Pytania do maesterów #45

Kolejna porcja pytań i odpowiedzi gotowa. Jeśli nie znaleźliście tutaj zadanego przez Was pytania – bez paniki. Staramy się odpowiadać w kolejności chronologicznej… ale nie zawsze wychodzi.

Polegać jak na Catelyn

Zawsze się zastanawiam, jak to możliwe, że ludzie uważają Catelyn za godną zaufania, albo co gorsza jak w tym pytaniu za “wierną jak nikt inny”. Ja mam wrażenie, że on nie wiele różni się od Cersei, a zasadniczą różnicą między nimi jest hipokryzja. Cersei przynajmniej doskonale zdaje sobie sprawę kim jest, natomiast Catelyn próbuje zwodzić nie tylko wszystkich w około, ale nawet samą siebie. Na miejscu Neda też nie podzieliłbym się z nią informacją na temat Jona, ani tuż po ślubie gdy jej nie znał, ani po kilku/kilkunastu latach, gdy już ją znał. – Arx

BT: Nie powiedziałbym, żeby Cersei zdawała sobie sprawę z tego, kim jest, albo umiała przyznać się do błędu (chyba, że na pokaz, jak przed Kevanem w epilogu Tańca ze smokami).

D: Kompletnie się nie zgadzam, ale ja w ogóle bardzo lubię Catelyn jako postać (jej rozdziały są jednymi z najlepiej tłumaczących realia Westeros), a nawet stoję na radykalnym stanowisku, że dopóki nie poddała się rozpaczy po stracie Brana i Rickona, Cat nie popełniła żadnego “niewymuszonego” błędu. To znaczy nie zrobiła żadnej głupoty, ani nie podjęła żadnej decyzji, której nie podjąłby każdy normalny człowiek na jej miejscu (tak, zaufanie przyjacielowi z dzieciństwa, który okazał się wyrosnąć na bydlaka też się w to wlicza). Więc nie mnie to oceniać.

Iluzje LBT

Drodzy maestrzy, kiedy Melisandre opowiada jak tworzy iluzję Grzechoczącej Koszuli na Mance’u mówi, że osobiste przedmioty, np. kości pomagają ten czar utrzymać. Czy jest możliwe, że LBT używają podobnej magii przy swoich maskach? – Katherine

BT: Jeśli Ludzie Bez Twarzy używają magii tego samego rodzaju, który widzieliśmy w książkach gdzie indziej, to widzę dwie możliwości: albo twarze są im potrzebne, żeby stworzyć doskonałe iluzje, takie jak te tworzone przez Melisandre (i zapewne Bloodravena), albo przy pomocy magii pokrewnej wargowaniu albo temu, co Inni robią z upiorami, te twarze rzeczywiście ożywają (warto wspomnieć, że Bran wyczuwa w krukach ślady obecności poprzednich zmiennoskórych, a Arya po założeniu twarzy czuje ostatnie emocje tego, do kogo należała).

D: Wydaje mi się, że to jednak nieco inny rodzaj magii. To co robi Mel to po prostu iluzja, natomiast – jak zauważył Bluetiger – w przypadku Ludzi Bez Twarzy mamy pewne nieoczekiwane skutki uboczne. Wydaje mi się więc, że tu zachodzi jakaś fizyczna transformacja.

Uwagi Prawaka

Szanowny Panie,
Bardzo poważam sobie pana wiedzę oraz styl pisania, jednakże często bywa, że buduje pan zdania błędnie złożone z wyraźnymi literówkami lub, nawet, z błędami stylistycznymi. Zdecydowanie utrudnia to odbiór i sens pisanych przez pana słów/zdań. Proszę spojrzeć na poniższy przykład:
“Pamiętajmy, że sam Varys potrafił się ukyrwać w KP przez dłuższy czas. Więc pewnie potrafiłby też ukryć Tyreka.”
1. Mamy tutaj literówkę w słowie “ukrywać”;
2. Po słowie “czas” nie powinno być kropki, a przecinek. Zbudował pan, zupełnie niepotrzebnie, dwa zdania.
Czy jest szansa, aby przykuwał pan większą uwagę do takich rzeczy? Z pewnością pozwoli to czytelnikom lepiej odebrać pisany tekst. Może mieć to wpływ na popularność strony, a co za tym idzie większe zyski finansowe.
Pozdrawiam,
Prawak

