Czytamy Nawałnicę Mieczy #29: Sansa III

Dawno nie byliśmy w Królewskiej Przystani. W Czerwonej Twierdzy Sansa nie mogąc się już doczekać, aż przymierzy nową suknię, snuje plany dotyczące małżeństwa z dziedzicem Wysogrodu. Powinna być mądrzejsza – wszystkie jej dotychczasowe marzenia obracały się koszmar.

Streszczenie

Suknia, którą królowa wręcza Sansie, jest zjawiskowa. Brokat barwy kości słoniowej łączy się ze srebrogłowiem obszytym srebrzystym atłasem. Rozcięte rękawy prawie dotykają ziemi, zaś dekolt – brzucha. To już nie jest szata dorastającej dziewczyny, lecz kobiety.

Sansa jest wniebowzięta i nie może się doczekać, aż zobaczy ją Willas Tyrell. Jest pewna, że ją pokocha. Ją, a nie jej prawa do Winterfell.

Nawet Cersei musi przyznać, że jest piękna. Szkoda jej dla gargulca.

Sansa nie rozumie, co chce przez to powiedzieć. Przez chwilę boi się, że królowa dowiedziała się o Willasie, ale przecież to niemożliwe. O tym, że ma zostać jego żoną, wie tylko Margaery i jej przerażająca babcia. No i Dontos, ale to akurat bez znaczenia. Taa…

W międzyczasie królowa nakazuje przynieść płaszcz. Zdumienie Sansy narasta coraz bardziej. Płaszcz jest długi, uszyty z białego aksamitu, poprzetykanego gdzieniegdzie perłami. Srebrną nicią wyszyto na nim wielkiego wilkora, herb rodu Starków. To płaszcz panny!

Cersei potwierdza. Ale nie ma teraz czasu na gadanie. Septon czeka. No i goście weselni.

Sansa próbuje protestować, ale królowa pozostaje niewzruszona. Dziewczyna jest podopieczną korony, a skoro jej brat został wyjęty spod prawa jako buntownik i zdrajca, to król dysponuje jej ręką. I zadysponował: zostanie żoną jej brata Tyriona. Zrobi to albo dobrowolnie, zachowując się jak dama, albo protestując i robiąc z siebie pośmiewisko. Ale zrobi to.

Sansa przypomina sobie ostrzeżenia Dontosa, że wszystkim zależy wyłącznie na jej prawach do Winterfell, nie zaś na niej samej.

Otwierają się drzwi i do komnaty wmaszerowują dwaj królewscy gwardziści: Meryn Trant i Osmund Kettleblack. Królowa nakazuje im zaprowadzić Sansę do septu.

Dziewczyna pochodzi ze Starków. Wie, co to odwaga i potrafi się na nią zdobyć. Rusza jak na ścięcie, ale z głową uniesioną na tyle wysoko, na ile jest w stanie.

Po drodze przypomina sobie, że Tyrion był jedynym, który zareagował, gdy Boros Blount na rozkaz Joffreya zdarł z niej suknię i zaczął bić. Jak na Lannistera nie jest aż taki zły.

Na schodach zamkowego septu czeka na nią Joffrey. Dziś to on będzie pełnił rolę jej ojca.

Joffrey ewidentnie ma się ochotę nad nią poznęcać, ale na przeszkodzie staje nadejście Tyriona. Karzeł prosi króla, by pozwolił mu na osobności porozmawiać z przyszłą żoną. Joffrey nie ma zamiaru się zgodzić, ale widząc na sobie wzrok swojej matki, wycofuje się na z góry upatrzone pozycje.

Tyrion komplementuje Sansę: wygląda pięknie. To samo trudno powiedzieć o nim: nieładne od urodzenia oblicze przecina mu świeża czerwona blizna, zaś w miejscu, gdzie dawniej był nos, sterczy obrzydliwy strup.

Tyrion przeprasza, że w ten sposób dochodzi do ich ślubu i że był utrzymywany przed nią w tajemnicy. Jak jednak twierdzi jego ojciec, o takim załatwieniu sprawy przesądziły kwestie najwyższej wagi państwowej. Cóż, zważywszy że dla Tywina interes państwa pokrywa się ściśle z interesem jego rodu, nie jest to bardzo odległe od prawdy.

