Oscary 2018 – prognoza

Bez zbędnych ceregieli – w poniedziałek ogłoszono nominacje do Złotych Globów, a to tradycyjny znak, że oscarowy sezon można już zaczynać. Bawiąc się w prognozowanie komu w przyszłym roku przypadną najsłynniejsze na świecie złote statuetki, trzeba jednak pamiętać o kilku istotny różnicach i relacjach zachodzących pomiędzy tymi dwiema nagrodami filmowymi.

Złote Globy – przyznawane od 1944 przez Hollywoodzkie Stowarzyszenie Prasy Zagranicznej – są uznawane za drugą najważniejszą nagrodę filmową na świecie – po Oscarach właśnie. Ze względu na specyfikę kategorii oraz ich szeroki zakres obejmujący również produkcje telewizyjne, w przypadku Globów zawsze należy pamiętać o nieco archaicznej strukturze przyznawanych laurów. Filmy podzielone są na dwie główne gałęzie – Dramaty oraz Komedie i/lub Musicale. Ten podział kiepsko wytrzymuje próbę czasu, ponieważ wiele współczesnych produkcji łączy w sobie oba gatunki. Poza tym dystrybutorzy i producenci kombinują jak koń pod górę, aby ich film załapał się do jakiejkolwiek kategorii – stąd możemy obserwować takie kwiatki, jak tegoroczny thriller „Get Out!” nominowany jako… komedia.

Po drugie, gust krytyków przyznających Złotego Globa często-gęsto pokrywa się z późniejszymi nominacjami przyznawanymi przez Akademię, aczkolwiek równie utartą zasadą jest to, że jeśli film lub aktor wygrywa w Globa w jakiejś kategorii – zmniejszają się jego szanse na Oscara. Tak było np. w zeszłym roku, kiedy w męskim drugim planie Stowarzyszenie doceniło świetny powrót Sylwestera Stallone’a do roli Rocky’ego Balboa w „Creedzie”, a Akademia postanowiła wyróżnić nieco chimeryczny występ Marka Rylance’a w „Moście szpiegów”. Tak więc Globy i ich nominacje należy traktować jako wyraźny sygnał, w którą stronę należy zwrócić uwagę opinii publicznej w kontekście wyścigu po Oscara, jednak nie ma większego sensu prognozować na ich podstawie głównych faworytów.

Tym bardziej, że tradycyjnie – jak co roku – większości nominowanych filmów nawet jeszcze nie widzieliśmy. Sezon na „oscarowe produkcje” trwa co prawda cały rok, ale znaczna część najciekawszych premier planowana jest na okres świąteczny w Stanach Zjednoczonych, a w Polsce skutkuje to przedłużeniem czasu oczekiwania nawet do marca przyszłego roku. Stąd też trudno będzie mi pokusić się o jakieś jednoznaczne faworyzowanie któregoś z pretendentów, chyba że pod uwagę wezmę moje własne zdanie i oczekiwania.

Niemniej zapraszam na przegląd tego, czym Hollywood zamierza nas jeszcze uraczyć w najbliższych miesiącach, a także do dyskusji nad kandydatami i wynikami – to już standardowo w komentarzach.

Twórcy, Filmy, Scenariusze

Na obecnym etapie rywalizacji, wyraźne jest znaczące uznanie krytyki dla dwóch tytułów. I przyznam szczerze, że gdyby nie one, byłbym w stanie bronić tezy o kryzysie jątrzącym amerykański biznes filmowy. Wcale nie mam tu na myśli obecnie płonącego ognia oskarżeń na tle seksualnym. W Hollywood kiepsko działo się pod względem artystycznym właściwie od początku XXI wieku. Całkiem orzeźwiające były jednak ostatnie dwa lata, gdzie doczekaliśmy się – oprócz sztandarowych nominacji dla filmów szytych pod oscarowy krój – widocznego powrotu do klasycznej zabawy formą, której co raz częściej towarzyszy atrakcyjny przekaz.

Jako się rzekło, w tym roku mamy również szansę na klasyka z wysypem statuetek. A to dlatego, że przemówił nie kto inny, jak Steven Spielberg.

The Post

Szesć nominacji do Złotego Globa: Film, Reżyseria, Muzyka, Scenariusz, Aktor pierwszoplanowy, Aktorka pierwszoplanowa.

