Ostatni rejs Fevre Dream

Wampiry – potężne, nieśmiertelne i potępione. Czułe na piękno i bestialskie zarazem. Dominujące, ale skryte w pomroce dziejów. Czy może być coś romantyczniejszego od wampirów? Oczywiście, że tak. Parowce.

Przynajmniej z takiego założenia wyszedł George R.R. Martin tworząc ponad ćwierć wieku temu „Ostatni rejs Fevre Dream”, fascynującą powieść historyczną z elementami horroru.

Jest rok 1857. Za cztery lata południe Stanów Zjednoczonych podniesie flagę Konfederacji. Ale kapitan Abner Marsh jeszcze o tym nie wie i póki co ma inne zmartwienia. Wskutek błędnych decyzji, a może bardziej pecha, ten stary i doświadczony sternik stoi na krawędzi bankructwa. Pogodził się już z tym, że marzenia o budowie nowych statków parowych zostały zaprzepaszczone. Wie, że to koniec jego działającej w dorzeczu Mississippi firmy transportowej. A jednak los znów podaje mu rękę, tym razem pod postacią Joshuy Yorka, tajemniczego dżentelmena, który pragnie zainwestować w firmę kapitana Marsha. Razem mężczyźni zbudują najwspanialszy, najszybszy i najbardziej elegancki parowiec jaki kiedykolwiek pływał po Mississippi – „Fevre Dream”. Abner Marsh wybrał tę nazwę na cześć rzeki na której wcześniej pływał – Fevre. Ale nazwa kryje mnogość znaczeń, o czym stary kapitan się jeszcze przekona. Fevre dream to maligna, majaki, sen w gorączce. To także niedoścignione marzenie. I pragnienie malarii.

A czego zażąda od kapitana Marsha ów hojny inwestor, Joshua York? Będzie chciał na statku zamieszkać. Będzie ingerował w to którędy statek płynie i kogo zabiera na pokład. Nade wszystko zaś będzie wymagał prywatności i milczenia… Czy nabierający niepokojących podejrzeń stary kapitan będzie w stanie mu to zagwarantować?

Cóż, o tym przekonacie się sięgając po książkę. A sięgnąć naprawdę warto, bo „Ostatni rejs Fevre Dream” ma niemal wszystkie cechy, za które kochamy prozę Martina. Są więc tutaj fantastycznie nakreślone i prawdziwie żywe (albo nieumarłe) postaci. Jest dbałość o realia i wiarygodnie przedstawiony, bogaty świat. Jest parę tajemnic i zwrotów akcji (choć rzecz jasna nie tak drastycznych jak w „Pieśni Lodu i Ognia”). No i jest też klimat, tak cudownie gęsty, że aż grzęźnie w nim napęd łopatkowy parostatku.

Wiem oczywiście, że nie każdy jest tak urzeczony tym okresem historycznym jak ja. Nie każdy będzie siadać do lektury z fajką kukurydzianą w gębie, Coltem Navy* przy pasie, nucąc do tego „Oh, I wish I was in the land of cotton…”. Nie każdemu też będzie w lekturze towarzyszył ubrany w kapelusz oficera Konfederacji, spluwający tytoniem kot.** Ale sądzę, że magia potężnych, pływających niby leniwie parowych gigantów oczaruje każdego z Was. Potężna Mississippi ożyje na Waszych oczach, ożyją mieszkańcy południa, ożyją też tajemnicze siły ukryte na zapomnianych plantacjach. I zrozumiecie, że komary nie są jedynymi krwiopijcami grasującymi nad rzeką.

A właśnie, powinienem wspomnieć o wampirach. Otóż, moi drodzy, nie zdradzę chyba zbyt wiele mówiąc, że wampiry się pojawią. I nie będą to wampiry wymoczkowate jak w popularnej niedawno, stargetowanej na czternasto- i czterdziestolatki serii „Zmierzch” pióra Stephenie Meyer (w niczym nie ujmując obu grupom pań – same zapewne wiedzą, że wydawcy się uwzięli i to właśnie im wciskają marnej jakości romansidła). Nie będą to też wampiry nudne i przegadane, snujące się z miejsca na miejsce bez celu i powodu jak w „Kronikach wampirów” Anne Rice.

O nie, wampiry u Martina są równie ciekawe i zniuansowane jak wszystkie istotne martinowskie postacie. Ale pozostają drapieżnikami, łaknącymi krwi potworami. I choć Martin niewątpliwie inspirował się powieściami Anne Rice, to jednak zdecydowanie popularną wampirzą pisarkę w jej grze prześcignął. Szkoda tylko, że gdy już spojrzymy złu w paszczę, elementy horroru zejdą (na dłuższy czas) na nieco dalszy plan. Ale i bez tego jest ciekawie. Książkę, mimo, że jest solidnych rozmiarów (pierwsze wydanie ma 466 stron, drugie 588) pochłoniemy błyskawicznie. To świetna lektura zarówno na długie, zimowe wieczory, jak i na krótkie letnie noce. Jeśli tylko nie będziecie oczekiwać intrygi i skali na miarę „Pieśni Lodu i Ognia”, to nie zawiedziecie się.

„Ostatni rejs Fevre Dream” zdecydowanie polecam i osuwam się powoli na fotel bujany, trzymając w rękach moje nieodłączne banjo…

„In Dixie Land where I was born in, early on a frosty mornin’…”

*Tak, wiem, że na południu dominowały inne rewolwery, ale wyjąwszy LeMata są raczej nieciekawe i niemal niemożliwe do zdobycia.
**Niektóre elementy naszkicowanego tu przeze mnie obrazu mogą być nieco przesadzone.