Analiza: Gra o Tron, sezon 6, odcinek 10

Szósty sezon Gry o Tron za nami. I cóż to był za sezon! Według ocen użytkowników IMDB, w sezonie tym znalazły się jednocześnie najgorszy i najlepszy odcinek w historii serialu. Ja nie jestem wprawdzie w moich ocenach aż tak skrajny, ale jedno muszę przyznać – był to sezon pod wieloma względami wyjątkowy. A najbardziej wyjątkowe było jego, stojące pod znakiem odkrytych tajemnic, zakończenie.

W finale sezonu potwierdzenie znalazły dwie spośród Szalonych Teorii. Dowiedzieliśmy się zatem kim są prawdziwi rodzice Jona Snow. Ponadto potwierdziliśmy przypuszczenia dotyczące pewnych mięsnych pasztetów.

Niestety osoby przywiązujące się do niektórych niszowych teorii musiało też spotkać rozczarowanie. Piszę to jako człowiek, który całkowicie Was rozumie i podziela Wasz ból. Ale wymowa serialu jest jednoznaczna. Mace Tyrell nie jest Księciem Którego Obiecano. To książę, na którego nie zasłużyliśmy.

Nim przystąpię do mojej zwyczajowej, ironiczno-marudnej analizy odcinka, chciałbym zaprosić Was do wysłuchania podcastu, w którym miałem przyjemność uczestniczyć. Na zaproszenie koleżanek i kolegów z westeros.pl wziąłem w środę udział w nagraniu audycji poświęconej właśnie finałowi szóstego sezonu Gry o Tron. Myślę, że wywiązała się z tego ciekawa dyskusja i że warto poświęcić chwilkę, by podcastu wysłuchać.

Nagranie zaczyna się od 3:48.

Skończyliście? No to zaczynamy.

Królewska Przystań

Od wczesnego poranka wszyscy w stolicy Siedmiu Królestw chodzą jak na szpilkach. To pewnie dlatego, że ktoś cały czas przygrywa na pianinie. Też by mnie to drażniło. Poza tym w Sepcie Baelora trwają przygotowania do dwóch procesów – Lorasa Tyrella i Cersei. Do tego pierwszego nie dochodzi, albowiem Loras sam wyznaje swoje winy, zdradzając zresztą pamięć o swoim ukochanym Renlym. Ale nie czepiajmy się tego detalu, serialowy Loras to przecież postać zupełnie inna od Lorasa książkowego.

W ramach kary skóra Rycerza Kwiatów zostaje dotkliwie pocięta. Loras jak najtwardszy emo wytrzymuje tę bolesną torturę i wpada w objęcia siostry. Na szczęście to już dla niego koniec cierpień…

Ale czy na pewno?

Król Justin Bieber, zebrawszy w sobie całą odwagę chce opuścić Czerwoną Twierdzę, ale na drodze staje mu – tym razem łagodny jak baranek – Gregor Clegane. W tym samym czasie Wielki Maester Pycelle daje wyraz swoim kiepskim manierom, nie regulując należności u prostytutki. Chwilę potem zaczepia go dziecko, które – jak się zaraz dowiemy – rzekomo przekazuje mu wiadomość od króla. Wielki Maester podąża za chłopcem. Ale nie on jeden.

Oto Lancel Lannister udający się po królową Cersei dostrzega zbiegające ze schodów septu dziecko.

„Wygląda na sześć lat” – zauważa Lancel – „Będziemy potrzebowali posiłków.”

I rzeczywiście dwa wróble cofają się do septu, by przyprowadzić większą siłę, a Lancel zaczyna śledzić małą sierotkę. Dlaczego? Czy chodzenie po ulicach miasta za obcymi dziećmi to dla niego norma? To nie zostało wyjaśnione. Ale jedno jest pewne. Chłopiec prowadzi Lancela do tunelów pod Septem Baelora. Tam czeka już na niego sztylet. I wyścig z czasem. Na końcu tunelu, tuż pod septem, znajduje się pokaźny składzik dzikiego ognia, pozostawiony jeszcze przez Aerysa II, który fantazjował o byciu westeroskim Neronem. W książkach co prawda akurat ten konkretny składzik został zabezpieczony, choć sama informacja o takiej tykającej bombie o mało co nie doprowadziła poprzedniego septona do zawału. Czy i w serialu skład uda się unieszkodliwić. Czy Lancel zdoła bohatersko doczołgać się do świec i zgasić je w porę? Spoiler: nie.

Przed eksplozją zobaczymy jeszcze sprytną Margaery, rozpaczliwie próbującą wydostać swego brata z septu. Zobaczymy też ostatnie chwile Pycelle’a.