Nie sposób nie zauważyć, że „The Post” jest nominowany w tzw. Pięciu Kategoriach Głównych (szóstą nominację dostał za Muzykę), które – w kontekście Oscarów – stanowią „Święty Graal” w filmografii. Do tej pory tylko trzy tytuły zdołały zdobyć pięć statuetek w tych kategoriach na jednej gali♠. Film powraca do czasów świetności dziennikarstwa prasowego, portretowanych już w słynnych „Wszystkich ludziach prezydenta” z Robertem Redfordem i Dustinem Hoffmanem z 1976 roku. Film stanowi też interesujące wydłużenie trendu, który – zdaje się – zapoczątkował „Spotlight”, słusznie nagrodzony film z zeszłorocznej gali. „The Post” to także wielkie kreacje aktorskie (przynajmniej w założeniu): Tom Hanks zawsze się u Spielberga sprawdzał, a Meryl Streep rekomendować nie potrzeba. Fabuła opowie nam o śledztwie prowadzonym w redakcji Washington Post, dotyczącym nadużyć w sprawie wojny w Wietnamie. Przyznaję, że ostrze sobie zęby na ten film, którego premiera w Polsce zapowiedziana jest na końcówkę stycznia. Rodzimy tytuł to „Czwarta władza”.

Najwięcej nominacji zebrał jednak inny film. „Kształt wody” Guillermo Del Toro nominowano w siedmiu kategoriach: Film (Dramat), Reżyseria, Scenariusz, Muzyka, Aktorka pierwszoplanowa, Aktor i Aktorka drugoplanowi.

Film jest powrotem Del Toro do poetyki dark fantasy, przez krytyków uznawany już za najlepszy film reżysera od czasu „Labiryntu fauna”. O ile daleki jestem zawierzeniu swoich oczekiwań opinii krytyków, o tyle dostrzegam równie oczywisty potencjał tego filmu. To może być artystyczny tryumf, lub formalistyczny kaszalot. Na razie większość opinii raczej entuzjastyczna. W obsadzie Michael Shannon, Sally Hawkings, Octavia Spencer, Richard Jenkins – czyli idealna okazja, aby docenić kogoś z teoretycznej „drugiej ligi” aktorskiej. Polska premiera najszybciej, bo 19. stycznia 2018.

Na największego konkurenta dwóch powyższych wyrastają „Trzy billboardy za Ebbing, Missouri”, tytuł zadziwiająco dosłownie przetłumaczony w wykonaniu przedstawicieli polskiej szkoły tłumaczeń filmowych™.

Film utalentowanego Martina McDonagha to obyczajowa komedia kryminalna ze znakomicie nadającą się do gatunku obsadą. Frances McDormand znają wszyscy fani oryginalnego „Fargo”, towarzyszą jej Woody Harrelson oraz Sam Rockwell. Missouri to uroczy kawałek świata, którego klimat i atmosferę reżyser będzie potrafił ukazać świadomie i z wyczuciem – wykazał się nimi w niezwykle urokliwym „In Burgess”.
Film zebrał sześć nominacji: Film (Dramat), Reżyseria, Muzyka, Scenariusz, Aktorka pierwszoplanowa, Aktor drugoplanowy. W polskich kinach dopiero 2 lutego 2018.

Wśród pozostałych nominowanych warto wymienić ważniejszych graczy: „Dunkierkę”, „Wszystkie pieniądze świata”, „Tamte dni, tamte noce”. Dotychczas w kraju mogliśmy oglądać ten pierwszy – wojenną opowieść spod ręki Nolana, którą razem z SithFrogiem recenzowaliśmy już na naszych łamach. Ogólnie rzecz ujmując – podobało się nam, lecz nie byliśmy zachwyceni.

„Wszystkie pieniądze świata” to ten film Ridleya Scotta, któremu seksafera w Hollywood może pomóc. Jeszcze praktycznie nikt go nie widział, a i tak wszyscy wiedzą, że to film z którego reżyser kazał usunąć Kevina Spacey’a. Z rozpędu dostał więc trzy nominację (dla Ridleya, Christophera Plummera oraz Michelle Williams). Ostatni z wymienionych to raczej daleki strzał – włosko-francusko-amerykańska produkcja romantyczna, która ma szansę stać się ciekawą opcja do kina, lecz bez większych nadziei na laury.

