Rozkręcaj z LLotharem: Czy latanie jest naprawdę bezpieczne?
Latanie to najbezpieczniejsza forma transportu. Wszyscy tak mówią, a jednak wiele osób ma obawy przed podróżowaniem kilka kilometrów nad ziemią. Argumentów jest wiele, jedni mówią, że przecież w wypadkach samochodowych ginie dużo więcej osób i nie ma wielkiego halo. Kontrargument – samochodem jeździ się dużo częściej. I tak w nieskończoność. Postaram się więc rozbić latanie na czynniki pierwsze.
Kiedy samoloty się rozbijają?
Statystyka mówi, że z samolotem dzieje się coś nie tak praktycznie tylko wtedy, gdy jest w innej fazie niż lot na docelowej wysokości. W tej fazie występuje tylko 10% wypadków. Ułatwia to całą analizę, gdyż wszystkie inne fazy zasadniczo występują dla każdej podróży samolotem. Oznacza to, że ryzyko śmierci jest takie samo dla lotu Bydgoszcz – Warszawa trwającego 45 minut jak i dla podróży pomiędzy Nowym Jorkiem a Singapurem trwającej 19 godzin.
Statystyka wypadków z podziałem na środek transportu
[table width=”100%” colalign=”center|center|center|center|center”]
Ofiar na miliard podróży,Ofiar na miliard godzin,Ofiar na miliard kilometrów
Autobus: 4.3,Autobus: 11.1,Samolot: 0.05
Kolej: 20,Kolej: 30,Autobus: 0.4
Minibus: 20,Samolot: 30.8,Kolej: 0.6
Samochód: 40,Statek: 50,Minibus: 1.2
Pieszo: 40,Minibus: 60,Statek: 2.6
Statek: 90,Samochód: 130,Samochód: 3.1
Samolot: 117,Pieszo: 220,Prom Kosmiczny: 5.99
Rower: 170,Rower: 550,Rower: 44.6
Motocykl: 1640,Motocykl: 4840,Pieszo: 54.2
Prom Kosmiczny: 14 925 373,Prom Kosmiczny: 63 128,Motocykl: 108.9
[/table]
Powyższa tabela przedstawia dane z lat 1990-2000, tak więc są to dane w miarę aktualne. Zawiera ona 3 kolumny, które dają różne odpowiedzi na temat tego, który środek transportu jest najbardziej bezpieczny. Wszystko zależy od tego, jak spojrzy się na ten problem.
Wyruszam w podróż!
Jeśli chcesz się gdzieś wybrać, nieważne czy daleko, czy blisko – jedź autobusem. Przypuszczam, że autobus króluje w tej statystyce przede wszystkim dlatego, że uwzględniono autobusy miejskie. Samolot wypada tutaj dość blado – jest prawie 3 razy mniej bezpiecznie niż samochodem.
Z zegarkiem w ręku
Jeśli bardzo się stresujesz, że zginiesz w wypadku i każda minuta to katorga – druga kolumna jest dla Ciebie. Ponownie najbezpieczniej jest wybrać się autobusem, jednak teraz podróż lotnicza jest już zdecydowanie lepszą alternatywą.
Potrzebuję się dostać do…
Trzecia, zarazem chyba najbardziej miarodajna kolumna. Liczba ofiar na miliard kilometrów. Odpowie ona na pytanie, jaki środek lokomocji wybrać jadąc na wakacje do Paryża. W tym wypadku samolot jest zdecydowanie najlepszy. Prawdopodobieństwo, że zginiesz jest o rząd wielkości mniejsze, niż w przypadku jazdy autobusem i o dwa rzędy wielkości mniejsze niż podróż samochodem.
Kiedyś było mniej katastrof lotniczych
Nie, kiedyś było dokładnie tyle samo katastrof lotniczych. Owszem, na dzień dzisiejszy, kiedy wiemy o katastrofach Malaysia Arilines MH370, MH19 oraz Air Algeire AH5017 to ofiar jest więcej, niż w ostatnich 3 latach łącznie. Nie jest to jednak coś bardzo nietypowego. W latach 2000, 1996, 1988, 1985 ofiar było więcej.
Na powyższym wykresie można zauważyć, że od 1987 ofiar katastrof lotniczych nie ubywa ani nie przybywa. Wygląda to tak, jakby liczba ofiar miała jakąś średnią i wokół niej oscyluje. Aby to potwierdzić stworzyłem wykres…
Q-Q
W uproszczeniu, wykres Q-Q służy do sprawdzenia, czy mamy do czynienia z danymi, które zachowują się jak losowe. Polega on na tym, że sortuje się dostępne dane, oblicza średnią oraz odchylenie standardowe i generuje nowe liczby losowe. Kiedy posortuje się nowe liczby losowe to można zrobić wykres. Po raz kolejny – w uproszczeniu – jeśli linia będzie linią prostą o nachyleniu 45 stopni – oznacza to, że badane dane mają taki sam charakter jak wygenerowane.
Jaki jest wynik? Zaskakujący. Prawie idealne 45 stopni. Pozbyłem się jedynie punktu dla roku 1996, bo wyjątkowo odbiega od normy.
Należy się więc spodziewać, że co roku, średnio, w wypadkach lotniczych będzie ginąć 470 osób i będzie to zupełnie “normalne”.
A mówią, że latanie staje się coraz bezpieczniejsze
Bo tak jest. Powyższy wykres mówi sam za siebie. Liczba pasażerokilometrów rośnie wykładniczo. Od 1987 roku, od kiedy to liczba ofiar katastrof jest w miarę stała, liczba pasażerokilometrów wzrosła ponad trzykrotnie. Tak więc jest bezpieczniej, tylko dużo więcej latamy i stąd stała liczba ofiar.
Podsumowanie
Nie ma co się bać, wszystko jest w normie. Boisz się lecieć? Jeśli musisz się gdzieś dostać, to samolot jest najlepszą opcją – im dalej, tym przewaga nad innymi środkami transportu jest większa. Ale z Bydgoszczy do Warszawy to ja bym się jednak wybrał autobusem lub pociągiem.
Jak zawsze, o tym i innych odcinkach Rozkręcaj z LLotharem dyskutujemy na FORUM.
Źródła
http://dspace.dial.pipex.com/town/square/ca14/ALYCIDON%20RAIL/INFORMED%20SOURCES%20ARCHIVE/INF%20SRCS%202000/Informed%20Sources%2010%202000.htm
http://openi.nlm.nih.gov/detailedresult.php?img=3194117_ijerph-08-03777f3&req=4
http://www.airfleets.net/crash/fatalities_year.htm
Wikipedia…
Okładka: http://openphoto.net/gallery/image/view/18241
