Pytania do maesterów #10

Ależ ten czas leci. To już dziesiąty odcinek naszego nowego cyklu. I zarazem przedostatni… z odpowiedziami na pierwszą partię pytań. Bo zgodnie z licznie formułowanymi prośbami/żądaniami/propozycjami-nie-do-odrzucenia będziemy cykl kontynuować, uwzględniając pytania, które zadaliście w komentarzach już po ostatecznym terminie ich nadsyłania. Dzisiaj odpowiemy tylko na pięć pytań, ale pod tekstem znajdziecie jeszcze omówienie ostatniej ankiety na temat prób maestera Aemona.

Książka

Kiedy wydacie teorie i caly material z tej strony dotyczacy SLIO w formie najlepiej PDF – nawet odplatnie ? – jarek

D: W formie odpłatnej – chyba nigdy. Jestem przekonany, że prawo cytatu pozwala na wykorzystanie cudzych utworów w takiej formie w jakiej robimy to na FSGK.pl, ale po raczej nie chciałbym kusić losu wydaniem komercyjnym. Ktoś mógłby na przykład uznać, że fragmenty książki, które prezentujemy są zbyt obszerne… Z punktu widzenia prawa analiza krytyczna jest uzasadniona bez względu na to, czy ktoś z tego czerpie korzyści, czy nie, ale praktyka wygląda trochę inaczej, więc wolę nie kusić losu. Natomiast w formie bezpłatnej swego czasu wrzucaliśmy takie opracowania wcześniejszych tekstów i możliwe, że zrobimy to ponownie. Ale pewnie dopiero po premierze Wichrów, bo to pozwoli przynajmniej część teorii zweryfikować.

Trzy głowy

Kim są trzy głowy smoka? – Val

D: Kiedyś byłem przekonany, że to Daenerys, Jon i ktoś z linii Baratheonów. Teraz nabieram przekonania, że to jednak Daenerys, Jon i Bran. Powody wyjaśniłem w stosownym tekście.

BT: Jeśli chodzi tu o trzy konkretne osoby, to na chwilę obecną wskazałbym na Daenerys, Jona i Aegona. Ale równie dobrze może to być symbol, a w takim wypadku pewnie będzie wiele trójek postaci wpisujących się w ten wzór. Możliwe, że będą odpowiadały w jakiś sposób Visenyi, Aegonowi i Rhaenys. 

Zbyt Szalone Teorie

Tu pytanie wyjątkowo tylko do DaeLa: które z opublikowanych Szalonych Teorii uważasz obecnie za nieaktualne lub znacznie mniej prawdopodobne? Dlaczego? Wiem, że pewnie na niektóre te kwestie mogliście się już wypowiadać, ale chodzi mi o opinie na chwilę obecną. – Val 

D: Zdecydowanie tekst “Więcej niż trzy smoki”. Nawet jeśli zamysłem Martina było danie nam prawdziwego Tańca Smoków, z wieloma fruwającymi gadzinami (i stąd te aluzje do innych smoków, które wciąż mogą żyć, tudzież do smoczych jaj), to wydaje mi się, że jest już za późno by je wprowadzić. Poza tym z ostatniej książki wynika dość jasno, że Dany przynajmniej jednego ze swoich smoków straci na rzecz Eurona. Więc Taniec Smoków dostaniemy, tylko w mniejszej wersji. Wydaje mi się, że trochę nadinterpretacji znajduje się też w tekstach Missandei Bez Twarzy oraz w próbach rozszyfrowania tożsamości Shadricha Szalonej Myszy oraz Septy Lemore. Serial mnie chyba przekonał, że może jednak mur padnie (sądziłem, że zostanie ominięty, a Inni przejdą po lodowcu). Ostatnio zacząłem się też wahać w kwestii losów Barristana. Pisząc o oblężeniu Meereen byłem przekonany, że ser Dziadek umrze, teraz daję mu na to 50% szans. Pozostałe 50% to opcja z porzuceniem Daenerys na rzecz Aegona. Co do pozostałych teorii, które miały bardziej niepewne podstawy, to miałem chyba tyle rozsądku, by większość z nich sklasyfikować jako Obłąkane Spekulacje (czyli w ramach małego spin-offu, w którym prezentowałem hipotezy, z którymi albo się w całości nie zgadzam, albo na które jednak brak dowodów). Myślę, że przy liczbie opublikowanych tekstów nie jest to zły wynik.

Jest też teoria, która niezależnie ode mnie została spopularyzowana w fandomie… a od której obecnie ludzie się odżegnują – mam na myśli tezę, że autorem Różowego Listu jest Mance. I akurat tutaj, na przekór wszystkim, obstaję przy swoim. Moim zdaniem naprawdę nabazgrał go Mance i zdania nie zmienię, póki mnie do tego nie przekona sam Martin.

