„Balon był szalony, Aeron jest jeszcze bardziej szalony, a Euron najbardziej szalony z nich wszystkich” – te słowa Baelora Blacktyde’a, które padają w rozmowie z Victarionem na krótko przed królewskim wiecem w Uczcie dla wron, mogą stanowić aluzję łączącą kapitana Ciszy i przyszłego króla Żelaznych Wysp z Odynem. Wiele osób zwracało uwagę na paralele pomiędzy tymi postaciami i przytoczona tu wypowiedź z pewnością nie jest jedną z głównych przesłanek przemawiających na poparcie tezy iż Euron, przynajmniej w pewnym stopniu, odgrywa Pieśni Lodu i Ognia rolę Odyna. Jest to raczej dodatkowy argument, który może jedynie umocnić zbudowaną wcześniej konstrukcję, lecz sam w sobie w żadnej mierze nie wystarcza. Niemniej jednak, sądzę, że aluzja, która być może się tu pojawia, jest po prostu ciekawa.
Oczywiście, jak zauważyło wielu fanów, w Pieśni Lodu i Ognia Odynowi w największym stopniu odpowiada Bloodraven. Podobieństwa pomiędzy tymi postaciami rzeczywiście są liczne – Brynden Rivers ma jedno oko, tak samo jak Odyn, który poświęcił jedno ze swoich oczu, by móc się napić wody ze studni Mimira, dzięki czemu zyskał ogromną wiedzę. Bloodraven jest na kilka sposób związany z krukami, zaś Odynowi wieści przynoszą kruki Huginn i Muninn. Innymi zwierzętami, które towarzyszą Odynowi, są wilki o imionach Geri i Freki, a w Tańcu ze Smokami do jaskini Bloodravena trafia wilkor Lato, a także Bran, który w wizji Melisandre pojawia się jako człowiek z głową wilka. Odyn jest również związany z Yggdrasil, Drzewem Świata, do którego nawiązują westeroskie czardrzewa, a także drzewo Ygg z wierzeń Żelaznych Ludzi, które miało zostać ścięte przez Szarego Króla (zresztą Ygg mogło być po prostu czardrzewem). Zrośnięty z czardrzewem Bloodraven może również nawiązywać do wspomnianego w eddaicznym poemacie Hávámal wydarzenia, gdy Odyn zawisł na „wietrznym drzewie” na „dziewięć długich nocy”, złożony w ofierze samemu sobie, by zdobyć wiedzę na temat run. Bloodraven jest nie tylko krukiem, lecz również smokiem – może więc odgrywać także rolę smoka lub węża Níðhögga, który podgryza korzenie Yggdrasil. Wreszcie, otaczające Bloodravena Dzieci Lasu mogą odpowiadać wiewiórce Ratatoskr, która wspina się po Drzewie Świata. Na te paralele zwracali uwagę czytelnicy, w tym LML.
Jak to zostało wspomniane, wiele osób zwracało uwagę również na to, że rolę Odyna odgrywa także Euron Greyjoy. Euron ma jedno oko, tak jak Bloodraven. Nie jest związany bezpośrednio z krukami, ale jego przydomek odnosi się do wrony, ptaka spokrewnionego z krukami i do nich podobnego (za to z wronami związany jest Bloodraven, który służył w Nocnej Straży, której członkowie są nazywani wronami, i pojawiał się jako Trójoka Wrona w snach Brana). Jak dotąd w książkach nie pojawiło się coś, co bezpośrednio łączyłoby Eurona z czardrzewami, choć istnieją pewne przesłanki pozwalające sądzić, że Euron może być zmiennoskórym, a być może nawet potencjalny zielonowidzem, którego w snach odwiedzała kiedyś Trójoka Wrona. Euron pije jednak cień wieczoru, napój, którego efekty przypominają te, jakich doświadcza Bran po spożyciu „papki z czardrzew” (która może nawiązywać do zdobytego przez Odyna Miodu Poezji, o którym pisałem w jednym z odcinków Tańca z Mitami) – a na dodatek, jak zauważyła Crowfood’s Daughter, rosnące w Essos drzewa, z których powstaje cień wieczoru najprawdopodobniej celowo stanowią przeciwieństwa czardrzew (te pierwsze mają czarną korę i niebieskie liście, te drugie białą korę i czerwone liście).