Tyrion wyjaśnia, że nie prosił o to małżeństwo, tym niemniej Sansa musi zostać wydana za Lannistera. Jeśli nie za niego, to za Lancela. Czy wolałaby jego? Jeśli tak, natychmiast przerwie ceremonię.

Dla Sansy to jest jak wybór między dżumą a cholerą. To za Willasa miała wyjść i udać się do Wysogrodu. Potem jednak przypomina sobie to, co mówił jej Hollard – zarówno Tyrellów jak i Lannisterów interesuje wyłącznie Winterfell, nie ona. Zrezygnowana oznajmia, że przyjmie kandydata na męża, którego wskazał jej król.

W sepcie czeka już niewielka grupka gości, przy czym nie ma tam nikogo z Tyrellów. Problemy zaczynają się, gdy Tyrion ma zarzucić swój płaszcz na ramiona panny młodej. Sansa jest od niego sporo wyższa, przez co zwyczajnie nie jest w stanie tego zrobić i jeszcze zapiąć potem broszy podtrzymującą ciężką tkaninę. Karzeł rozpaczliwie szarpie raz i drugi dziewczynę za spódnicę, dając jej w ten sposób znać, by przyklęknęła. Tego już jednak dla niej za wiele. Jej wymarzony ślub zmienił się w parodię. Nie reaguje więc. Tyrion znowu szarpie, coraz bardziej zdesperowany, ale Sansa nie jest w szczególnie empatycznym nastroju. Jej uczuciami nikt się tu nie przejmuje, dlaczego ona ma zachowywać się inaczej?

W końcu wśród coraz głośniejszych chichotów dobry król Joffrey nakazuje Dontosowi by robił dla jego wuja za stołek. Jakimś cudem Tyrion nie zlatuje z błazna, ale być może wskaźnik żenady na ślubie osiągnął takie maksimum, że nie dało się już go przebić. Gdy zbliża twarz, by pocałować małżonkę, Sansa dochodzi do wniosku, że w porównaniu z nim Ogar wcale nie wydawał się taki brzydki.

Po uroczystości następuje uczta weselna odbywająca się w Małej Komnacie. Tej już Tyrellowie nie bojkotują, chociaż lady Olenna wraz z dwórkami Maergery ostentacyjnie unikają Sansy. Tyrion ma równie paskudny nastrój co małżonka, głównie więc pije i milczy. Uczta ciągnie się jak rozdziały Brienne w Uczcie dla Wron.

Niezależnie od wszystkiego, Sansa nie zapomina o swoich obowiązkach. Gdy grajkowie zaczynają rzępolić, proponuje mężowi taniec. Tyrion, wciąż zacięty po cyrku, jaki musiał odegrać z pomocą Dontosa w sepcie, dość ma jednak bycia pośmiewiskiem jak na jeden dzień. Tańce otwiera więc monarcha wraz ze swoją narzeczoną.

Sansę prosi do tańca Garlan Tyrell. Na tej sali on i jego żona są prawdopodobnie jedynymi, którzy patrzą na Sansę jak na osobę, a nie pionek w politycznej grze. Świeżo mianowany lord Jasnej Wody jest człowiekiem zabawnym, inteligentnym i spostrzegawczym. Wydaje się bardziej podobnym do swego starszego niż młodszego brata. Mówi Sansie, że widzi jak spogląda na Lorasa. Tak, chłopak jest faktycznie przystojny i rycerski, kochają go i w ogóle, ale jest kiepskim materiałem na męża. Z kolei Tyrion jest większym człowiekiem niż się wydaje.

Jako że to rozdział Sansy, umiarkowanie miła chwila nie może trwać zbyt długo. Partnerzy w tańcu się zmieniają i zmieniają, aż w końcu dziewczyna trafia w ramiona Joffreya. Ten, oprócz wykazania się brakami w wiedzy historycznej (myli Aegona IV z III), zapowiada Sansie, że tak czy inaczej trafi do jego łoża.  I to Tyrion mu ją przyprowadzi, inaczej go zetnie.Coraz bardziej koszmarny wieczór musi mieć okropny finał, w końcu więc król zarządza, by odbyły się pokładziny. I wtedy dochodzi do drugiego tego dnia incydentu. Mający już nieźle w czubie Tyrion ogłasza, że nie będzie żadnych pokładzin. Joffrey rzecz jasna nie ma zamiaru zrezygnować z kolejnej okazji do upokorzenia wuja i byłej narzeczonej, ale Tyrion oznajmia, że jeśli król będzie się przy tym upierał, osobiście nakarmi jego męskością kozice. Dla podkreślenia swych słów, wbija rozmachem sztylet w stół.