Wielce Czcigodny Panie Prawaku,
Stoimy w FSGK na stanowisku libertarianizmu składniowo-ortograficznego oraz interpunkcyjnego anarchizmu indywidualnego i nie przyjmujemy do wiadomości norm pisowni ustalonych przez odgórnie narzucony aparat państwowy związany z tym czy innym reżymem. O tym jak należy pisać najlepiej zadecydują prawa podaży i popytu spółgłosek i samogłosek.
DaeL

Wargujące Krety

Czy Matka Kret jest wargiem?
Magia w Westeros nie jest fantazyjna, kilka rozwiązań Martin eksploatuje na różne sposoby. Bran i ten warg armii dzikich przekazują informację, że wwargowanie się w człowieka to paskudztwo. Jakieś doświadczenia ludzi z dawnych czasów. Więc czy panowanie innych nad zmarłymi to taka odmiana wwargowywania się w ludzi? Martwych, a może jeszcze nie martwych, a może zawróconych z dalszej drogi, tak jak Beric, czy Jon? – burzmali

BT: Czy Matka Kret, która z powodu wizji poprowadziła część Wolnych Ludzi do Hardhome, jest zmiennoskórą (ściśle rzecz biorąc, warg zmienia się w wilka)? Jest to jak najbardziej możliwe – wyjaśniałoby to choćby wspomnianą przepowiednię. Pytanie, czy ktoś potężniejszy nie wpłynął na kształt tej wizji, żeby osiągnąć własne cele (np. Inni, by wciągnąć Dzikich w pułapkę). Odnośnie drugiej części pytania: rzeczywiście, wydaje się, że do tworzenia upiorów Inni wykorzystują coś pokrewnego magii zmiennoskórych, a przypadek Berica (i być może w przyszłości Jona) przypomina sytuację, w której dusza “wwargowuje się” w swoje własne ciało. Jednak według niektórych teorii sytuacja Jona będzie się różniła od położenia Berica – Snow jest zmiennoskórym, więc jego dusza będzie mogła w międzyczasie przebywać w wilkorze, dzięki czemu nie dojdzie do czegoś, co widzimy u Dondarriona, a także Pani Kamienne Serce – czyli zaniku większości wspomnień i utraty wszystkich uczuć poza tymi, które dana osoba odczuwała bezpośrednio przed śmiercią.

D: Co do Matki Kret – czy jest wargiem tego nie wiemy. Natomiast jej przepowiednie moim zdaniem wskazują na zielone sny. Które tak jak w przypadku Jojena są niedosłowne, stąd też “ratunek” w Hardhome okazuje się być czym innym, niż Dzicy sądzili. Co się zaś tyczy wargowania i opanowania zmarłych, to rzeczywiście sądzę, że są to mechanizmy pokrewne. A w ożywionych trupach pozostaje przynajmniej fragment zniewolonej osobowości. Dlatego to wszystko tak fantastycznie łączy się z motywem przewodnim wątku Daenerys jakim jest uwalnianie niewolników i zabijanie panów.

Podróże maestera Luwina

Czy jest jakieś przekonujące wyjaśnienie tego, że Catelyn twierdzi, iż maester Luwin odbierał poród wszystkich jej dzieci, a jak wiadomo Robb urodził się jeszcze w Riverrun. Z tego co pamiętam znamy też imiona masterów z RR, więc skąd miałby tam wziąć się Luwin? Czyżby omyłka Martina czy może masz jakieś wyjaśnienie? – Qlik