W epilogu Tańca ze smokami widzimy Varysa, który przy pomocy swoich małych ptaszków dokonuje egzekucji wpierw Wielkiego Maestera, a potem Kevana Lannistera. Serial poszedł inną drogą, być może ze względu na zbyt przegrzane teleporty, a może przez niechęć, by ktokolwiek stojący po stronie Daenerys brudził sobie ręce (co, zważywszy na to jaką hołotą dowodzi nasza królowa, jest cokolwiek dziwaczne). Tak czy siak, egzekucji Wielkiego Maestera Pycelle’a dokonuje Qyburn. I robi to w sposób w pełni zgodny ze swym charakterem. Nie z nienawiści, czy chorobliwego sadyzmu, ale z konieczności. I ze współczuciem.

Oczywiście Pycelle pewnie i tak zginąłby w sepcie Baelora, ale moim zdaniem nie ma się co krzywić na tę scenę, bo wypadła ona wprost doskonale. Pycelle umiera zasztyletowany przez małe dzieci (nb. Arya by się z takich ran łatwo otrząsnęła). Lancel ginie próbując ratować miasto. A Wielki Wróbel wraz ze swoim kluczem przybocznych wróbelków, Margaery i Loras Tyrellowie, ich ojciec Mace, Namiestnik Króla Kevan Lannister i całkiem spora grupa dworzan ginie w potężnej eksplozji. Dziki ogień niszczy Sept Baelora, a także grupę przylegających do niego budynków.

W Czerwonej Twierdzy, z okien swych komnat eksplozję obserwują król Tommen i królowa-matka. Król z przerażeniem. Cersei z kieliszkiem wina.

Ale że zabicie kilkuset ludzi to nie koniec planów Cersei, po chwili przenosimy się do lochów, w których czeka na nas septa Unella. Cersei rzeczywiście odbywa przed nią swoistą spowiedź. A potem pozostawią ją na pastwę ser Gregora. Wstyd. Wstyd.

Przejęty narzekaniami widzów, iż jest postacią niesamodzielną, król Tommen postanawia w końcu podjąć jakąś niekonsultowaną z nikim decyzję. Skacze z okna.

Znacznie mniej przejęta Cersei wiadomość przyjmuje beznamiętnie, zupełnie jakby już po śmierci Myrcelli pogodziła się z nieuniknionością usłyszanej w dzieciństwie przepowiedni. Ale brak emocji Cersei nie oznacza wewnętrznego spokoju. To raczej szaleńcza determinacja, by odejść z przytupem.

Kiedy Jaime (po krótkiej wyprawie do Bliźniaków) wraca do Królewskiej Przystani, zastaje nie tylko spalony Sept Baelora, ale również Cersei na Żelaznym Tronie. Czy to on przerwie obłęd Szalonej Królowej?

Nawiasem mówiąc objęcie przez któregoś z Lannisterów faktycznych rządów w Westeros nie jest całkowitym wymysłem scenarzystów serialowych. W istocie, po wygaśnięciu dynastii, następcy tronu należałoby szukać wśród rodów, w których płynie krew z żeńskich linii Baratheonów. Dokładnie w ten sam sposób na tronie Królestwa Polski zasiadł swego czasu Ludwik Węgierski – siostrzeniec Kazimierza Wielkiego. Rzecz jednak w tym, że w przypadku rodu Baratheonów o siostrzeńcach musimy zapomnieć. Trzeba się bowiem cofnąć aż 5 pokoleń wstecz. Tam zaś znajdziemy trzy ciekawe koligacje – z rodem Crakehallów, rodem Tullych i… Lannisterami.

Nie zmienia to wszakże faktu, iż po wyrzuceniu Jaimego z Królewskiej Gwardii, wyprzedza on Cersei w sukcesji.

Riverrun

Kiedy Bronn stwierdził, że chwilowo nie jest zainteresowany wycieczką na bok z dwiema paniami, nabrałem przypuszczeń, że to pod niego podszywa się Arya Bez Twarzy. Okazuje się jednak, że Arya wybrała sobie inny obiekt. Nim jednak miało dojść do krwawej zemsty, mieliśmy okazję posłuchać krótkiej rozmowy pomiędzy nieodżałowanym lordem Freyem a Jaimem Lannisterem. Tym dwóm postaciom nigdy nie było dane porozmawiać w książkach, ale jestem przekonany, że książkowy Jaime byłby równie rozdrażniony faktem, iż lord Frey uważa, że są do siebie podobni. Co więcej, nie wątpię, że szarganie pamięci po Blackfishu – rycerzu podziwianym przez młodego Jaimego – mogłoby być punktem zapalnym.

