Analiza: Gra o Tron, sezon 6, odcinek 1

Szósty sezon Gry o Tron nabiera rozpędu. Co i rusz obserwujemy zwroty akcji. Potwierdzane są też kolejne Szalone Teorie. Pomyślałem, że chyba pora przyjrzeć się temu przełomowemu sezonowi Gry o Tron. W końcu po raz pierwszy mamy na taką skalę wgląd w wydarzenia, które zapewne pojawią się też na kartach książki.

Pierwotnie chciałem zaprezentować ten materiał w formie wideo, ale ostatecznie zdecydowałem się na czysty tekst. Pozwoli mi to szybko nadrobić zaległości, dzielić się z Wami moimi przemyśleniami tuż po premierze kolejnych odcinków, a także – co równie ważne – rozpocząć szerszą dyskusję na temat serialu.

Po dwóch odcinkach tego sezonu można chyba wysnuć już pewne wnioski, które zapewne znajdą potwierdzenie w kolejnych odcinkach. Sądzę, że wnioskiem, który sam się nasuwa, jest spostrzeżenie pewnego „motywu przewodniego” tego sezonu. A jest nim momentami niezgrabna, a nawet rozpaczliwa próba zacierania błędów wynikających ze skrótów fabularnych w sezonach czwartym i piątym. Wiele wątków wraca na właściwe tory, aczkolwiek w sposób mało realistyczny. Postaci uzasadniają swe motywacje, ale robią to z pogwałceniem elementarnej logiki. U czytających książki musi to wywołać ogromny dysonans, ale widzowie – być może – będą w stanie przymknąć na to oczy, bo dzieje się też wiele rzeczy ciekawych i porywających.

A zatem bez większej zwłoki – przejdźmy do rzeczy.

Mur

Pierwszy odcinek szóstego sezonu Gry o tron nosi tytuł Czerwona Kobieta i zaczyna się na Murze, krótko po zakończeniu sezonu piątego. Pierwsza scena to okazja żeby nadać ton całej serii. W tym wypadku wzbudziła ona moje mieszane odczucia. Po krótkiej panoramie Muru i okolic słyszymy wycie Ducha, wilkora Jona Snow. Ma to bardzo głęboki wydźwięk emocjonalny… ale jednocześnie daje nam do zrozumienia, że zgodność serialu z książkami nie znajduje się na liście priorytetów twórców Gry o Tron. W końcu Duch był w książkach wilkorem niemym.

Nie czepiajmy się detali, bo wydarzenia przyspieszają. Ser Davos znajduje ciało Jona Snow, i wraz z kilkoma wiernymi członkami Nocnej Straży przenosi je do komnat Czarnego Zamku. Kamera zatrzymuje się na chwile na pozostawionej na śniegu plamie krwi. Fani cierpiący z powodu apofenii dopatrują się w tej plamie a to głowy wilkora, a to znów głowy smoka. Moim zdaniem plama jest po prostu plamą. Wewnątrz komnat przerażona lady Melisandre konstatuje, że wszystko idzie nie po jej myśli. Jak sama mówi – widziała w swych wizjach Jona Snow walczącego w Winterfell… To mało finezyjna zapowiedź tego co ma wydarzyć się w przyszłości.

Chwilę potem obserwujemy ser Allisera Thorne’a wyjaśniającego co kierowało spiskowcami podczas zamachu na Lorda Dowódcę Nocnej Straży. Pod względem gry aktorskiej scena ta robi naprawdę dobre wrażenie. Gorzej jest ze spójnością opowiadanej nam przez ser Allisera historii. To dokładnie ten problem o którym wspominałem wcześniej. Problem, który będzie dotykać całego sezonu. Poszczególne postaci próbują naprawić błędy wynikające z wcześniejszych skrótów fabularnych.

I tak Ser Alliser tłumaczy się pokrętnie. Dzicy już przeszli przez Mur, już otrzymali Dar i z tego co wiemy, po drugiej stronie Muru nie został nikt więcej, kogo Jon chciałby przepuścić. Usunięcie w tym momencie Lorda Dowódcy jest bezsensowne. Inaczej niż w książkach, gdzie przepuszczenie Dzikich było tylko elementem większego konfliktu, wynikającego z nieporozumień pomiędzy Lordem Dowódcą a jego podwładnymi, a w końcu z decyzji Jona, by świadomie złamać przysięgę i ruszyć na Boltonów.