O statuetkę Oscara za reżyserię powalczyć mają twórcy najważniejszych filmów roku. Z dotychczasowych spekulacji, potwierdzonych zresztą listą nominacji do Złotych Globów wynika, że największe szanse mają Nolan, Spielberg oraz Del Toro. Zapominać nie powinniśmy o Ridley’u Scottcie i Martinie McDonagh, chociaż w ich przypadku bardziej prawdopodobna wydaje się sama nominacja. Wśród scenarzystów ponownie – największe szanse mają autorzy „Kształtu wody”, „Czwartej władzy” oraz „Trzech billboardów…”. Szanse na Globa dostał też uznany scenarzysta serialowy Aaron Sorkin, którego kryminał z Jessicą Chastain i Kevinem Costnerem – „Gra o wszystko” będzie mieć światową premierę piątego stycznia.

Kończąc prezentacje w tych kategoriach nie wypada nie wspomnieć o filmach, które spokojnie mogą liczyć na nominację do Oscara, a w niektórych przypadkach nawet i zwycięstwo, chociaż prawdopodobnie ich szanse wzrastają w kategoriach aktorskich, lub pobocznych. Ja ze swojej strony bardzo czekam na „Czas mroku„, w którym zobaczymy Gary’ego Oldmana jako Winstona Churchila w okresie drugiej wojny światowej. Jeden taki film już powstał w tym roku, ze znakomitą rolą Briana Coxa. W produkcji Joe’go Wrighta kreacja Oldmana podobno „przekracza wszelkie granice”, wystarczy zresztą zapoznać się ze zwiastunami. Co zastanawiające, film został chłodno oceniony na przedpremierowych pokazach. Nominacja do Złotego Globu dla Oldmana została jednak ogłoszona i jest on jednym z faworytów w tej kategorii. W Polsce zawita z ostatnim weekendem stycznia.

Wśród potencjalnych czarnych koni wyścigu po Oscary, wymienia się znane naszym czytelnikom „Get Out!” – znakomity thriller debiutanta, Jordana Peela. Na trochę więcej liczono w przypadku „The Disaster Artist” – filmu o kultowym twórcy kultowo-beznadziejnych filmów. Być może ten przesyt kultowości nie przypadł do gustu jurorom Złotych Globów, choć film i tak otrzymał dwie nominacje: Najlepszy Film (Komedia) oraz Aktor pierwszoplanowy. I to właśnie do aktorów teraz płynnie przejdziemy w naszym podsumowaniu:

Kategorie aktorskie

Tutaj zapowiada się wielka wojna, którą – idąc tropem prawdopodobieństwa – powinien wygrać Daniel Day-Lewis. Ale nie dlatego, że już wiadomo, że swoją kreacją tak znacząco odstaje od konkurencji (chociaż i to jest możliwe). Day-Lewis po prostu zagrał wreszcie w jakimś filmie; ostatnio widzieliśmy go odbierającego Oscara za wybitną rolę Abrahama Lincolna w 2014 roku. Dodajmy do tego, że „Nic widmo” – film za który Lewis jest nominowany do Globa w tym roku, a zapewne będzie również do Oscara – ponoć przejmujący, dramatyczny portret Londynu lat ’50., ma być ostatnia kreacją w jego karierze. Trudno nie spodziewać się po Akademii woli wystawienia pomnika dla żyjącej legendy kina, a przyznanie mu czwartego Oscara byłoby nobilitacją najwyższej rangi.
Z drugiej strony – takie przewidywania nie raz już kończyły się na niczym, więc należy traktować je jako czyste spekulacje. Ja osobiście, znając możliwości i ogrom pracy wkładany przez Day-Lewisa w każdą rolę, nie będę miał mu za złe, jeśli pokona np. Toma Hanksa z „Czwartej władzy”.

Wydaje się, że również wspomnianemu Garemu Oldmanowi Oscar należy się jak psu buda. I to od dawna. „Czas mroku” należy więc rozważać i w tej kategorii. Poza nimi można jeszcze wymienić Daniela Kaluuya („Get Out!”), a także Hugh Jackmana, który jakiś czas już dobija się do poziomu statuetki. Tym razem w „Królu rozrywki” walczy o Globy w kategoriach Komedii/Musicalu. Ciekawe, na ile uda się w kontekście tego filmu pociągnąć zeszłoroczne zainteresowanie gatunkiem wymierającym, jakim są musicale. No i jest jeszcze James Franco, we wspomnianej wcześniej roli Tommy’ego Wisseau, czyli najgorszego reżysera w historii. Bardzo podobną rolą statuetkę Oscara zdobył swego czasu Marin Landau (za „Ed Wood” Tima Burtona).

