The Sons of the Dragon (recenzja)

10. października światło dzienne ujrzał najnowszy, umiejscowiony w Westeros, tekst George’a R.R. Martina. Niestety, nie był to ten tekst, na który liczyliśmy. Na premierę „Wichrów zimy” poczekamy do przyszłego roku. Nie powinno to być jednak szczególnym problemem. W końcu czekanie „do przyszłego roku” ćwiczymy już od czterech lat.

Ale by wynagrodzić nam wszelkie zgryzoty, George R.R. Martin zaserwował nam w międzyczasie krótką nowelkę zatytułowaną „Synowie Smoka” (w oryginale, z którym miałem możliwość się zapoznać – „The Sons of the Dragon”). Nowelka weszła w skład zredagowanej przez Gardnera Dozoisa antologii „Księga Mieczy”. I zapewne „Księga Mieczy” – tak jak poprzednie antologie z tekstami Martina: „Niebezpieczne kobiety” oraz „Łotrzyki” – zostanie niebawem wydana na rynku polskim. Pomyślałem jednak, że warto, bym już teraz podzielił się z Wami moimi wrażeniami po lekturze anglojęzycznego oryginału. I powiedział, czy warto z wypiekami na twarzy czekać na polską edycję książki. Zastrzegam przy tym, że moja opinia dotyczy wyłącznie nowelki GRRM-a, pozostałych opowiadań wchodzących w skład „Księgi Mieczy” jeszcze nie czytałem.

Zacznijmy jednak od sprawy podstawowej. Jak się już pewnie domyślacie, w „Synach Smoka” (nadal mam nadzieję, że polski wydawca zdecyduje się na nazwę „Smoczesyny”) nie zobaczymy ani Jona, ani Daenerys, ani nawet Gorącej Bułki. Nowelka opowiada o synach Aegona Zdobywcy – Aenysie i Maegorze, odpowiednio drugim i trzecim królu z dynastii Targaryenów. Przyrodni bracia, a zarazem kuzyni (valyriańskie zloty rodzinne muszą być dość skomplikowane) byli postaciami o diametralnie różnych charakterach. Starszy z braci, Aenys, przypominał swoją matkę Rhaenys. Był wytworny, przystojny, ale i niezdecydowany. Z kolei syn Visenyi, Maegor, nazywany później Okrutnym, starał się wcielać w życie anonimowe motto, mówiące iż „jeśli czegoś nie wolno, ale bardzo się chce, to można”. A że Maegorowi bardzo się chciało wielokrotnie, toteż żenił się sześć razy, nie tracąc czasu na rozwody. Reakcji Wiary można się było spodziewać, a sytuacji wcale nie poprawił sam król Aenys, który owszem, uznał, że Maegor nieco przesadza z wielożeństwem (na tym etapie jeszcze bigamią), ale już kazirodztwa to Wiara zabraniać nie powinna, bo to przecież rodzinna tradycja.

Wojna pomiędzy Wiarą a Aenysem, a później Maegorem, to lwia część nowelki. Ale „Smoczy Synowie” opowiadają też o innych, niezwykle ciekawych rzeczach. Poznamy więc historię budowy Czerwonej Twierdzy, rzucimy okiem na dworskie spiski i intrygi, dostaniemy do rozszyfrowania szereg zagadkowych śmierci (włączywszy w to zgony obydwu królów), dowiemy się skąd wziął się ciemny kolor valyriańskiego miecza zwanego Blackfyrem, a na dokładkę rzuci nam Martin bardzo ciekawym stwierdzeniem dotyczącym magii krwi…

Okres rządów Aenysa i Maegora jest niezwykle ciekawy, a poznając historię dwóch królów rzucamy też zupełnie nowe światło na wydarzenia z „Pieśni Lodu i Ognia”. Wydawać by się zatem mogło, że rekomendacja jest nieuchronna. Do tej beczki miodu trzeba jednak dorzucić przynajmniej dwie łyżki dziegciu.

