Trylogia Troja (David Gemmell)

Zapomnijcie o tym co wiecie o Wojnie Trojańskiej, wy wszyscy, którzy tu wchodzicie. Takie zdanie powinno znajdować się na pierwszej stronie „Pana Srebrnego Łuku” czyli pierwszego tomu trylogii „Troja”. Nie znajdziecie tutaj bowiem dziesięciu tysięcy okrętów, ogromnych murów, a przede wszystkim nie będzie interwencji kapryśnych greckich bogów.

Na początku poznajemy Agamemnona, który słyszy wróżbę mówiącą, że największym zagrożeniem dla jego potęgi jest niejaki Helikaon, Złocisty, tytułowy Pan Srebrnego Łuku. I to właśnie wokół tego mężczyzny będą toczyły się najważniejsze wydarzenia trylogii. A właściwie to nie tylko wokół niego, bo równie ważną postacią okazuje się być także Andromacha (najpiękniejsza kobieta na świecie). Tej dwójki dotyczą przepowiednie, które ostatecznie – w taki czy inny sposób – się sprawdzają.

Hellada u Gemmella nie jest wielką potęgą. Grecy są zbieraniną watażków i piratów, dla których łupienie stanowi sens życia. Prym wiedzie tutaj niepoprawny Odyseusz, król bajarzy, największy gawędziarz, jaki kiedykolwiek pływał po wodach znanego świata (a także wielki przyjaciel Helikaona). Niesamowita jest zabawa konwencją jaką stosuje Gemmell. Autorskie pomysły łączą się w nieprawdopodobny sposób z historycznymi faktami. Mamy tutaj chociażby wspomnienie bitwy pod Kadesz, czy władców Imperium Hetytów. A rozwiązanie zagadki, którą historyczną postacią jest tajemniczy Gershom, okazuje się ogromnym zaskoczeniem, i to mimo tego, że fakty mamy przed oczami. Podejrzewam, że niewielu czytających tę książkę było w stanie domyślić się kto kryję się pod tym pseudonimem.

Zresztą o tych postaciach to warto powiedzieć coś więcej. Nie są jednowymiarowe, mają swoje wzloty i upadki, często dokonują wyborów wątpliwych moralnie, by chwilę później wykazać się heroizmem w obronie słabszych. Heroizm… to jest słowo, które najlepiej opisuje całą trylogię, bo choć – jak wspomniałem – nie ma tu interwencji bogów i wielkich bitew to jest to niewątpliwie opowieść o erze herosów. 

Gemmell potrafi budować postaci poprzez nieprzeciętne dialogi, kapitalne wymiany zdań zdarzają się niemal co chwilę. Zwłaszcza Andromacha jako niezależna, silna postać kobieca wypada tu bardzo przekonująco, ale niewiele ustępuje jej szlachetny Argorius czy niesamowity duet Kalliades i Banokles. Świetnie prezentują się czarne charaktery takie jak Priam – za każdym razem kiedy wypowiada swoje, kwestie człowiek ma w głowie tylko jedną myśl: „co za sukinsyn”.

Zaczynając lekturę i widząc, w którą stronę to zmierza, miałem wrażenie, że to nie ma prawa się udać, że mojej wizji tego jak wyglądają i jak zachowują się bohaterowie  wojny trojańskiej nic nie jest w stanie zmienić. A jednak się udało i to jak się udało. Z każdą kolejną kolejną kartką, z każdym przeczytanym rozdziałem, naprawdę miałem prawo się dziwić jak przedstawiono tu choćby Hektora, Achillesa czy Parysa i jego ukochaną Helenę. I to jest właśnie wielka siła tej powieści. Sama Troja to ogromny tygiel spiskowców, intrygantów, kłamców i podążających za swoją ogromną ambicją karierowiczów.

Jednym z niewielu minusów trylogii jest jej nierówne tempo. Czasami mniej istotne wątki są rozwlekane, innym znowu razem dochodzi do nieco niewytłumaczalnych przeskoków czasowych, przez co umykają pewne istotne fakty. Kolejnym minusikiem jest czasami do przesady podkreślana kameralność konfliktu i całego przedstawionego świata.

Jest jeszcze jedna rzecz, o której trzeba wspomnieć. Trylogia Troja to przede wszystkim historia o… miłości. I to miłości tyleż wielkiej co nie do końca spełnionej. Ileż mamy tu świetnie napisanych relacji miłosnych. Ileż miłosnych dylematów, ileż pięknych romansów i wreszcie ileż łamiących serce scen gdzie miłość wbrew temu co się mówi nie zwycięża wszystkiego. A na sam koniec trzeba powiedzieć, że historia trzyma poziom przez wszystkie trzy części cyklu, co nie jest reguła w literaturze fantasy. I mogę ją polecić z absolutnie czystym sumieniem. Świat Troi pochłonął mnie całkowicie i długo nie chciał puścić.

0

0