Swoją drogą Walder Frey jest już mocno stetryczały, bo bredzi coś o tysiącletnim zwierzchnictwie Tullych. Panie dziejku, Tully to się wybili dopiero po podboju Westeros przez Aegona. Stąd zresztą pogarda jaką darzą ich Freyowie – ród znacznie starszy i niegdyś bardziej wpływowy.

Gdy Jaime powiedział już Walderowi kilka cierpkich słów, a sala opustoszała, nadeszła pora na nowy odcinek programu „Arya, po prostu gotuj”. W dość onirycznej scenie, lord Walder przekonuje się, że pasztety nie zawsze są po prostu pasztetami, a służebne dziewki dziewkami. Arya zdejmuje swoją nową twarz, przedstawia się z imienia i nazwiska, i dokonuje zemsty.

Szkoda lorda Waldera, bo był przecudownym czarnym charakterem. Ale jeszcze bardziej szkoda pasztetów, bo w książkach były przecież czymś więcej niż tylko dowodem krwiożerczości mściciela. Pasztety symbolizowały szaleńcze zatracenie się w nienawiści, ale również ukrytą lojalność. No i karę wymierzoną przez bogów. Pasztety z Freyów w wykonaniu lorda Manderly’ego sprawiały, że myśleliśmy o wszystkich tych aspektach zemsty. Pasztety z Freyów upieczone przez Aryę, zmuszają nas wyłącznie do zastanowienia się nad tym czy plan dziewczyny był technicznie wykonalny.

Ale mimo wszystko to dobrze, że Arya wróciła.

Dorne

Wszystko co dobre, kiedyś się kończy. Zakończyła się zatem również szczęśliwa seria ośmiu odcinków bez Dorne. Tym razem sytuację ratuje nieco lady Olenna, która jedzie po Żmijowych Bękarcicach jak Peja w dissach na Tede. Żeby jednak nie było nam zbyt miło, to Olenna litościwie oszczędza razów najgłupszej z tego towarzystwa – Ellarii Sand. Wkrótce też pada zdanie ukradzione z ust Dorana Martella. Zdanie, które w swym oryginalnym, książkowym kontekście, mroziło krew w żyłach. Zdanie, wypowiadane przez księcia Dorne dawało nam wgląd w plany, które stworzono długie lata temu.

„Czego pragnie moje serce?” – pyta Olenna.
„Zemsty. Sprawiedliwości.” – odpowiada kobieta, która pomściła swego ukochanego mordując jego najbliższych, niewinnych krewnych.
„Ognia i krwi.” – dodaje podsłuchujący zza drzwi eunuch, który walnie przyczynił się do obalenia dynastii Targaryenów.

Stare Miasto

Sam i Goździk muszą być wyjątkowo niesympatycznymi pasażerami, bo zostali wyrzuceni kawał drogi od swojego przeznaczenia. Ale dzięki temu mieliśmy okazję malowniczą panoramę miasta. Warta co najmniej dwóch głów wilkorów. Szkoda tylko, że Cytadela i Wysoka Wieża Hightowerów zostały najwyraźniej połączone w jedno.

Scenka w samej Cytadeli to mistrzostwo humoru sytuacyjnego, pokazujące świetny zmysł komediowy zarówno aktora wcielającego się w rolę Sama, jak i maestera. Ach, i ogromny plus za astrolabium. Naprawdę bardzo sympatyczna scenka, zwieńczona cudownym widokiem biblioteki.

Północ (i wizja Brana)

„Kiedy mieliśmy uczty, rodzina siedziała przy stole, a ja tam.” – bezczelnie kłamie Jon Snow. Przecież wszyscy wiedzą, że z dala od rodziny usiadł tylko raz, gdy do Winterfell przybył orszak króla Roberta. Wstyd. Wstyd.

Melisandre chce już odpowiedzieć jakimś żartem, kiedy do sali wpada ser Davos z azbestowym jelonkiem.

„Popatrz!” – mówi rzucając jelonka do Melisandre – „No zupełnie popsuty.”

Co więcej, Davos domaga się wyjaśnień dotyczących losu Shireen. Melisandre nie kryje się ze swoją zbrodnią, podnosi wszakże argument wyższej konieczności. To nie przekonuje niewdzięcznego Jona, który skazuje ją na wygnanie. Dziwnym zbiegiem okoliczności w kierunku, z którego nadchodzą Arya oraz Bractwo Bez Chorągwi.

Ale to jeszcze nie koniec naszych przygód w Winterfell. Do zamku przybywa biały kruk, zapowiadający nadejście zimy. „Rodzeństwo” rozmawia przez chwilę o wydarzeniach poprzednich dni, bitwie i „fortelu” Sansy, który polegał na wybiciu większości lojalnych im żołnierzy. Jon się nie gniewa i nazywa ją panią Winterfell. Z kolei Sansa nalega, by Jon przestał bękarcić, bo dla niej jest Starkiem.