BT: Nie wiemy, od jak dawna w Riverrun służy obecny maester, Vyman (gdy Catelyn była dzieckiem, Tullym służył maester imieniem Kym, ale nie wiadomo, kiedy zmarł), więc teoretycznie Luwin mógł być po prostu jego poprzednikiem. Przenosiny maestera do innego zamku nie są częste, ale się zdarzają – choć wydaje się, że takie sytuacje są na ogół związane ze zmianą miejsca zamieszkania samego lorda. Na przykład, Cressen udał się ze Stannisem na Smoczą Skałę, a do nowego lorda Końca Burzy, Renly’ego, wysłano kolejnego maestera (być może Jurne’a, który służy tam w okresie, gdy rozgrywa się akcja PLIO). Przypuszczam jednak, że Luwin nie był wcześniej “głównym” maesterem Riverrun, a ewentualny pomocnik byłby raczej młodszy (jak Pylos). Niektórym znaczącym lordom towarzyszą osobiści maesterowie, więc istnieje możliwość, że Luwin był kimś takim. Skłaniałbym się jednak ku prostszemu wytłumaczeniu – Luwin miał zostać maesterem w Winterfell w miejsce Walysa (tego, którego lady Dustin oskarża o udział w spisku i nakłonienie Rickarda Starka do wydania Brandona za Catelyn). Los Walysa, który prawdopodobnie był synem arcymaestera Walgrave’a i kobiety z rodu Hightowerów, pozostaje dla nas nieznany – o Walysie słyszymy w okresie bezpośrednio poprzedzającym Rebelię Roberta, ale nie mamy żadnych informacji na temat jego śmierci. A jednak, od razu po wojnie w Winterfell razem z Catelyn zjawia się Luwin, co sugeruje, że Walys zmarł w trakcie Rebelii lub tuż przed nią. Nasuwa się wyjaśnienie, że udał się do Królewskiej Przystani razem z lordem Rickardem i został stracony przez Aerysa. Pytanie, czy Starkowie pozostawiliby Winterfell bez maestera. Tak czy inaczej, Walys najwyraźniej już nie żył, więc Luwin mógł zostać wyznaczony na jego następcę. Podróż na Północ w początkowym okresie Rebelii była niebezpieczna (część wasali Tullych, jak ród Goodbrooków, opowiedziała się za Aerysem; nie było jasne jak zachowa się Walder Frey), więc Luwin zatrzymał się w Winterfell, gdzie odebrał poród.

Tajemnicze głosy

Narracja w plio jest 3-osobowa – Martin stara się sposobem narracji zbliżyć do bohatera, którego przeżycia obserwujemy: to co narrator opisuje, na co zwraca szczególną uwagę itd. Wychodzi mu to raz lepiej, raz gorzej. Poza tym są też myśli bohatera w pierwszej osobie, w tekście wyróżnione kursywą. I tak to wygląda wszędzie poza jednym jedynym przypadkiem:

„Dzikim nie było końca. Robiło się coraz ciemniej, zgodnie z przewidywaniami Tormunda. Chmury przesłoniły niebo od horyzontu po horyzont. Ciepło umknęło. Pod bramą coraz częściej dochodziło do przepychanek. Ludzie, kozy i woły, wszyscy starali się jak najszybciej wejść do tunelu. To coś więcej niż niecierpliwość – uświadomił sobie Jon. To strach. Wojownicy, włóczniczki, łupieżcy, wszyscy się boją tego lasu. Cieni wędrujących wśród drzew. Chcą znaleźć się za Murem, nim zapadnie noc.
W powietrzu zatańczył płatek śniegu. Potem drugi. Zatańcz ze mną, Jonie Snow. Wkrótce ze mną zatańczysz.”

Chodzi oczywiście o ten drugi akapit. Złamanie konwencji i jeszcze dla podkreślenia tego, w poprzednim akapicie mamy przypomnienie jak wygląda sposób narracji w plio. Czy to błędy w edycji? W wersji angielskiej wygląda to inaczej? Jeśli nie to jak to rozumieć? Te „Zatańcz ze mną, Jonie…” to nie myśl Jona, więc czyja? Co ten Martin… – Wielki Mors

BT: W oryginale ten fragment brzmi:
A snowflake danced upon the air. Then another. Dance with me, Jon Snow, he thought. You’ll dance with me anon.
Najprostsze wyjaśnienie jest takie, że są to po prostu myśli Jona.

