojęzyczne brzmienie tej nazwy wygląda na dowcipną i ważną sugestię. Shady Glen rzuca się w oczy. Stawiam tezę, że Martin celowo nie użył słowa „shadowy” ani „shaded”, ale właśnie „shady”, ze względu na jego podwójne znaczenie. Shady to nie tylko „zacieniony”, ale również „podejrzany”, nieuczciwy”, „budzący powątpiewanie”. Zachowanie ser Shadricha tylko nas w tym utwierdza.

Nie wystarczy jednak powiedzieć, że jest w postaci Szalonej Myszy coś podejrzanego. To odczuwamy chyba wszyscy. Spróbujmy więc pójść krok dalej, podsumować co wiemy o ser Shadrichu i dociec co próbował nam między wierszami przekazać George R.R. Martin.

Wygląd zewnętrzny

Szalona Mysz nie jest człowiekiem rzucającym się w oczy, ale nie wygląda też zupełnie zwyczajnie. Jest niskiego wzrostu (ma niespełna 160 cm), jest szczupły, a jego głowę zdobią pomarańczowo-rude włosy. W jego aparycji Brienne odnajduje cechy, które mogą wskazywać na człowieka zaprawionego w walce… Daleko bardziej, niż by to wynikało z opowieści o jednej niefortunnej bitwie.

Ser Shadrich był żylastym człowieczkiem o lisiej twarzy, ostrym nosie i wiechciu pomarańczowych włosów. Dosiadał smukłego, kasztanowatego rumaka. Choć nie mógł mieć więcej niż pięć stóp dwa cale wzrostu, był bardzo pewny siebie.
—Uczta dla wron—

Wprawdzie w Westeros kolor włosów nigdy nie powinien być dowodem ostatecznym, zwłaszcza, że farbowanie ich przychodzi kolejnym postaciom zdumiewająco łatwo, ale w tym konkretnym wypadku sądzę, że warto wziąć je pod uwagę. Shadrich jest rudzielcem. I odegra to w naszej teorii istotną rolę.

Historia i cel

Podczas pierwszego spotkania z Brienne ser Shadrich bezbłędnie rozpoznaje kogo naprawdę szuka Brienne. Rycerz przyznaje, że także jest zainteresowany odnalezieniem dziewczyny i przedstawia swoje powody.

— Och, wątpię w to… ale niewykluczone, że z tobą łączy mnie wspólna misja. Szukasz siostry, tak? Z niebieskimi oczyma i kasztanowatymi włosami? — Znowu się roześmiał. — Nie jesteś jedynym myśliwym w tym lesie. Ja również szukam Sansy Stark.
Brienne uczyniła ze swej twarzy maskę ukrywającą jej trwogę.
— Kim jest ta Sansa Stark i dlaczego jej szukasz?
— Ależ z miłości, oczywiście.
— Z miłości? — Na jej czole pojawiły się głębokie zmarszczki.
— Zaiste. Z miłości do złota. W przeciwieństwie do twojego dobrego ser Creightona rzeczywiście walczyłem nad Czarnym Nurtem, ale po pokonanej stronie. Okup mnie zrujnował. Wiesz, kim jest Varys, mam nadzieję? Eunuch oferuje pełną sakiewkę złota za tę dziewczynę, o której nigdy nie słyszałaś. Nie jestem chciwy. Jeśli jakaś przerośnięta dziewka pomoże mi znaleźć to niegrzeczne dziecko, podzielę się z nią otrzymaną od Pająka nagrodą.
—Uczta dla wron—

Co do tego, że Shadrich poszukuje Sansy nie może być wątpliwości. W końcu nie jest zbiegiem okoliczności jego pojawienie się w Dolinie.

Tak jak Petyr obiecał, otoczyli ją rycerze rywalizujący o jej względy. Po Benie przybył Andrew Tollett, przystojny ser Byron, czerwononosy ser Morgarth i ser Shadrich Szalona Mysz.
—Wichry zimy, rozdział Alayne (tłum. moje)—

Z powodów, do których zaraz przejdziemy, nie wątpię również w to, że Shadrich rzeczywiście pragnie przekazać Sansę Varysowi. Ale okup, tak jak i cała historyjka związana z bitwą nad Czarnym Nurtem, to tylko przykrywka dla prawdziwych intencji i prawdziwej tożsamości Shadricha.

