Historia Lodu i Ognia: Inwazja Andalów (część 4 – Dorne, Zachód i Reach)

W poprzednim odcinku Historii Lodu i Ognia podsumowaliśmy działania wojenne na Północy i w Krainach Burzy. Andalowie po raz pierwszy napotkali opór, jakiego nie byli w stanie przełamać. Musieli zrezygnować z planu podboju jednej krainy i przysiąc wierność królowi drugiej. Nie znaczy to jednak, że wojny dobiegły końca. Westeros miało być świadkiem jeszcze jednej, ostatniej już, i mniej spektakularnej fali andalskiej migracji.

Dorne

Dorne z punktu widzenia Andalów nie było szczególnie łakomym kąskiem. Krainę zamieszkiwali twardzi ludzie, a ziemi nadającej się do uprawy roli było tu jeszcze mniej niż na mroźnej Północy. Nic więc dziwnego, że migracja Andalów na dalekie południe Westeros była cokolwiek rachityczna, rozłożona w czasie i ograniczona do przedstawicieli kilku rodów. Paradoksalnie jednak mała skala migracji przysłużyła się Andalom. Dornijczycy nigdy nie czuli się na tyle zagrożeni, by zjednoczyć się przeciw przybyszom. Lądowanie pojedynczych okrętów z Essos było lokalnym problemem poszczególnych drobnych królów.

W niektórych wypadkach Andalowie byli zresztą zupełnie ignorowani, bo za cel migracji obrali sobie tereny niezamieszkałe (często ubogie w wodę). Tak uczynili Ullerowie, Qorgyle’owie i Vaithowie, którzy nie zdobywali cudzych siedzib, ale budowali nowe. Inne rody, jak Allyrionowie, Jordayne’owie i Santagerowie rywalizowały z Pierwszymi Ludźmi, ustanawiając swoje królestwa. Setki lat później dwa pierwsze spośród tych rodów miały zaliczać się do największych potęg Dorne.

Był jeszcze jeden, siódmy andalski ród, który w historii Dorne miał odegrać kolosalną rolę – Martellowie. Morgan Martell zdobył spory fragment wschodniego wybrzeża, ale jego potomkowie aż do momentu przybycia Rhoynarów unikali rywalizacji o zwierzchność nad całym Dorne.

Morgan Martell, andalski poszukiwacz przygód, wylądował ze swymi kuzynami na ziemiach należących do słabych rodów Wade’ów i Shellów, pokonał ich w bitwie, zagarnął wioski, spalił zamki i podporządkował sobie obszar kamienistego wybrzeża, długi na sto pięćdziesiąt mil i szeroki na trzydzieści.
—Świat Lodu i Ognia—

Mimo ograniczonej skali migracji, Andalowie w istotny sposób wpłynęli na kulturę półwyspu. Przez liczne stulecia przybysze płodzili dzieci i mieszali swoją krew z krwią Pierwszych Ludzi, a później także z krwią Rhoynarów. We współczesnym Dorne często mówi się o trzech „typach” Dornijczyków. Są więc Dornijczycy kamienni – o jasnej cerze, mieszkający w pobliżu granicy z Reach i Krainami Burzy. Są Dornijczycy piaskowi, charakteryzujący się brązową cerą, zamieszkujący pustynne i półpustynne rejony w centrum Dorne. Są wreszcie Dornijczycy morscy (albo „słoni”, jak mówi się o nich w anglojęzycznym oryginale), o cerze oliwkowej, mieszkający na wybrzeżu. Wbrew pozorom w żyłach wszystkich tych grup płynie krew Pierwszych Ludzi, Andalów i Rhoynarów. Owszem, w różnych proporcjach, czasem z domieszką krwi jeszcze innych nacji, ale wszyscy oni są potomkami Andalów. Paradoksalnie najciemniejszą skórę mają współcześni Ullerowie i Qorgyle’owie – a więc w prostej linii spadkobiercy pierwszych Andalów, którzy trafili do Dorne. Warto wszakże odnotować, że andalskie obyczaje najmocniej zakorzeniły się wśród Dornijczyków kamiennych. Niektórzy z nich nie uznają rhoynarskich zasad kognatycznego dziedziczenia, i tak jak Andalowie preferują potomków męskich.