Pierwsza łyżka, która niektórym popsuje cały smak, to kwestia formy nowelki. „Synowie Smoka” to kolejny tekst pseudo-historyczny. Jego autorem (wewnątrz świata „PLiO”) jest arcymaester Gyldayn, ten sam, który spisał wcześniej historię Tańca Smoków w „Księżniczce i królowej” oraz „Księciu Łotrzyku”, i na którego powoływał się maester Yandel w „Świecie Lodu i Ognia”. Możemy więc zapomnieć o przeżywaniu opowieści oczami protagonistów, o zżywaniu się z bohaterami i o pełnym napięcia kartkowaniu tekstu. Martin już po raz trzeci (czwarty, jeśli liczymy „ŚLiO”) odchodzi o beletrystyki i prezentuje nam fragment książki pseudo-historycznej. Nie zrozumcie mnie źle, lektura nadal była przyjemna. Tylko że to trudno mi było oprzeć się wrażeniu, że czytam streszczenie. Na domiar złego streszczenie fantastycznej książki, która nigdy nie powstanie.

Drugi problem jest z jednej strony mniej dolegliwy, ale z drugiej bardziej niepokojący. To ogromna – jak na tak krótki tekst – liczba błędów merytorycznych. Tajemnicą poliszynela jest, że lwia część „Synów Smoka” została wycięta z pierwotnej wersji „Świata Lodu i Ognia”. I nie ma w tym nic złego. „ŚLiO” nie był z gumy, a opowieść o Aenysie i Maegorze broni się także jako samodzielny tekst. Gorzej, że był to tekst, na który najwyraźniej Martin (ani nikt inny) nawet przed publikacją nie spojrzał. Pojawiają się więc w nowelce błędy w datach, tytułach i imionach. Kilka dni temu Elio Garcia, współautor „Świata Lodu i Ognia”, wyjaśnił rozbieżności pomiędzy książkami omyłkowym wysłaniem do wydawnictwa wczesnej wersji nowelki. Bez względu na to, czy mieliśmy do czynienia z pomyłką czy z trochę niepoważnym podejściem autora, prawie pewne jest to, że niebawem pojawi się drugie, poprawione wydanie książki.

Czy w związku z tym warto czekać na polską edycję „Księgi Mieczy”? Na pewno nie zawiodą się ci, którym przypadły do gustu dotychczasowe pseudo-historyczne teksty Martina. Jeśli ktoś ma na półce „Niebezpieczne kobiety” i „Łotrzyków”, a wchodzące w skład tych antologii nowele „Księżniczka i królowa” oraz „Książę Łotrzyk” przeczytał z zainteresowaniem, to odpowiedź będzie pozytywna. „Synowie Smoka” to tekst co najmniej równie dobry, a może nawet lepszy od wspomnianych nowelek. Również osoby zafascynowane drugim dnem powieści Martina, intrygami, tajemnicami i magią, znajdą w historii Aenysa i Maegora coś dla siebie. Gorzej, jeśli ktoś czyta Martina dla sposobu w jak pisarz kreśli wizerunki postaci i jak bystrze prowadzi dialogi. Bo tych dwóch rzeczy w „Synach Smoka” nie znajdziemy. Dlatego też mojej oceny nie mogę skierować do ostatniej grupy odbiorców. Wydaje mi się, że może ich spotkać zawód.

To powiedziawszy – mnie lektura dostarczyła sporo frajdy.

Dzięki wydaniu „Synów Smoka” uzupełniliśmy nasz obraz wojny pomiędzy Aenysem i Maegorem a Wiarą. I właśnie temu tematowi poświęcony będzie następny odcinek „Historii Lodu i Ognia”. Zapraszam Was do odwiedzenia strony w najbliższy czwartek!

(A już dziś wieczorem na stronie znajdzie się podsumowanie września w naszym serwisie. Najlepszy sposób na nadrobienie zaległości w czytaniu FSGK.pl)

0

0