O tym, że Szalona Mysz nie jest tylko i wyłącznie szukającym fortuny wędrownym rycerzem świadczyć mogą również takie drobiazgi jak ślady „myszkowania” wśród papierów Littlefingera.

Miała nadzieję, że ciągle rozmawiają, ale komnata Petyra była pusta. Ktoś zostawił otwarte okno, przez co stos papierów sfrunął na podłogę.
—Wichry zimy, rozdział Alayne (tłum. moje)—

To oczywiście tylko poszlaka. Ale po odsłonięciu kolejnych rewelacji na temat tożsamości Shadricha, wszystko złoży się do kupy w jedną całość.

Szalona Mysz

Największy sekret wędrownego rycerza ukryty jest w przydomku. Cóż takiego wiemy bowiem o myszach? Przede wszystkim dowiadujemy się, że jeszcze w Pentos Varys nazywał myszami swoich agentów.

– Wkrótce każdy, komu coś zginęło, wiedział, że należy zwrócić się do mnie, a wszyscy rabusie i rzezimieszki w mieście próbowali odszukać Varysa… połowa chciała poderżnąć mu gardło, a druga połowa sprzedać ukradzione przedmioty. Obaj stawaliśmy się coraz bogatsi i Varys zaczął szkolić swe myszy.
– W Królewskiej Przystani miał ptaszki.
– Wtedy zwaliśmy je myszami.
—Taniec ze smokami—

Ale to tylko początek naszej mysiej symboliki. W myślach Aryi gryzoń ten pojawia się w kontekście Harrenhal.

Znowu będę myszką — pomyślała z przygnębieniem. Tak jak w Harrenhal, zanim stamtąd uciekłam.
—Uczta dla wron—

A najbardziej znaczącą – choć przedstawioną w formię dowcipu – wskazówkę wskaże nam sam ser Shadrich w rozmowie z Sansą. Oto w „Wichrach zimy” trwają przygotowania do turnieju rycerskiego, który pozwoli wyłonić gwardię lorda Doliny. Skrzydlatych rycerzy. Shadrich swoją decyzję o nieubieganiu się o ten zaszczyt przedstawia w sposób następujący.

Alayne odwróciła się gwałtownie od dziedzińca… i wpadła na stojącego za nią niskiego mężczyznę o ostrych rysach twarzy i wiechciu pomarańczowych włosów. Jego dłoń wystrzeliła i złapała ją za ramię nim upadła.
– Pani. Wybacz jeśli cię przestraszyłem.
– Wina leży po mojej stronie. Nie zauważyłam, że tu stoisz.
– My, myszy jesteśmy cichymi stworzeniami. – Ser Shadrich był tak niski, że można go było wziąć za giermka, ale miał twarz znacznie starszego mężczyzny. W zmarszczkach w kącikach jego ust dostrzegła długą drogę, w bliznach pod uchem stare bitwy, a za oczami kryła się surowość, która nie mogła należeć do żadnego chłopca. To był dorosły mężczyzna. choć nawet Randa była od niego wyższa.
– Czy będziesz walczył o skrzydła? – spytała Royce’ówna.
– Skrzydlata mysz to byłby doprawdy śmieszny widok.
—Wichry zimy, rozdział Alayne (tłum. moje)—

Tak się fortunnie złożyło, że „skrzydlata mysz” zarówno w języku polskim, jak i angielskim, jest archaiczną nazwą tego samego zwierzęcia. Nietoperza. Nim jednak skonkludujemy, że ser Shadrich jest Batmanem, spróbujmy zebrać naszą wiedzę do kupy…

Wygnany ród

Mamy zatem postać jasno-rudych włosach, która poszukuje Sansy, utrzymuje kontakty z Varysem, i w odniesieniu do której przewija się symbolika związana z myszami i nietoperzami. A na dodatek to szaleństwo. To również wskazówka. Czy pamiętacie jak nazywano Danelle Lothston, ostatnią lady Harrenhal?