Na szczęście dzięki świetnej grze aktorskiej Owena Teale’a jesteśmy w stanie zawiesić na moment naszę niewiarę, i przyjąć do wiadomości, że ser Alliser podporządkował sobie Nocną Straż. Swoją drogą warto odnotować na przyszłość, że ilekroć człowiek znajdzie się w pozycji, w której może wydawać rozkazy, powinien zacząć od polecenia: „Pod żadnym pozorem mnie nie zabijać”.

Po tym krótkim expose ser Allisera wracamy jeszcze na chwilę do Davosa i spółki. Nasze niedobitki zrozumiały, że żywe raczej Czarnego Zamku nie opuszczą. W tym momencie pada propozycja by – po raz pierwszy w tym odcinku – użyć teleportacji. Edd Cierpiętnik teleportuje się Czarnego Zamku do Daru Brandona, gdzie przebywają Dzicy, wyjaśni im sytuację i – zapewne znów przy użyciu teleportu – wróci na Mur. Wybaczcie, że ironizuję, ale to jest jedyne wyjaśnienie tego, w jaki sposób Edd miałby wykonać swą misję w ciągu kilku godzin.

W pierwszym odcinku do konfrontacji Davosa z Alliserem Thornem nie dochodzi. Davos w sposób kunktatorski, choć graniczący z absurdem, negocjuje kolejne warunki, grając tak naprawdę na czas. Co dość zaskakujące, Davos pokłada bardzo duże nadzieje w tym, iż wszystkich uratuje lady Melisandre.

Sama Melisandre nadziei zbyt wielkich nie ma. I ponownie muszę stwierdzić, że jestem pod ogromnym wrażenie gry Carice van Houten, która prawie bez słów, bez jakiejś szczególnie silnej formy ekspresji, oddała wszystkie te emocje, które musiały towarzyszyć Melisandre. To nie jest rozpacz, ale kompletna rezygnacja. Fantastycznie zagrana.

W ostatniej scenie na Murze, będącej zarazem ostatnią sceną odcinka, Melisandre rozbiera się, zdejmuje naszyjnik z rubinem, a także… urok. Widzimy ją taką, jaką naprawdę jest.

Ze źródeł książkowych wiemy oczywiście, że Melisandre jest bardzo stara. Jeśli przyjmiemy, moim zdaniem bardzo prawdopodobną Teorię mówiącą, że kapłanka jest córką dwójki bękartów Aerysa IV Niegodnego – czyli Shiery Morskiej Gwiazdy i Bryndena Riversa zwanego Bloodravenem, to niechybnie dojdziemy do wniosku, że musi mieć od 70 do 100 lat. Twórcy serialu napomknęli wprawdzie o kilkuset latach, ale moim zdaniem wynika to albo z niezrozumienia chronologii świata stworzonego przez George’a Martina (a parę razy już im się taki błąd zdarzał), albo z odejścia serialu od kanonu książkowego.

Scena kończy się widokiem lady Melisandre kładącej się do łóżka i przykrywającej się. Jak wiemy z książek Melisandre prawie nigdy nie śpi, i nigdy nie jest jej zimno. W ten metaforyczny, a zarazem bardzo sprytny sposób widzimy, że Melisandre straciła wiarę. Zupełnie tak, jak pewien inny czerwony kapłan – Thoros z Myr. Dosyć ciekawa pararela.

Winterfell

Z Muru przenosimy się do Winterfell (i w okolice). Oto Ramsay Snow stojąc nad ciałem kompletnie niepotrzebnej postaci drugoplanowej, dostrzega jak wielkim błędem było wprowadzenie jej do scenariusza. W końcu humanizowanie Ramsaya to ostatnia rzecz jaka była serialowi potrzebna. Bękart Dreadfort decyduje więc, by ciałem swojej niedawnej towarzyszki nakarmić psy.

Zaraz potem odbywa rozmowę ze swoim ojcem. Rozmowa klaryfikuje sytuację na Północy. Dowiadujemy się zatem, że Stannis nie żyje (a Brienne niechcący stała się dla Boltonów prawdziwą bohaterką). Ponadto Roose przypomina nam, że w serialu Boltonowie otwarcie wystąpili przeciw Lannisterom. Zważywszy na fakt, że cała władza Boltonów nad Północą opierała się na zakładnikach przetrzymywanych przez Lannisterów i Freyów, jest to kolejne, mocno nielogiczne następstwo sezonu piątego. Po raz kolejny scenę ratuje jednak gra aktorska. Roose, wyjaśniający Ramsayowi, że jego użyteczność jako spadkobiercy wynikała z małżeństwa z Sansą jest fantastycznie zimny i opanowany. Ramsay, zwłaszcza w kontekście potencjalnych narodzin dziecka Grubej Waldy, jest wyraźnie nieswój. Scena świetnie zarysowuje nadciągający konflikt pomiędzy ojcem i synem.