Goście są w zrozumiałem szoku. Królowa, jak przystało na dorosłą poważną osobę, matkę panującego monarchy, biegnie na skargę do swojego ojca.

Lord Tywin jest jak zwykle opanowany. Chyba faktycznie mogą sobie darować pokładziny. Przy czym jest przekonany, że Tyrion nie zamierzał grozić królowi. Prawda? Prawda?!

Tyrion opanowuje się i próbuje obrócić wszystko w żart. Głupi, za który przeprasza. Joffrey nie zamierza jednak tego tak zostawić, i akurat raz jeden trudno mu się dziwić. Tyrion jest już jednak sobą i w miarę sprawnie próbuje rozładować napięcie. Udaje mu się, bo akurat w tym momencie interesy jego i ojca są spójne. Tywin każe machnąć ręką na głupie gadania wyraźnie zalanego syna. Nim Joffrey, który nigdy nie dał się poznać ze szczególnej bystrości, zdążył jakoś zareagować, Tyrion wyprowadza z komnaty żonę, by spełnić z nią małżeński obowiązek. Sansa z ulgą zauważa, że nikt za nimi nie idzie.

Na noc poślubną udostępniono im sypialnię w Wieży Namiestnika. Wydawałoby się, że Tyrion jest dostatecznie pijany, ale on jest przeciwnego zdania. Sansa widzi w tej taktyce pewien sens, więc również nalewa sobie kielich wina. Tak będzie prościej.

Sansa do końca jest damą i zamierza wypełnić coś, co uważa za swój obowiązek. Pyta, czy ma się rozebrać. Gdy Tyrion dowiaduje się, że nie skończyła jeszcze trzynastu lat, w autentycznej rozpaczy wypija kolejny kielich.

W końcu jest naga i czuje jego spojrzenie na sobie. Pożądliwe i wściekłe. Jest już naprawdę pijany, więc się przed Sansą odsłania. Pragnie jej, choć nie powinien. Wie, jak wygląda, ale zrobi wszystko, by być dobrym mężem.

Sansa rozumie, że boi się tak samo jak ona. Czuje do niego litość. Litość średnio współgra z pożądaniem.

W Tyrionie wygrywa sumienie. Do siedmiu piekieł niech idzie ojciec i jego rozkazy. Przysięga, że nie tknie jej, dopóki sama tego nie zechce.

– A jeśli nigdy tego nie zapragnę, panie?
Jego usta wykrzywiły się nagle, jakby go spoliczkowała.
– Nigdy?
Szyja tak jej zesztywniała, że ledwie mogła skinąć głową.
– No cóż – odparł – po to właśnie bogowie stworzyli kurwy dla takich krasnali jak ja.
Zacisnął krótkie, tępo zakończone palce w pięść i zlazł z łoża.

Postaci występujące w rozdziale

• Sansa Stark (POV)
• Joffrey Baratheon
• Tommen Baratheon
• Cersei Lannister
• Tywin Lannister
• Kevan Lannister
• Mace Tyrell
• Olenna Tyrell (z d. Redwyne)
• Alerie Tyrell (z d. Hightower)
• Margaery Tyrell
• Garlan Tyrell
• Megga Tyrell
• Alla Tyrell
• Elinor Tyrell
• Jalabhar Xho
• Paxter Redwyne
• Mathis Rowan
• Varys
• Gyles Rosby
• Lollys Stokeworth
• Addam Marbrand
• Philip Foote
• Janna Fossoway
• Taena Merryweather
• Orton Merryweather
• Ermenesande Hayford
• Balon Swann
• Boros Blount
• Meryn Trant
• Osmund Kettleblack
• Dontos Hollard
• Księżycowy Chłopiec
• Bronn znad Czarnego Nurtu
• Tallad Wysoki

Wspomniani

• Aegon III Targaryen
• Aegon IV Targaryen
• Willas Tyrell
• Loras Tyrell
• Sandor Clegane
• septa Mordane
• Garth Tyrell
• Ilyn Payne
• Lancel Lannister
• Eddard Stark
• Tysha z rodu „Silverfistów” (wymyślonego przez Tyriona w nawiązaniu do srebrnych monet w dłoni Tyshy)
• Leonette Fossoway

Ważne informacje

• Martin nie lubi ślubów.
• Pan młody zdejmuje płaszcz żony, na którym widnieje herb jej rodu i zarzuca na nią własny, z jego herbem. Symbolizuje to wzięcie przez niego odpowiedzialności za nią w miejsce jej ojca i braci.
• Sansa dowiaduje się od Tyriona, że wcześniej miał żonę, ale Lannister nie mówi jej całej prawdy, w tym o smutnym końcu tego małżeństwa. Nie wspomina też, że jest bigamistą.
• Więcej o ślubach Sansy, w tym tych potencjalnych, możecie dowiedzieć się tu.

