Dziesiąta rocznica (rozpoczęcia prac nad Wichrami zimy)

Na początku stycznia, gdy stało się jasne, że George R.R. Martin nie opublikuje noworocznej notatki o stanie prac nad Wichrami zimy, a zamiast tego pisarz (albo jakiś jego przedstawiciel) radośnie poinformował na Twitterze o wznowieniu Ognia i Krwi w miękkiej oprawie, moje myśli zaczęły wędrować w dziwnych kierunkach. Oglądałem akurat krótki film dokumentalny o śmiertelnie chorych fanach Gwiezdnych Wojen i Marvela, którym wytwórnie umożliwiły wcześniejsze obejrzenie nowych produkcji, ze świadomością, że ludzie ci mogą nie dożyć właściwej premiery. No i w nieunikniony sposób zestawiłem to sobie w głowie ze skalą popularności Martina. W mrożącym krew w żyłach momencie dotarło do mnie, że na całym świecie, czekając na wydanie szóstego tomu PLiO, musiały odejść tysiące wiernych fanów. O śmiertelności Martina – w sposób najczęściej niezbyt uprzejmy – rozprawiają sami fani. Ale ciekawi mnie, czy kiedykolwiek myśl o śmiertelności fanów uderzyła samego autora. Mam nadzieję, że nie, bo choć sądzę, że Martin zbyt wiele czasu poświęca pobocznym projektom i nie bierze poważnie pewnego niepisanego zobowiązania, jakie autor składa wobec swoich czytelników rozpoczynając serię powieści, to wątpię, aby tego rodzaju myśl podziałała na niego motywująco. Mnie taka świadomość pewnie by twórczo sparaliżowała. Czym innym jest presja czasowa, a czym innym lęk przed niesprostaniem oczekiwaniom.

Wybaczcie grobowy nastrój, ale to była autentycznie pierwsza rzecz, która przyszła mi do głowy, gdy sobie mentalnie odnotowałem, że nie ma co ekscytować się tym rokiem – to znaczy w kontekście książek Martina (inne powody do ekscytacji na szczęście istnieją). A potem coś mnie tknęło i postanowiłem sprawdzić, kiedy Martin tak naprawdę zaczął tworzenie Wichrów. Było warto, bo przejrzawszy wszystkie daty, doszedłem do wniosku, że mamy powód do świętowania. Otwierajcie szampana. Właśnie mija dziesiąta rocznica stworzenia pierwszych rozdziałów Wichrów zimy!

Ściślej rzecz biorąc, mowa o fragmentach wyciętych z Tańca ze smokami. O tym, że dwa rozdziały napisane z perspektywy Arianne, jeden Aryi i jeden Sansy, ostatecznie wejdą w skład nowej książki, Martin poinformował w czerwcu 2010 roku. Same rozdziały powstawały na przełomie roku 2009 i 2010, gdy autor zakładał jeszcze, że w Tańcu ze smokami zmieści się bitwa pomiędzy siłami Stannisa a wojskiem Freyów, oraz bitwa o Meereen. Ale jako że Taniec pękał w szwach, konieczne były cięcia. Właściwa praca nad resztą materiału zaczęła się – jak twierdzi sam Martin – na początku 2012 roku, gdy pisarz miał za sobą wydanie i promocję Tańca. W październiku 2012 dodał, że w nieco ponad pół roku stworzył 400 stron manuskryptu Wichrów, co przekładało się na ok. 30% finalnego dzieła. Rączo zmierzał więc do końca, który – jak sądził – jest w zasięgu wzroku. Książka miała być skończona w roku 2014. Jeszcze w 2013 świat obiegły informacje o zaangażowaniu w wielu krajach (w tym w Polsce) dotychczasowych tłumaczy Pieśni Lodu i Ognia. Nie wiedzieliśmy wówczas, że potrzebni byli do tłumaczenia Świata Lodu i Ognia.

Pamiętam bardzo dobrze, gdy nadszedł rok 2014 – w końcu właśnie wtedy napisałem swoją pierwszą Szaloną Teorię. I – przyznaję to z dumą – byłem mocno sceptyczny co do wyznaczonego przez George’a terminu. Gra o tron święciła triumfy, powieści rozchodziły się jak świeże bułeczki, a ja apelowałem o powściągliwość. Słuchajcie – powiadałem – ten 2014 brzmi bardzo nierealistycznie. Moim zdaniem 2015 to wersja optymistyczna. A realistycznie powinniśmy myśleć o 2016. Za czarny scenariusz uważałem oczywiście początek roku 2017. Walt Hickey z serwisu FiveThirtyEight wylewał nam na głowy kubeł wody jeszcze zimniejszej, dokonując analizy tempa pisania Martina i dochodząc do wniosku, że 2016 to wariant hurraoptymistyczny. A w najgorszym razie książka powinna ujrzeć światło dzienne w roku 2018.