Tymczasem Theon i Sansa uciekają, ścigani przez żołnierzy Boltonów. Sansa, która dopiero co zeskoczyła z muru Winterfell, boi się wejść w nurt rzeki, ale bohaterski Theon ją do tego przekonuje. Wydaje się nam, że para zbiegów znalazła wreszcie schronienie, kiedy nagle, niespodziewanie, pojawiają się ludzie Boltonów wraz z gotowymi rozszarpać Theona na kawałeczki ogarami. Do rozszarpania jednak nie dochodzi, bo oto stajemy się świadkami drugiej już w tym odcinku teleportacji. Psy z niewyjaśnionej przyczyny znikają, a w ich miejsce, pojawiają się Brienne i jej wierny giermek – Podrick Payne.

Zaistniałego konfliktu nie rozwiążą pogaduchy, więc nasi bohaterowie ruszają do walki. Należy tu oddać serialowi to, że choć balansuje na granicy realizmu, to jej nie przekracza. Potyczka sprawia wrażenie dość chaotycznej, aczkolwiek w miarę wiarygodnej (przynajmniej w tej części, która dotyczy Brienne). W zasadzie można tu mieć tylko jedno zastrzeżenie – absolutnie idiotyczny brak hełmów na głowach naszego bohaterskiego duetu. Ale to akurat stara hollywoodzka klisza – twarz protagonisty musi być widoczna, nawet jeśli oznacza brak najważniejszego elementu zbroi.

Uratowana Sansa przyjmuje od Brienne przysięgę wierności, w sposób, który przywołuje skojarzenia z przysięgą, jaką przyjęła Catelyn w Starciu królów. Ślicznotka z Tarthu wreszcie, po dwóch sezonach szwendania się i okazjonalnego mordowania pozytywnych postaci, zrobiła coś pożytecznego.

Dorne

Eksterminacja najgorzej poprowadzonego wątku z piątego sezonu. Niech nie zwodzą nas zapewnienia twórców – tak kuriozalne rozwiązanie problemu Dorne na pewno nie było w ich planach. Świadczy o tym zarówno obsada, jak i uwaga, jaką poświęcono podbudowaniu Dorne w zeszłym roku. Ale odejście od książek ma swoją cenę. Bez Młodego Gryfa lądującego w Westeros, bez morderczego Gerolda Dayne’a, bez Quentyna Martella płynącego do Meereen, bez tajnych paktów małżeńskich zawartych z Viserysem, bez Arienne Martell i jej planów koronacji Myrcelli, a nawet bez dodatkowych córek Oberyna – wszystko co dzieje się w Dorne traci sens. A zatem kontynuując to, co nazywam motywem przewodnim tego sezonu, należało posprzątać Dorne i przygotować je na inwazję Daenerys Targaryen (mimo że w książkach królestwo to stanie raczej po stronie Aegona).

Owszem, ocieramy się o granicę absurdu. Serial każe nam wierzyć, że Ellaria Sand może władać Dorne. Więcej – każe nam wierzyć, że z miłości dla Oberyna postanowiła zabić resztę jego rodziny. Ale w porównaniu do tego, co próbował nam przekazać sezon poprzedni, to i tak jest krok naprzód.

Królewska Przystań

Piaskowe Węże, które obserwowały zakończenie poprzedniego sezonu z brzegu Słonecznej Włóczni, teleportowały się na okręt w Królewskiej Przystani i zamordowały swojego kuzyna. Na tym etapie nawet mnie to szczególnie nie dziwi, chociaż wolałbym, aby serial przestał pokazywać nam włócznie i miecze niespodziewanie przebijające czaszki. Naprawdę, cios w plecy jest prostszy i bardziej efektywny.