I w tym momencie możemy wrócić do słów Baelora Blacktyde’a, w których może się kryć kolejna paralela. Euron jest nazwany „najbardziej szalonym” z trzech wymienionych synów Quellona Greyjoya. Za szalonego uznają go także inne postaci, jak Aeron. A z szaleństwem związany jest także Odyn… Staronordyjskie imię Óðinn znaczy „szalony”, od przymiotnika óðr, którego wyrazem pokrewnym jest staroangielskie wōd (w wierzeniach anglosaskich Odynowi odpowiada Wōden). Od wōd pochodzi archaiczny obecnie wyraz wood w znaczeniu „szalony” albo „rozgniewany”, wymawiany tak samo jak znacznie częściej spotykane wood (od staroangielskiego wudu) w znaczeniu „las” – właśnie na tym opiera się gra słów, która pojawia się w scenie pierwszej drugiego aktu Snu nocy letniej Szekspira, gdy Demetriusz mówi: „And here am I, and wood within this wood” (dosłownie: „I oto tu jestem, wściekły w tym lesie”). Jeśli George R.R. Martin zdaje sobie sprawę z tego, co znaczy imię Odyna, może za pośrednictwem lorda Blacktyde’a przekazywać czytelnikom, że Euron odgrywa w jego opowieści właśnie taką rolę.
Kolejne nawiązanie do mitologii nordyjskiej może pojawiać się w innych słowach odnoszących się do Eurona. Padają one w jednym z rozdziałów-zapowiedzi Wichrów zimy, więc dalszy ciąg tekstu zostanie zakryty jako spoiler.
Falia Flowers wspomina tam, że Euron obdarowuje ją różnymi kosztownościami, jak ubrania i kamienie szlachetne i mówi, że są to tylko „szmaty i kamienie”… w oryginale rags and rocks. Być może to wyrażenie jest grą słów. Rags and rocks. Ragnarök. Tym, co oferuje Euron, westeroski mroczny Odyn, jest ragnarök. Koniec tego świata, który znają mieszkańcy Siedmiu Królestw.
0
0
Bardzo fajny artykuł. Trochę mi namieszał bo widać pewne aspekty przeoczylem. Czekając na dalsze prace Martina obejrzałem Vikingow a że mieszkam w Irlandii i ostatnio spotkałem spore grono ludzi którzy grali tam za statystów to i lepiej mi się czyta mitologie nordycką to i sam zaczynam uczestniczyć w imprezach jakie się z tym wiążą a teraz wszystko odzywa po lockdownie.
Cieszę się, że tekst się podobał 😉
Bardzo przyjemny artykuł. Przyczepiłbym się tylko do tego jednego oka Eurona. Nie jestem teraz pewien, ale w książkach nie ma wzmianki o tym, że ma jedno oko, tylko dwoje, wesołe i czarne, i to drugie zakrywa.
Dziękuję! Co do jednego oka Eurona – rzeczywiście powinienem był lepiej ująć to w słowa. Euron nie stracił tego drugiego oka, które zakrywa, ale wygląda jak ktoś jednooki (nie pamiętam, czy zostało kiedyś wyjaśnione, czy widzi na to zakryte, czarne oko).