Krainy Zachodu

Kiedy Andalowie przybyli do Krain Zachodu? To jedno z pytań, na które niestety nie ma jasnej odpowiedzi. Możemy tylko spekulować. W poprzednim odcinku ustaliliśmy, że od rozpoczęcia podboju Doliny, do zakończenia walk w Krainach Burzy, minęło co najmniej 180 lat. Inwazja na Zachód nastąpić miała znacznie później. Jeśli Andalowie, którzy wdarli się na ziemie Lannisterów rzeczywiście pochodzili z Essos (a nie byli wojownikami urodzonymi już w Westeros), to mamy do czynienia z osobną falą migracji. Ale bez względu na to skąd pochodzili najeźdźcy, pewne jest jedno. Musieli pojawić się przynajmniej sto lat po zdobyciu Dorzecza.

Andalowie późno dotarli do Krain Zachodu, na długo po tym, jak zdobyli Dolinę i obalili królestwa Pierwszych Ludzi w Dorzeczu.
—Świat Lodu i Ognia—

Zaatakowali od strony lądu – na zachodnie wybrzeże Westeros nie mogli dotrzeć ze względu na strzegące południowego-zachodu kontynentu floty z Reach. Tym razem podbój zaczął się równie niefortunnie jak w Krainach Burzy, bo od serii porażek.

Pierwszy andalski wódz, który poprowadził armię między wzgórza, zginął z ręki króla Tybolta Lannistera (zwanego Piorunem). Drugi i trzeci atak zakończyły się podobnie…
—Świat Lodu i Ognia—

Widząc wszakże, iż zwycięstwa militarne nie powstrzymują nawałnicy, kolejni królowie – Tyrion III i Gerold II – zaproponowali Andalom sojusz militarny, w zamian za prawo osiedlenia się w ich domenie. Jak wiemy z historii Doliny i Dorzecza, sojusze takie mogły się skończyć bardzo niefortunnie, ale sytuacja Lannisterów była bardziej podobna do tej, w jakiej byli Durrandonowie. Tyrion III nie kontrolował wprawdzie całego Zachodu, ale był znacznie silniejszy i bogatszy od swoich sąsiadów. Ponadto, proponując kolejnym andalskim wodzom przymierze, brał w opiekę ich dzieci. Posiadając zakładników mógł mieć pewność, że nie zostanie rozegrany przez przybyszów. Przeciwnie, to Tyrion III i jego syn Gerold II kierowali ostrzem andalskiego miecza, podporządkowując sobie Krainy Zachodu.

A sami Andalowie – tak jak we wszystkich częściach Westeros do których zawitali – mnożyli się na potęgę. Wkrótce każdy ważniejszy ród Zachodu – bez względu na to, czy wywodził się z Westeros czy Essos – był w przeważającej części andalski.

Tak oto Lannisterowie uczynili z wrogów lojalnych przyjaciół, aczkolwiek sami również zawierali związki małżeńskie z Andalami i z biegiem czasu andalska krew zdobyła w ich żyłach przewagę nad krwią Pierwszych Ludzi.
—Świat Lodu i Ognia—

Reach

Okoliczności w jakich Andalowie przybyli do Reach są nieco kuriozalne. Królowie z dynastii Gardenerów władający z Wysogrodu, bacznie śledzili sytuację w pozostałych krainach Westeros. Kiedy po zdobyciu Dorzecza intencje Andalów oraz skala ich inwazji stały się oczywiste, Gardenerowie zaczęli podejmować przedsięwzięcia mające na celu zatrzymanie nawałnicy. Wysiłki te ciągnęły się przez wiele pokoleń. Król Gwayne IV aktywnie poszukiwał Dzieci Lasu i zielonych jasnowidzów. Król Mern II rozbudował sieć fortyfikacji, a swą stolicę otoczył potężnym murem kurtynowym. Jego następca, Mern III… zasłużył na swój przydomek – Szalony.