Przyciąganie Wyspy Twarzy

Odniosłem wrażenie, że ktoś na wyspie twarzy “przyciągał”/chciał się spotkać z Arią gdy przechodziła obok? Mój błąd, porzucony wątek, czy coś innego? – Nieznajomy

BT: Arya jest zmiennoskórą, więc całkiem możliwe, że będąc w pobliżu Wyspy Twarzy wyczuła obecność Zielonych Ludzi, którzy ponoć nadal tam zamieszkują. W takim wypadku byłby to po prostu przykład tego, jak GRRM od czasu do czasu przypomina za pomocą elementów tła o sprawach związanych z magią. W pierwszych tomach znajduje się ona raczej na dalszym planie, ale autor zostawia wskazówki, że potem stanie się bardziej istotna. Jest to też podpowiedź, że Arya jest wargiem (jak najwyraźniej całe rodzeństwo). 

D: Zgadzam się z Bluetigerem, choć nie wykluczyłbym tu działania Brana. Może to kolejna – nieudana przez nieuchronny ciąg przyczynowo-skutkowy – próba skontaktowania się z kimś w przeszłości.

Przedziwne proroctwa Plamy

DaeLu, w szalonej teroii o przepowiedniach Plamy napisałeś:

“Ostatnia przepowiednia Plamy jest być może najważniejsza i najbardziej złowieszcza. Plama ponownie wykorzystuje tu symbolikę heraldyczną. Ale o tym co znaczy ta przepowiednia i jak wpisuje się ona w pozostałe, ukryte w innych miejscach opisy nadejścia Białych Wędrowców opowiem Wam w jednym z następnych odcinków Szalonych Teorii…” Niemniej chyba nigdy nie wróciłeś do tego tematu (chyba żę chodziło o woskowy lodowiec na mapie). 😉 -Gogi

D: Faktycznie nie wróciłem do tematu. Miałem pewien pomysł, oczywiście związany z Innymi. A potem zmieniłem zdanie. W tej chwili myślę, że to proroctwo i jego symbolikę (Plama mówi: “– Ja będę dowodził! (…) Pomaszerujemy w morskie głębiny i wrócimy stamtąd. W podmorskiej krainie będziemy jeździli na morskich konikach i syreny zadmą w muszle, by oznajmić nasze przybycie, tra–la–lem.”) można odnieść do wielu wydarzeń. Nawet do starcia Stannisa z Freyami (syreny to trytony Manderlych, “morskie koniki” to utopione konie Freyów). Jak to bywa z przepowiedniami Plamy – przekonamy się po fakcie 🙂 Zastanawiam się w ogóle nad dłuższym tekstem na temat Plamy, bo wydaje mi się, że może jednak trzeba tę postać przemyśleć na nowo i nie brać za pewnik ostrzeżeń Melisandry. Ale co do samej przepowiedni – nie jestem w tej chwili w stanie nic więcej napisać. Ale może Bluetiger ma pomysł… 🙂

BT: Sam nie za bardzo mam pomysł, ale istnieje ciekawa koncepcja jak odczytać przepowiednie Plamy, której autorką jest Ravenous Reader.  Od jakiegoś czasu noszę się z zamiarem napisania na FSGK tekstu, w którym opowiedziałbym o tej teorii (na co RR już dawno udzieliła mi pozwolenia), ale tak się to potoczyło, że jak dotąd nie wprowadziłem tego zamiaru w życie. Dlatego spróbuję pokrótce tutaj streścić tę bardzo złożoną teorię. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na pewną grę słów, z której GRRM robi dość często użytek – otóż, w opisach w PLIO pojawia się wyrażenie “green sea” (zielone morze). Jak zauważyła Ravenous Reader, brzmi to jak “greenseer”, czyli w polskim tłumaczeniu zielony jasnowidz. (Sam ukułem frazę zielonowidz). Seer to prorok, wieszcz – a dosłownie “widzący”. Sea (morze) i see (widzieć) to homofony i GRRM często się tym bawi*. W każdym razie bardzo często tam gdzie w PLIO mamy mowę o tym, że coś dzieje się w “zielonym morzu” w sensie symbolicznym chodzi o to, co dzieje się wewnątrz czardrzewnetu, który jest “zielonym morzem”, w którym rozpływają się zielonowidze (ang. greenseers). I gdy taka “morska” metaforyka związana z czardrzewami zostanie już ustanowiona, GRRM nie musi już nawet używać przymiotnika “zielony” – dlatego właśnie w piosence Plamy autor może nam zostawić pewne wskazówki na temat zielonowidzów, Innych itd. Ponadto, same Krainy za Murem są symbolicznie opisywane jako morze czy raczej miejsce “pod powierzchnią morza”. I jednocześnie, co zresztą doskonale opisuje i te tereny i wnętrze czardrzewnetu, morze oznacza również to co martwe. Samo “czardrzewo” (weirwood) ma w nazwie słowo weir, co oznacza zaporę ustawianą na rzece dla regulowania przepływu albo rodzaj pułapki, którą umieszcza się w rzece, tak żeby płynące z nurtem ryby w nią wpadały. 