Bodaj w marcu 2015 roku pisarz w końcu potwierdził nasze najczarniejsze przypuszczenia (tj. książka jeszcze nie została napisana), ale jednocześnie dał odrobinę nadziei, informując, że rezygnuje z udziału w konwentach oraz publicznych wystąpień, by skupić się na pracy. Miał bowiem nowy cel – wydanie Wichrów na początku 2016 roku, przed premierą szóstego sezonu Gry o tron. Kiedy w lecie 2015 roku pisarz zaczął jednak pojawiać się na różnego rodzaju imprezach, byłem wniebowzięty. Nie dało się tego wytłumaczyć inaczej niż ukończeniem manuskryptu. Mocno się więc wszyscy zdziwiliśmy, gdy bodaj 2 stycznia 2016 roku Martin w dość gorzkiej notatce na blogu zakomunikował, że wbrew temu, co ustalił z wydawcą i wbrew swoim najlepszym chęciom, nie wyrobił się z pracą i nie dostarczył manuskryptu na deadline, który sam sobie wyznaczył. Serial musiał wyprzedzić książki.

Właśnie wówczas narodziły się dwie teorie spiskowe. Pierwsza powiadała, że Martin doszedł do porozumienia z HBO i zgodził się wstrzymać wydanie książki do momentu zakończenia serialu. HBO musiało bowiem nie zdawać sobie sprawy z istnienia efektu synergii i tego, że nawet odmienna treść w obu dziełach napędzałaby wzajemnie ich wyniki sprzedaży… Druga teoria była chyba jeszcze weselsza, powiadała bowiem, że Martin dawno Wichry ukończył, ale ma taką fantazję, aby tuż po Wichrach wydać Sen o wiośnie. I stąd taka długa przerwa. Czas pierwszą teorię już zweryfikował. A jak sądzę i w tę drugą wierzy już coraz mniej osób. Ale przez dobre paręnaście miesięcy obie hipotezy autentycznie porywały ludzkie wyobraźnie, pozwalając w jakiś sposób wytłumaczyć to, czego objąć rozumem się nie da – absurdalnie długą zwłokę Martina.

Przenieśmy się w mniej odległą przeszłość. Jest 10 stycznia 2017 roku. Martin wciąż korzysta z bloga na livejournal. Wkrótce przeniesie go na własną stronę… i wyłączy komentarze. Póki co jest zalewany pytaniami o Wichry. Jest trochę nie w sosie, ale odpowiada – myślę, że ukażą się w tym roku. Spoiler – nie ukazały się. W lipcu 2017 Martin zapowiada nową książkę. Ogień i krew. Tekst to w dużej mierze materiał, który pisarz stworzył 5-6 lat wcześniej pracując nad historią Tańca Smoków oraz materiałem do Świata Lodu i Ognia. Pierwszy tom zostaje zapowiedziany, ma wyprzedzić Wichry i ukazać się pod koniec 2018. Krótko po nim mają wyjść Wichry. Martin dotrzymuje tylko jednego z tych dwóch terminów. Rok 2019 mija bez Wichrów zimy, za to z ogromną uwagą poświęconą spin-offom Gry o tron. No i Martin udziela się w pracach nad grą Elden Ring firmy From Software. Na chwilę obecną – a mamy 19 stycznia 2020, autor nie zabrał jeszcze głosu w kwestii Wichrów. Nie słychać też nic o ponownym zaangażowaniu tłumaczy.

W ten nieco okrężny sposób chciałem zakomunikować, że mam coraz większe wątpliwości co do wydania Wichrów w tym roku. Może nie doszliśmy jeszcze do sytuacji, w której oczekiwanie na książkę Martina będzie można opisać tak jak Długą Noc, w trakcie której ludzie rodzili się, dojrzewali i umierali, nie czując ciepłych promyków słońca… ale wyraźnie zmierzamy w tym kierunku. Technicznie rzecz biorąc, kolega Bluetiger spędził pół życia czekając na Wichry. W moim wypadku ułamek jest mniejszy, ale też istotny. Może jeszcze nie pora porzucić wszelką nadzieję, ale na pewno warto zweryfikować oczekiwania i zdywersyfikować zainteresowania. Fantastyka nie ogranicza się do Martina, i nie tylko jego twórczości można poświęcić cykl Szalonych Teorii. Nie dziwcie się więc, jeśli od czasu do czasu przeczytacie tutaj radosne spekulacje na temat filmów Kubricka czy omówienia prozy Lovecrafta. Kurczowo trzymając się wyłącznie prozy GRRM-a, dalibyśmy po prostu zrobić się w trąbę. Trąbę, która – nawiasem mówiąc – zdobi okładkę tej jeszcze niewydanej książki.

PS Oczywiście wiem, że na okładce Wichrów ma być róg, a nie trąba. Ale trąba pasuje do tezy 😉
PPS Znając moje szczęście do przewidywania przyszłości, jest szansa, że Martin jeszcze dziś poda datę wydania książki.

0

0