Mern III (Szalony) obsypał złotem i zaszczytami leśną wiedźmę, zapewniającą, że potrafi przywołać armie umarłych, które zmuszą Andalów do odwrotu.
—Świat Lodu i Ognia—

Równolegle pracowano nad rozbudową floty oraz wzmocnieniem obrony najbardziej narażonego na atak Starego Miasta.

Tyle tylko, że mijały kolejne dekady… a Andalowie nie nadchodzili. W Dorzeczu przybysze rozbili swe ziemie na dziesiątki małych państewek, niezdolnych do dalszej ekspansji, z kolei w Krainach Burzy i na Zachodzie Andalowie przysięgli wierność Durrandonom i Lannisterom. Trzech kolejnych królów Reach, zniecierpliwionych tym ciągnącym się już przez stulecia przygotowaniem do wojny, postanowiło przyjąć nową strategię. Sami zaprosili Andalów z pozostałych krain.

Proces osiedlania przybyszy na swoich ziemiach rozpoczął Garth IX, który zbudował w Wysogrodzie pierwszy sept i uczynił septona swoim doradcą. Król Merle I kontynuował dzieło ojca i samemu przyjął Wiarę w Siedmiu. Z kolei Gwayne V został w andalskim rytuale pasowany na rycerza. Przez cały ten czas trwało sprowadzanie na służbę andalskich rzemieślników, murarzy, a w końcu rycerzy.

Jednym z tych, których spotkał podobny zaszczyt, był andalski rycerz zwany ser Alesterem Tyrellem, który władał mieczem tak biegle, że za panowania Gwayne’a V został obrońcą i zaprzysiężoną tarczą króla.
—Świat Lodu i Ognia—

W końcu zaś przyszła kolej na nadania ziemskie. Gardenerowie zachęcali swych chorążych do zawierania małżeństw z córkami andalskich wodzów, uczynili też wielu spośród andalskich rycerzy lordami. Wobec migracji bardzo entuzjastyczni byli Hightowerowie. Niewykluczone, że z powodów niezbyt chwalebnych.

„Wojny szkodzą handlowi” – rzekł lord Dorian Hightower, gdy odesłał żonę, z którą przeżył dwadzieścia lat i która była matką jego dzieci, by poślubić andalską księżniczkę.
—Świat Lodu i Ognia—

Wobec takiego entuzjazmu lorda Doriana trudno się dziwić, że to właśnie Stare Miasto stało się wkrótce głównym ośrodkiem Wiary w Westeros.

Nie znaczy to oczywiście, że do wojen z Andalami nie doszło. W granicach Reach pojawili się w końcu wodzowie, którzy widzieli się w roli zdobywców, nie wasali. Co więcej, niektórzy z nowych lordów wypowiedzieli posłuszeństwo Gardenerom. Ale równie wielu dotrzymało przysięgi, a z Essos nie nadciągały już setki drakkarów. Próba obalenia zwierzchności Wysogrodu została zatrzymana, natomiast Andalowie stali się częścią Reach – rosnącą i coraz ważniejszą.

Osiedlenie się Andalów w Reach zakończyło wielką migrację z Essos. Andalowie mieli jeszcze wyruszyć do walki o Żelazne Wyspy. Miało to jednak miejsce dużo później, a atakujący od wielu pokoleń nie pamiętali już Essos.

Ale o inwazji na Żelazne Wyspy oraz o konsekwencjach całej migracji porozmawiamy w następnym (ostatnim już) odcinku naszego cyklu.

0

0