Taniec z Mitami: Euron i Odyn

„Balon był szalony, Aeron jest jeszcze bardziej szalony, a Euron najbardziej szalony z nich wszystkich” – te słowa Baelora Blacktyde’a, które padają w rozmowie z Victarionem na krótko przed królewskim wiecem w Uczcie dla wron, mogą stanowić aluzję łączącą kapitana Ciszy i przyszłego króla Żelaznych Wysp z Odynem. Wiele osób zwracało uwagę na paralele pomiędzy tymi postaciami i przytoczona tu wypowiedź z pewnością nie jest jedną z głównych przesłanek przemawiających na poparcie tezy iż Euron, przynajmniej w pewnym stopniu, odgrywa Pieśni Lodu i Ognia rolę Odyna. Jest to raczej dodatkowy argument, który może jedynie umocnić zbudowaną wcześniej konstrukcję, lecz sam w sobie w żadnej mierze nie wystarcza. Niemniej jednak, sądzę, że aluzja, która być może się tu pojawia, jest po prostu ciekawa.

Oczywiście, jak zauważyło wielu fanów, w Pieśni Lodu i Ognia Odynowi w największym stopniu odpowiada Bloodraven. Podobieństwa pomiędzy tymi postaciami rzeczywiście są liczne – Brynden Rivers ma jedno oko, tak samo jak Odyn, który poświęcił jedno ze swoich oczu, by móc się napić wody ze studni Mimira, dzięki czemu zyskał ogromną wiedzę. Bloodraven jest na kilka sposób związany z krukami, zaś Odynowi wieści przynoszą kruki Huginn i Muninn. Innymi zwierzętami, które towarzyszą Odynowi, są wilki o imionach Geri i Freki, a w Tańcu ze Smokami do jaskini Bloodravena trafia wilkor Lato, a także Bran, który w wizji Melisandre pojawia się jako człowiek z głową wilka. Odyn jest również związany z Yggdrasil, Drzewem Świata, do którego nawiązują westeroskie czardrzewa, a także drzewo Ygg z wierzeń Żelaznych Ludzi, które miało zostać ścięte przez Szarego Króla (zresztą Ygg mogło być po prostu czardrzewem). Zrośnięty z czardrzewem Bloodraven może również nawiązywać do wspomnianego w eddaicznym poemacie Hávámal wydarzenia, gdy Odyn zawisł na „wietrznym drzewie” na „dziewięć długich nocy”, złożony w ofierze samemu sobie, by zdobyć wiedzę na temat run. Bloodraven jest nie tylko krukiem, lecz również smokiem – może więc odgrywać także rolę smoka lub węża Níðhögga, który podgryza korzenie Yggdrasil. Wreszcie, otaczające Bloodravena Dzieci Lasu mogą odpowiadać wiewiórce Ratatoskr, która wspina się po Drzewie Świata. Na te paralele zwracali uwagę czytelnicy, w tym LML.

Jak to zostało wspomniane, wiele osób zwracało uwagę również na to, że rolę Odyna odgrywa także Euron Greyjoy. Euron ma jedno oko, tak jak Bloodraven. Nie jest związany bezpośrednio z krukami, ale jego przydomek odnosi się do wrony, ptaka spokrewnionego z krukami i do nich podobnego (za to z wronami związany jest Bloodraven, który służył w Nocnej Straży, której członkowie są nazywani wronami, i pojawiał się jako Trójoka Wrona w snach Brana). Jak dotąd w książkach nie pojawiło się coś, co bezpośrednio łączyłoby Eurona z czardrzewami, choć istnieją pewne przesłanki pozwalające sądzić, że Euron może być zmiennoskórym, a być może nawet potencjalny zielonowidzem, którego w snach odwiedzała kiedyś Trójoka Wrona. Euron pije jednak cień wieczoru, napój, którego efekty przypominają te, jakich doświadcza Bran po spożyciu „papki z czardrzew” (która może nawiązywać do zdobytego przez Odyna Miodu Poezji, o którym pisałem w jednym z odcinków Tańca z Mitami) – a na dodatek, jak zauważyła Crowfood’s Daughter, rosnące w Essos drzewa, z których powstaje cień wieczoru najprawdopodobniej celowo stanowią przeciwieństwa czardrzew (te pierwsze mają czarną korę i niebieskie liście, te drugie białą korę i czerwone liście).

I w tym momencie możemy wrócić do słów Baelora Blacktyde’a, w których może się kryć kolejna paralela. Euron jest nazwany „najbardziej szalonym” z trzech wymienionych synów Quellona Greyjoya. Za szalonego uznają go także inne postaci, jak Aeron. A z szaleństwem związany jest także Odyn… Staronordyjskie imię Óðinn znaczy „szalony”, od przymiotnika óðr, którego wyrazem pokrewnym jest staroangielskie wōd (w wierzeniach anglosaskich Odynowi odpowiada Wōden). Od wōd pochodzi archaiczny obecnie wyraz wood w znaczeniu „szalony” albo „rozgniewany”, wymawiany tak samo jak znacznie częściej spotykane wood (od staroangielskiego wudu) w znaczeniu „las” – właśnie na tym opiera się gra słów, która pojawia się w scenie pierwszej drugiego aktu Snu nocy letniej Szekspira, gdy Demetriusz mówi: „And here am I, and wood within this wood” (dosłownie: „I oto tu jestem, wściekły w tym lesie”). Jeśli George R.R. Martin zdaje sobie sprawę z tego, co znaczy imię Odyna, może za pośrednictwem lorda Blacktyde’a przekazywać czytelnikom, że Euron odgrywa w jego opowieści właśnie taką rolę.

Kolejne nawiązanie do mitologii nordyjskiej może pojawiać się w innych słowach odnoszących się do Eurona. Padają one w jednym z rozdziałów-zapowiedzi Wichrów zimy, więc dalszy ciąg tekstu zostanie zakryty jako spoiler.

0

0