D: Aczkolwiek ta zmiana jest dość ciekawa. Choć na razie nie można o tym powiedzieć nic więcej. Aha, “anon” w drugim zdaniu to nie skrót od “anonymous”, ale przysłówek “niebawem”. Tak tylko dopowiadam na wypadek, gdyby ktoś zasugerował się faktem, że tak samo brzmiące słowo jest popularnym elementem internetowych memów.

Tajemnica Melisandre

Czy Melisandre nas nie zwodzi? Czyli coś dla Bluetiger’a.
Ci którzy czytali Tolkiena wiedzą jak oparł on cały swój świat na Biblii, innych pismach i całej idei świata chrześcijańskiego. W którejś z prac o pierwszej erze, chyba Silmarillion, wspomina o „ostatecznej bitwie” i delikatnie ją zarysowuje (odniesienie do Apokalipsy św. Jana).

– Tak jest. – Kobieta podniosła się, zamiatając szkarłatnym jedwabiem. Długie miedziane włosy opadały jej kaskadą na ramiona. – Tej ciemności nie da się powtrzymać samymi mieczami. Może tego dokonać jedynie światło Pana. Nie miejcie złudzeń, dobrzy rycerze i waleczni bracia, wojna, którą przybyliśmy tu stoczyć, nie jest jakąś drobną utarczką o ziemie i zaszczyty. To bój o samo życie i jeśli przegramy, świat zginie razem z
nami.
Wszyscy jednak usłyszeli szept maestera Aemona.
– Mówisz o wojnie o świat, pani. Gdzie jednak jest książę, którego obiecano?

W tej czy innej formie Martin kilka razy sugeruje, że główną osią – ostateczną rozgrywką całości powieści będzie „ostateczna wojna dobra ze złem”. Czy to wspomina, czy nawet niektórzy mogliby powiedzieć, że tak całą fabułę rysuje.
Czy sądzicie, że Martin naprawdę się na to porwie?
“Film powinien zaczynać się od trzęsienia ziemi, potem zaś napięcie ma nieprzerwanie rosnąć.” Czy Martin zachowa zasadę Hitchcocka wobec książek, bardziej niż te niedojdy od serialu wobec (filmu)serialu, gdzie ten wątek z Innymi okazał się być pobocznym problemem, który byle jak należało zamknąć? – chociaż trzeba im oddać, że uczciwie nazwali serial.
A może „Sen o wiośnie” to tylko sen – marzenie, a nie początek wiosny i zwycięstwo nad Innymi. Może w kolejnych dwóch tomach nie będzie decydującego starcia z nimi i Inni nie tylko błysną niczym sen – przez kilka lat i znikną, a na dłuższy czas zawitają w świecie PLIO. I opisane wydarzenia będą tylko preludium do czasów ostatecznych – tak jak u Tolkien, który tylko o nich wspomina w Silmarillionie. – Wielki Mors

BT: Dagor Dagorath (Bitwa Bitew), czyli ostateczne starcie sił dobra z Mrocznym Władcą Morgothem, które ma mieć miejsce przy końcu czasu, zostało jedynie zasugerowane w opublikowanym w 1977 roku “Silmarillionie” – na przykład w “Akallabêth”, czyli opowieści o Númenorze. Jednak opis bitwy, inspirowanej prawdopodobnie ragnarök, a po części także Apokalipsą, można znaleźć w innych materiałach. Możliwe, że GRRM czytał ten tekst, jednak nie sądzę, żeby konieczne inspirował się właśnie nim. Głównymi źródłami są tu raczej pieśni eddaiczne i inne opisy końca świata pochodzące z różnych kultur. Myślę, że starcie z Innymi i nowa Długa Noc będą nawiązywały właśnie do tych tekstów. Zresztą sądzę, że już teraz w PLIO jest wiele takich odniesień. Ale czy to oznacza, że w dwóch ostatnich tomach rzeczywiście przeczytamy o końcu świata lodu i ognia – to znaczy, o naprawdę ostatecznej walce dobra ze złem? Nie jestem co do tego przekonany.

0

0