Dodam jeszcze, że Eurona z ragnarök wiąże także, a może przede wszystkim, wizja w rozdziale „Porzucony”. [spoiler] Ta, w której Aeron widzi Siedmiu i inne bóstwa nadziane na ostrza Żelaznego Tronu, na którym zasiada Wronie Oko. Ragnarök to „przeznaczenie bogów”. [/spoiler]
Niestety nie wiem jak się tutaj robi spojlery, więc ktoś będzie musiał poprawić mój post ręcznie, ale w Ragnaröku Loki i jego sojusznicy przybędą NA STATKACH celem ZEMSZCZENIA SIĘ NA BOGACH a Ziemię w pewnym momencie ZALEJE MORZE. Ciekawa zbieżność, nieprawdaż? Swoją drogą od pewnego czasu zastanawia mnie serialowe zniszczenie Septu Baelora. Czy w książkach ten los nie jest przypadkiem pisany Gwieździstemu Septowi w Oldtown, do którego zmierza Euron? I coś czuję, że Sam nie przeżyje tej całej zawieruchy. Dlaczego? W tym samym rozdziale, który wspomniałeś [spoiler] Aeron widział kapłanów różnych religii torturowanych przez Wronie Oko, który najpewniej będzie chciał ich złożyć w ofierze a kto jest najbliższym odpowiednikiem kapłana dla Starych Bogów? Ano brat z Nocnej Straży, a że Tarly jest jedynym na jakiego można liczyć tak daleko na Południe to jest niemal pewniakiem do odtrzału…[/spoiler]
Żeby przykryć tekst spoiler tagiem trzeba wpisać [0spoiler] ……. [0/spoiler] bez tych zer.
Myślę, że potencjalnymi głównymi celami Eurona mogą być Cytadela i Wysoka Wieża, co zresztą w ciekawy sposób wiązałoby się z otaczającymi postać Wroniego Oka nawiązaniami do Saurona. Ale zdobycie lub zniszczenie Gwieździstego Septu również miałoby doniosłe symboliczne znaczenie (przy okazji: ciekawe, czy Wielki Wróbel wolałby, żeby wielcy septoni wrócili do Starego Miasta).
A wymienione paralele dotyczące przybycia Lokiego i innych wrogów Asów i Wanów na pokładzie Naglfara i zatopienia świata w morzu podczas ragnarök rzeczywiście są interesujące.
Jest też kwestia rogu znalezionego przez Ducha na Pięści Pierwszych Ludzi, który teraz znajduje się w posiadaniu Sama… Gdyby okazało się, że jest to rzeczywiście róg Joramuna, w wątku ataku na Stare Miasto pojawiłaby się kolejna mitologiczna aluzja – jak pisałem w odcinku „Taniec z Mitami: Kot Midgardu”, imię Joramun może być nawiązaniem do trzech postaci z mitologii nordyjskiej. Najbardziej prawdopodobne wydaje się to, że jest to nawiązanie do Jörmunganda, czyli Miðgarðsorma (Węża Midgardu), ale może też chodzić o jedno z licznych imion Odyna, Jörmun lub imię Jörmunrekr, pod którym w mitologii nordyjskiej występuje Hermanaryk, król Ostrogotów.
Oczywiście, też uważam, że jeśli coś jest głównym celem to musi to być Cytadela i Wysoka Wieża. Chociażby dlatego, że jest paralelą Biblioteki Aleksandryjskiej, którą wszak rozwalono. Niemniej nie znaczy to, że po drodze nie mógłby zrobić detour do Gwieździstego Septu, którego zniszczenie, tak jak mówisz, miałoby doniosłe znaczenie symboliczne. Niemniej jest to czysta spekulacja. Po prostu uważam, że z Dzikim Ogniem u Baelora DeDeki połączyły dwa wydarzenia. Jakoś mi się nie wydaje, by Cersei miała pozbierać się z tego co Tyrellowie z Wiarą dla niej zaplanowali a jak już to wzięłaby ich wszystkim razem ze sobą.
I trafne spostrzeżenie, Róg Joramuna znajduje się w posiadaniu Sama, który siedzi w Cytadeli, do której zmierza Euron. Bardzo więc możliwe, że go przejmie. Aczkolwiek średnio czuję ten wątek. Wronie Oko zadmie i na drugim końcu Westeros upadnie Mur długi na 482 kilometrów i wysoki na 213 metrów? Jakoś mi to nie pasuje…