Krótko mówiąc, cały ten wodny język jest w PLIO nierozerwalnie związany z czardrzewnetem. Bloodraven, Ostatni Zielonowidz, to w końcu Lord Rivers (ang. river – rzeka). Temat jest bardzo obszerny i na pewno zasługuje na osobny tekst, tutaj opowiedziałem o tym żeby pokazać, że w PLIO to co dzieje się pod morzem dzieje się w świecie zielonowidzów i/albo za Murem. Stąd na jednej płaszczyźnie przepowiednie Plamy opowiadają o walkach toczonych przez Stannisa na Północy. I tutaj można odczytać te wszystkie kraby, syreny, ryby i koniki jako symbole Manderlych, Velaryonów i innych rodów. Ale patrząc głębiej, Plama mówi też o czardrzewnecie – i prawdopodobnie chodzi tu o konflikt pomiędzy ludźmi, Dziećmi Lasu i Innymi, który rozgrywa się również wewnątrz tej sieci. W przytoczonym powyżej cytacie, podmorskie krainy to wnętrze czardrzew (zielone morze), zaś morskie koniki (sea horses = see horses) mogą oznaczać same czardrzewa, a ich ujeżdżanie to, co robią Bloodraven, Bran i inni zielonowidze, spoglądając do środka sieci. Może to być równocześnie nawiązanie do mitologii nordyjskiej, gdzie Yggdrasil (do którego czardrzewa dość wyraźnie nawiązują) dosłownie znaczy “wierzchowiec Ygga”, zaś Ygg to jedno z licznych imion Odyna. (Przy okazji wspomnę, że w Listach Świętego Mikołaja Tolkiena drasile to właśnie rodzaj koni). Wiszący na Yggdrasilu Odyn ujeżdża drzewo i podobnie czyni Bran – dlatego podejrzewam, że Bran siedzący nieruchomo w swoim specjalnym siodle to zapowiedź jego unieruchomienia na tronie z czardrzewa. A syreny (ang. mermaids)? Cóż, w gruncie rzeczy dotykamy tu problemu metaforycznego znaczenia merlingów. Możliwe, że chodzi tu o Innych. Syreny, które według podań mają wabić nieostrożnych żeglarzy na zdradliwe wody mogą mieć coś wspólnego z królową Nocnego Króla. 

* Jest też określenie Holy See – Stolica Apostolska. Według tej teorii to właśnie do tego trzeciego homofonu nawiązuje GRRM, gdy każe Nedowi rozmyślać o tym, czy Bran zostanie kiedyś Wielkim Septonem. Rzut oka na etymologię w słowniku potwierdził moje przypuszczenia, że see w znaczeniu diecezja, katedra (tron biskupa, nie budowla) ma inne korzenie niż see jako widzieć. To pierwsze dostało się do średnioangielskiego za pośrednictwem starofrancuskiego (nie mylić ze starofrankijskim, który jest językiem germańskim) z łaciny – od sedes, siedzisko. See jako widzieć jest germańskie (staroangielskie sēon), podobnie jak sea (od sǣ). W każdym razie oba see i sea to homofony i GRRM zdaje się wykorzystywać tę grę słów.

Wyniki ankiety o próbach Aemona

BT: Prawie dwa tygodnie temu pod tekstem o trzech próbach maestera Aemona zaprosiłem Was do wzięcia udziału w ankiecie, w której poprosiłem o wskazanie dwóch wydarzeń z jego życia, które Waszym zdaniem stanowiły dla niego chwile poważniej rozterki. Wyniki prezentują się następująco:

Powyżej zostało przedstawione jaki procent ogólnej liczby oddanych głosów przypadł na każdą z opcji. Przeliczyłem również ile osób spośród wszystkich biorących udział w ankiecie (a było ich 317) wskazało poszczególne odpowiedzi:

• Żelazny Tron: 73,5%
• Miłość: 49,5%
• Summerhall: 25,2%
• Towarzyszenie Bloodravenowi: 19,2%
• Mała Rada: 15,4%
• Wielki Maester: 6,9%
• Lord Dowódca Nocnej Straży: 5,04%
• Arcymaester: 5,04%

Dziękuję wszystkim uczestnikom i uczestniczkom!