Ale Tristane Martell to nie jedyne świeże zwłoki w Królewskiej Przystani. Jaimie Lannister dobija do brzegu z Myrcellą, a Cersei zdaje sobie sprawę z tego, że przepowiednia Maggy Żaby wypełnia się przed jej oczami. Reaguje na to w sposób raczej dziwny, chociaż znamienny dla różnic pomiędzy serialem, a książkami. Książkowa Cersei zaczyna jako postać podła, ale jednocześnie stosunkowo racjonalna. To śmierć syna i ojca pchają ją w odmęty szaleństwa i groteskowego zła. Serial zaprezentował nam odwrotną ewolucję. Początkowo Cersei była postacią ze wszech miar godną pogardy, ale wraz z kolejnymi tragediami, wydaje się zyskiwać zdolność do autorefleksji. Wydaje mi się, że jest to ewolucja dziwna, raczej sprzeczna z tym, co wynika z wiedzy na temat ludzkiej psychiki.

Tak czy siak wszystko wskazuje na to, że Cersei i Jaime nadal stoją po tej samej stronie barykady.

Tymczasem w podziemiach Septu Baelora, Wielki Wróbel organizuje małą inscenizację, według klasycznego amerykańskiego modelu „Dobry septon, zła septa”. Widz ma okazję przypomnieć sobie o istnieniu Margaery Tyrell, a być może nawet zastanowić się nieco nad tym co Wielki Wróbel chce osiągnąć.

Meereen

W Meereen westeroski karzeł ze szramą na twarzy, widziany ostatnio na otwarciu aren w towarzystwie królowej, dokonuje incognito infiltracji zaułków miasta. Możemy być pewni, że jego tożsamość nie zostanie odkryta, albowiem ubrany jest w luźne szaty i towarzyszy mu łysy eunuch. Jak słusznie zauważa Tyrion – z poziomu ulic można dostrzec rzeczy, których nie widać ze szczytu piramidy. Jedną z takich rzeczy jest głód i bieda. Inną – czerwoni kapłani wierzący, że Daenerys to Azor Ahai. Istnieją jednak rzeczy, które ze szczytu piramidy można zauważyć całkiem nieźle i szybko. Na przykład pożar floty.

Nie czas jednak drzeć szat nad sprawką „dwudziestu dobrych Harpii”. Wszyscy wiemy, że Daario niepotrzebnie się trudził zdobywając te okręty. Nie wiedział o powrocie Eurona Greyjoya.

Morze Dothraków

Jorah Mormont odnajduje pierścionek upuszczony na Morzu Dothraków. Ja zgubiłem kiedyś klucze na trawniku o powierzchni 15 m2. Szukałem ich pół godziny.

W międzyczasie Daenerys Targaryen staje oko w oko z niebezpiecznym Khalem Moro oraz jego próbą komediowej reinterpretacji kultowej sceny z Conana Barbarzyńcy. Wyjąwszy elementy komediowe, scena ta miała dość ciekawy wydźwięk. Khal Moro z jednej strony „zgasił” Daenerys, z drugiej zaś pchnął naszą królową na ścieżkę, która – choć w serialu pominięta – może być niezwykle istotna w książkach. „Żeby iść naprzód, należy się cofać.” Następny przystanek – Dosh Khaleen.

Braavos

Biją Aryę, nic z tego nie wynika. Okazja by pokazać, że Arya też jest zmiennoskóra – zmarnowana.

Podsumowanie

Pierwszy odcinek szóstego sezonu niestety posłużył głównie temu, aby przypomnieć nam w jakim miejscu znalazła się większość naszych bohaterów pod koniec sezonu piątego. Akcja nie została pchnięta do przodu w znaczącym stopniu, a tam, gdzie wydarzyły się jakieś istotne rzeczy (Dorne), mieliśmy raczej do czynienia z rozpaczliwą próbą zamknięcia wątków i odcięcia się od zeszłorocznych błędów. Tym niemniej czuję, że już wkrótce serial wystartuje z kopyta. Z tego co mówią twórcy Gry o Tron, sezon 7 i 8 będą liczyć zaledwie po siedem odcinków. A to oznacza, że do konkluzji serialu będziemy zmierzać na złamanie karku.

Na plus tego odcinka zdecydowanie przemawiają sceny na Murze, które dość ewidentnie przygotowują grunt pod niesamowite wydarzenia, których wkrótce będziemy świadkiem. Największym minusem jest czas zmarnowany w Braavos i nonsensy zwiażane z Dorne.

Ogólnie – pierwszy odcinek wywołał we mnie mieszane odczucia. Ale jako że piszę to już po obejrzeniu odcinka drugiego, to wiem, że będzie lepiej. Ale o tym przeczytacie dopiero jutro 😉

A co Ty, ludu Westeros, sądzisz o odcinku?

[yop_poll id=”32″]