— Moja stara mamcia mawiała, że wielkie nietoperze wylatywały z Harrenhal w bezksiężycowe noce, żeby porywać niegrzeczne dzieci, które potem lądowały w garnkach Szalonej Danelle. Czasem słyszę nocami, jak drapią w okiennice.
—Uczta dla wron—

Zaraz, zaraz! – zakrzykniecie pewnie. Ale co – poza „szalonym” przydomkiem – Danelle Lothston miałaby mieć wspólnego z Shadrichem? Zacznijmy od koloru włosów…

…następnie przejdźmy do herbu…

…i skończmy na wskazaniu informacji fundamentalnej. Szalona Danelle była ostatnią władczynią Harrenhal. Ale ród, wbrew pozorom nie wyginął. Jednego z Lothstonów odnajdziemy bowiem w… Złotej Kompanii.

Warto też odnotować, że Jon Lothston nie jest w Złotej Kompanii po prostu szeregowym najemnikiem. To człowiek, który sprawia wrażenie dość dobrze zorientowanego w planach Varysa i Illyrio, o czym przekonujemy się w scenie z „Tańca ze smokami”, kiedy Jon Connington „wyjawia prawdę” o Młodym Gryfie.

– Nikt nie mógłby pragnąć lepszego syna – odparł – ale chłopak nie pochodzi z mojej krwi i nie nazywa się Gryf. Panowie, przedstawiam wam Aegona Targaryena, pierworodnego syna Rhaegara, księcia Smoczej Skały, i księżnej Elii z Dorne… który wkrótce z waszą pomocą stanie się Aegonem Szóstym, królem Andalów, Rhoynarów i Pierwszych Ludzi, władcą Siedmiu Królestw.
Jego słowa przywitano ciszą. Ktoś odchrząknął. Jeden z Cole’ów nalał sobie wina z dzbanka. Gorys Edoryen bawił się kręconym lokiem i wyszeptał coś w nieznanym Gryfowi języku. Laswell Peake kaszlnął, a Mandrake i Lothston wymienili spojrzenia. Wiedzieli – uświadomił sobie Gryf. Wiedzieli już od dawna.
—Taniec ze smokami—

Sam Shadrich nie może być oczywiście Jonem Lothstonem, który w trakcie wędrówek Szalonej Myszy po Westeros, nadal przebywał na drugim kontynencie. Ale obecność obu mężczyzn po tej samej stronie, to coś więcej niż zbieg okoliczności. Blizny pod uchem Shadricha świadczą, że i on mógł przemierzyć kawałek świata wraz ze Złotą Kompanią. W końcu gdzie indziej znalazłby miejsce potomek upadłego rodu?

Wszystkie poszlaki wskazują na to, że Szalona Mysz jest myszą skrzydlatą, jednym z ostatnich Lothstonów, realizatorem planów Varysa i Ilyrio, a zarazem człowiekiem, dla którego motywacją jest pragnienie odzyskania dóbr straconych jeszcze za króla Maekara. W kontekście tej teorii dość ciekawie wybrzmiewają słowa, które Szalona Mysz kieruje do Sansy.

Dobry bohurt to wszystko na co może liczyć wędrowny rycerz. Chyba, że natrafi na worek smoków. Ale jakie są na to szanse?
—Wichry zimy, rozdział Alayne (tłum. moje)—

Na pierwszy rzut oka widzimy tu sugestię, iż Shadrich zechce porwać Sansę dla pieniędzy. Ale jeśli zastanowimy się nad tym fragmentem dłużej, to objawi nam się drugie dno, metaforyczne ujęcie tego, co czekało wygnanych Lothstonów, dopóki nie natrafili na Smoki. Nie złote, ale czarne (choć udające, że są czerwone).

To powiedziawszy, oczywiście nie wątpię, że ostatecznym celem Shadricha jest porwanie Sansy. Ale nie dla okupu – jak to tłumaczył Brienne. Nie dla złota. Dla swojego nowego króla, który zwróci mu Harrenhal. A co do Sansy… cóż, jak to już kiedyś pisałem, po Hardyngu dziewczyna będzie potrzebowała jeszcze jednego męża…

0

0