Chwilę później nie jest już tak stanowcza. Littlefinger otwiera przed nią swe serce, w którym są już pieniądze, ale ciągle brak władzy i rudej panienki.

„Fajnieś se to wykombinował” – odpowiada Sansa.

A my pozostajemy w stanie emocjonalnego zawieszenia. Z jednej strony Północ potrzebuje Littlefingera. Ale z drugiej – trzymać go blisko siebie to jak kazać Sansie pilnować cytrynowych ciasteczek. Albo prosić Gregora Clegane o opiekę nad matką z dziećmi. Zostaną tylko okruszki. Tak z ciastek, jak z dzieci.

Tymczasem za Murem, pod tym samym czardrzewem, pod którym Jon i Sam składali swoje przysięgi, Benjen żegna się ze swoim bratankiem. Nie może przejść przez Mur, bo chronią go potężne zaklęcia. Oj, to zupełnie tak jak z jaskinią Trójokiej Wrony. Co za zbieg okoliczności. Przypomnijcie mi może w jaki sposób Nocny Król pokonał tamte zaklęcia?

Ale nim Bran Rozpierdzielacz zniszczy dzieło Brana Budowniczego, dana nam będzie jeszcze jedna wizja. Zakończenie sceny z Wieży Radości. Oto młody Eddard Stark wpada do komnety i odnajduje swoją siostrę w połogu. Niby to tylko spotkanie dyskontowej wersji Neda z aktorką, której nigdy wcześniej nie widzieliśmy, ale miało ono ogromny ciężar emocjonalny. Ostatnim tchnieniem Lyanna wyjawia Nedowi imię swego syna (o tym wkrótce) i prosi, by jej brat ocalił dziecko przed gniewem Roberta.

Mocniejszego potwierdzenia teorii R+L=J nie można sobie chyba wyobrazić… A nie, przepraszam, chyba można, bo reżyser, dla całkowitej pewności, uciął tę scenę na twarzy niemowlaka i pokazał nam dorosłego Jona. Tak, aby nie było wątpliwości.

W Winterfell trwa właśnie narada. Yohn Royce nie lubi dzikich. Jakiś bezimienny człowiek sugeruje powrót do domu. Ale sytuację ratuje jak zwykle Lyanna Mormont. Tylko ona pamięta, że Północ pamięta. Po chwili jej słowa podchwytuje szczupły Wyman Manderly, który zdradza przy okazji prawdziwą tożsamość Jona.

„To Geralt z Rivii” – mówi – „Biały Wilk”

Ten fragment jego wypowiedzi zostaje jednak zagłuszony przez Robetta Glovera, który kala się za wcześniejszą odmowę stanięcia u boku Jona.

„De King in de Norf” – skanduje cała sala, włączywszy w to Davosa, Lyannę i rycerzy z Doliny.

Meereen

„Drogi Daario, możemy być razem, gdy znajdziesz lekarstwo na szarą łuszczycę” – mówi Dany.
„Ale ja nie mam szarej łuszczycy” – protestuje lyseński najemnik.
„Nie szkodzi” – odpowiada królowa.

Gdy problem Daaria zostaje rozwiązany, Daenerys ucina sobie jeszcze małą pogawędkę z Tyrionem. Pogawędkę zakończoną przypięciem mu odznaki Namiestnika. Dany mówi, że kazała zrobić ją specjalnie dla Karła, ale sam widziałem podobne po 49 złotych w sklepie, więc to chyba ściema. Tak czy siak, ładny gest.

Oczywiście mianowanie Tyriona Namiestnikiem, rodzi masę pytań.
1. Czy Tyrion dorósł do tej roli?
2. Czy nie są to dla niego za wysokie progi?
3. Czy zdaje sobie sprawę z rozmiaru odpowiedzialności?
4. Czy wie jak olbrzymie czekają go obowiązki?
5. Czy poradzi sobie z rosnącymi niepokojami?
6. Czy rozumie skalę problemów jakie będzie musiał rozwiązać?
7. Czy to zadanie go nie przerasta?

Ostatecznie flota wypływa. Wraz z nią świeżo teleportowany Varys, wraz ze statkami Dorne i Reach. Ponad tysiąc statków. Ćwierć miliona wojska. Trzy smoki. Powiedziałbym, że pozamiatane, ale jako że żeglarzami są Dothracy, to flota raczej w całości do Westeros nie dopłynie.

I to już koniec sezonu. Za tydzień podsumowanie oparte na Waszych ocenach. Ale nie zapomnijcie przyznać cytrynowych ciasteczek również temu odcinkowi!

[yop_poll id=”89″]