Komentarz

Jesteśmy po jednym z nielicznych w Pieśni wesel, na którym obyło się bez trupów, ale to, że wszyscy przeżyli, wcale nie czyni tego wydarzenia specjalnie szczęśliwym.

Martin w sposób niezwykle realistyczny pod względem psychologicznym oddaje dramat dwójki małżonków.

Sansie rzecz jasna współczujemy bardziej: młoda i piękna dziewczyna, której do niedawna głowę wypełniały marzenia i dworskie pieśni, zmuszona jest wyjść za człowieka, do którego nie tylko nie czuje ani miłości, ani pożądania, ale się go zwyczajnie brzydzi. Serialowy Tyrion, którego zagrał przystojny Peter Dinklage, może nam zacierać książkowe przedstawienie Karła. A smutna prawda jest taka, że młodszy syn lorda Tywina jest fizycznie odstręczający.

Wpatrywała się w skarłowaciałe nogi, guzowate, zwierzęce czoło, zielone i czarne oko, czerwony kikut nosa, krzywą różową bliznę oraz gęstwę czarno-żółtych włosów, która stanowiła brodę.

Trudno się zatem dziwić Sansie, że nie jest specjalnie entuzjastycznie nastawiona do swego nowego męża. Oczywiście, jako pionek w rękach innych nie ma na swój los żadnego wpływu. Ale Cersei w rozmowie z nią przy przymierzaniu sukni ma rację w jednym: można różnie podejść do nieuniknionego. Sansa wszystkie te ciosy przyjmuje z niewiarygodną wręcz godnością i odwagą. Podobnie jak jej rodzice, nigdy nie uchyla się przed tym, co uważa za swój obowiązek. W tym ogniu nieustających zniewag i upokorzeń wykuwa się stal.

Tyrion jest mniej oczywistym obiektem współczucia i jest to w pełni zrozumiałe. On – wbrew temu co próbuje wmówić Sansie – nie został wcale zmuszony do małżeństwa. Ojciec postawił go przed wyborem – bierzesz Sansę za żonę i próbujesz coś dla siebie ugrać, albo tego nie robisz i pozostajesz z niczym. Nawet jeśli miał on znamiona wyraźnego szantażu, był jednak wyborem i nie można w żadnym stopniu stawiać znaku równości między sytuacją jego i Sansy. Ale to nie czyni jej mniej tragiczną. Karzeł wie, jak wygląda. Od pierwszych rozdziałów Gry o tron wciąż podkreśla to, że należy przyjmować świat, jakim jest i siebie takim, jakim się jest. A jednak leżąc pijany w łożu z Sansą przez krótką chwilę zdaje się łudzić, że jeśli okaże cierpliwość i dobroć, ta może kiedyś coś do niego poczuje. Dziwna to nadzieja u człowieka mieniącego się tak twardo stąpającym po ziemi. Tyle że nawet cyniczni i pozbawieni większości złudzeń ludzie również pragną chociaż na chwilę uwierzyć, że ktoś może ich pokochać.

Starte w proch złudzenia jego również zmieniają, tyle że nie w stal, a w kamień.

Jesteśmy w połowie drogi! Do tego momentu w ramach cyklu Czytamy „Pieśń Lodu i Ognia” zostały omówione 172 rozdziały – prolog i 72 rozdziały Gry o tron, prolog i 69 rozdziałów Starcia królów oraz prolog i 28 rozdziałów Nawałnicy mieczy. Dotychczas wydane pięć tomów PLiO składa się z 344 rozdziałów (uwzględniając prologi i epilogi), co oznacza, że pod kątem liczby rozdziałów środek PLiO jak na razie przypada właśnie pomiędzy rozdziałami Sansa III i Arya V w Nawałnicy mieczy.

22

0