W żeńskich kategoriach od zawsze charakteryzowała mnie bierność obserwacji – nie potrafię jasno określić, która z Pań prezentuje wyższy, lub niższy poziom. Oczywiście jestem w stanie docenić znakomite kreacje w wykonaniu Meryl Streep, czy choćby Amy Adams, lecz zasadniczo – niespecjalnie czuje się na siłach w prognozowaniu damskich kategorii, gdyż nie uważam się za specjalistę w ocenie gry aktorskiej kobiet.

I w tym roku może mi się to odbić czkawką, bo szeroko chwalona, wręcz fejmowana i proponowana do Oscarów jest „Wonder Woman„. Środowisko branżowe stara się za wszelką cenę zaprzeczyć wszelkim oskarżeniom o mizoginizm, patriarchat i model seksualnego terroru, więc wysyp nominacji Oscarowych dla filmu z Gal Gadot jest jak najbardziej prawdopodobny. Biorąc pod uwagę kategorie techniczne może się tego uzbierać – na moje oko koło dziesięciu.

Wśród Pań za faworytkę uchodzi wspomniana Meryl Streep i to wcale nie dlatego, że byłaby to jej siedmiotysięczna♣ nominacja. Tym razem pod okiem Spielberga w „Czwartej Władzy” możemy spodziewać się czegoś ekstra – być może na miarę „August Osage Country„, gdzie zagrała genialną rolę i przegrała zupełnie niezasłużenie z Cate Blanchet.
Liczyć się będą z pewnością wspomniane Michelle Williams oraz Frances McDormand. Warto wspomnieć też o nominacji do Globu w drugim planie dla Margot Robbie – za rolę w sportowym dramacie „I, Tonya„.
Interesująca wydaje się też zeszłoroczna laureatka Emma Stone, której ekranowy duet ze Stevem Carrelem w „Wojnie płci” był początkowo chwalony (oboje otrzymali nominację do Złotego Globa), lecz z czasem entuzjastyczne opinie co do samego filmu ustąpiły miejsca krytycznym.

Niestety, największą bolączką obecnych rozważań na temat możliwych faworytów Oscarowych jest to, że poruszamy się po nieznanej ziemi. Tak naprawdę dopiero pod koniec stycznia – kiedy poznany też tytuły i nazwiska nominowanych – będziemy mieli większy wgląd w ofertę, którą w tym roku proponuje nam Hollywood.

Z redakcyjną satysfakcją stwierdzam, że wciąż murowanym faworytem, przynajmniej do nominacji oscarowej, pozostaje chwalony przeze mnie „Twój Vincent”. To polska koprodukcja oparta na dziełach Van Gogha, która wygląda oszałamiająco. Obraz dostał nominację do Złotego Globu w kategorii Animacji – jego największym rywalem jest hit okresu świątecznego od Pixara, czyli „Coco„. Zapowiada się walka do ostatniej chwili, „Coco” jak na razie zbiera najwyższe oceny, ale – nikt nie mówił, że będzie łatwo. Poza tym, pokonanie wielkiego Disneya byłoby nieprawdopodobnym, epokowym wręcz sukcesem polskiej animacji.

W pozostałych kategoriach – na razie mamy niewiele informacji, ale to co wiemy, pozwala optymistycznie patrzeć w przyszłość. Czekają nas bardzo ciekawe premiery, wśród których każdy znajdzie coś dla siebie. Będzie politycznie i z dreszczykiem, będzie też obyczajowo i klimatycznie. Może nawet będzie wielki triumf dziennikarstwa, już drugi w ostatnich latach. Amerykańska branża filmowa w obliczu kryzysu chwyta się sprawdzonych i bezpiecznych środków. Kręci filmy społeczne, kronikarskie, ale nie zapomina o wyzwaniach artystycznych.

Innymi słowy – nie jest źle. A może jest? Zapraszam do komentowania.

♠ – były to: „Ich Noce” w 1935 (niezapomniany Clark Gable); „Lot nad kukułczym gniazdem” w 1975; „Milczenie owiec” w 1991r.

♣ – dokładnie to byłaby dwudziesta pierwsza nominacja w karierze Meryl Streep.

0

0